Halina Nowina Konopka
Halina Maria Nowina Konopka[1][2][a] z domu Wesołowska (ur. 27 maja 1938 w Tarnowie) – polska polityk i architekt, posłanka na Sejm I, III i IV kadencji.
Data i miejsce urodzenia |
27 maja 1938 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
polityk, architekt |
Alma Mater | |
Stanowisko |
posłanka na Sejm I, III i IV kadencji (1991–1993, 1997–2005) |
Życiorys
edytujW 1966 ukończyła studia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej[2]. W latach 1967–1973 kierowała działem architektury ludowej w nowo otwartym Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, była głównym projektantem tamtejszego parku etnograficznego[2][4][5]. W 1974 została starszym wykładowcą w Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie[2].
W 1981 wstąpiła do NSZZ „Solidarność”. W latach 1994–1998 zasiadała w olsztyńskiej radzie miasta. W 1995 została wiceprezesem Stowarzyszenia na rzecz Europy Ojczyzn[2]. Członkini olsztyńskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich[6]. Działała w Opus Sanctorum Angelorum[7].
Od 1991 do 1998 należała do Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego. W latach 1991–1993 i 1997–2005 sprawowała mandat posłanki I, III i IV kadencji. Była wybierana kolejno z listy Wyborczej Akcji Katolickiej (1991), Akcji Wyborczej Solidarność (1997) i Ligi Polskich Rodzin (2001) w okręgach: elbląsko-olsztyńskim i olsztyńskich (nr 29 i nr 35)[8][9][10]. W 1993 nie utrzymała mandatu, startując z ramienia KKW „Ojczyzna”[11].
W marcu 1995 była kandydatką tzw. frakcji narodowców (skupionej wokół Jana Łopuszańskiego) do zarządu ZChN; nie została jednak wybrana do tego gremium[12]. Późnym latem 1995 wraz z Henrykiem Goryszewskim i Janem Łopuszańskim przyłączyła się do tzw. Inicjatywy 44, zrzeszającej w ZChN zwolenników Lecha Wałęsy w wyborach prezydenckich z 1995; inicjatywa ta skłoniła prezesa ZChN Ryszarda Czarneckiego do wycofania poparcia dla Hanny Gronkiewicz-Waltz[13]. W marcu 1998 na zjeździe w Częstochowie została wybrana do zarządu ZChN[14]. W lipcu tego samego roku opuściła klub parlamentarny AWS z grupą posłów związanych z Radiem Maryja[15]. Doszło do tego po dymisji Ryszarda Czarneckiego ze stanowiska szefa Komitetu Integracji Europejskiej, a pretekstem stała się niezgoda na prywatyzację Stoczni Gdańskiej poprzez jej nabycie przez spółkę z udziałem zagranicznych inwestorów. Została następnie usunięta z ZChN na wniosek grupy działaczy partii (w tym Stefana Niesiołowskiego, Jerzego Kropiwnickiego, Kazimierza Marcinkiewicza i Marcina Libickiego)[15][16]. We wrześniu 1998[17][18] z Janem Łopuszańskim i innymi secesjonistami z AWS utworzyła w Sejmie eurosceptyczne Nasze Koło. W kwietniu 1999 grupa ta zainicjowała powstanie Porozumienia Polskiego, które zostało przekształcone w partię polityczną[19][15][20]. Halina Nowina Konopka objęła funkcję wiceprezesa nowego ugrupowania[21].
21 grudnia 2000 pomagała posłowi Witoldowi Tomczakowi w usunięciu w galerii Zachęta z instalacji włoskiego rzeźbiarza Maurizia Cattelana La Nona Ora fragmentu symbolizującego meteoryt przygniatający postać papieża Jana Pawła II[22]. W 2002 wraz z 32 innymi posłami wystosowała apel przeciwko emisji przez TVP1 filmu dokumentalnego Jerzego Morawskiego pt. Imperium ojca Rydzyka, uznając go za atak na Radio Maryja[23].
Koło Porozumienia Polskiego z jej udziałem powołano także w Sejmie IV kadencji[24] (po opuszczeniu KP LPR). W 2005 Halina Nowina Konopka bez powodzenia kandydowała do Senatu z ramienia Porozumienia Polskiego[1]. Weszła w skład komitetu wspierającego kandydaturę Karola Nawrockiego na prezydenta RP w wyborach w 2025[25].
Poglądy
edytujW trakcie aktywnej działalności politycznej była zaliczana do skrajnej prawicy[26] i określana jako przedstawicielka „nurtu narodowego o zabarwieniu religijnym”[27]. Zyskała pewną rozpoznawalność swoimi wystąpieniami antyaborcyjnymi[21].
W marcu 1992 była sprawozdawczynią złożonego przez posłów prawicy projektu ustawy „o ochronie prawnej dziecka poczętego”, który wskazywał Kościół katolicki na pierwszym miejscu jako instytucję odpowiednią do opieki nad kobietami w ciąży, a także przewidywał ograniczenie możliwości przerwania ciąży do sytuacji zagrożenia życia kobiety. Projekt stał się następnie punktem wyjściowym dla ustawy z 7 stycznia 1993[28]. W 2005 podczas debaty sejmowej nad projektem ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie skrytykowała rząd Marka Belki za nakładanie na wspólnoty religijne obowiązku współpracy z rządem w przedmiocie tej ustawy[29].
W lutym 1999 razem z innymi posłami PP zagłosowała przeciwko ratyfikacji traktatu północnoatlantyckiego[30]. Należała także do przeciwników przystąpienia Polski do Unii Europejskiej[31]; nawoływała do głosowania na „nie” w referendum w 2003[32].
Życie prywatne
edytujCórka inżyniera Jerzego Wesołowskiego (1907–1999) i dentystki Haliny z Borettich (1907–1999), odznaczonych w 2016 tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata za ocalenie od zagłady w rodzinnym Tarnowie żydowskiej lekarki Augusty Mandel, co uczynili mimo przekonań narodowych[33]. Jej ojciec był budowniczym pierwszej w Polsce linii energetycznej wysokiego napięcia 150 kV z Elektrowni Rożnów do Huty Stalowa Wola[33].
Siostra Mariusza Wesołowskiego, posła I kadencji z ramienia Unii Demokratycznej[34]. Zamężna z Dominikiem[35], szwagierka Piotra Nowiny-Konopki. Matka siedmiorga dzieci[35][36], teściowa Ewy z domu Sołowiej[37], redaktor naczelnej „Naszego Dziennika”[31][38].
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 27 września 2005 r. o wynikach wyborów do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 25 września 2005 r. (Dz.U. z 2005 r. nr 195, poz. 1627).
- ↑ a b c d e Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. IV kadencja. Przewodnik, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2002, s. 151, ISBN 83-7059-571-5 .
- ↑ Posłowie III kadencji: Halina Nowina Konopka [online], sejm.gov.pl [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ Ryszard Brykowski, Anna Kisielewska , Sprawozdanie z posiedzenia Rady Muzealnej Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku w dniach 24–25 maja 1968 r. (fragmenty), „Ochrona Zabytków”, 21 (4), 1968, s. 60 [dostęp 2025-03-09] .
- ↑ Halina Wesołowska-Konopczyna , Plan zabudowy Parku Etnograficznego MBL oraz jego realizacja, „Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku”, 10, 1969, s. 67–73 .
- ↑ Lista członków SARP O. Olsztyn, olsztyn.sarp.org.pl, 18 grudnia 2024 [zarchiwizowane 2025-03-06] .
- ↑ Jan Paweł M. Bagdziński , 27–29.09.2010 r. [online], Archiwum Archidiecezjalne w Szczecinie [dostęp 2025-03-09] [zarchiwizowane z adresu 2025-03-09] .
- ↑ Wybory do Sejmu w 1991 r. [online], kbw.gov.pl [dostęp 2025-03-08] .
- ↑ Wybory do Sejmu w 1997 r. [online], kbw.gov.pl [dostęp 2025-03-08] .
- ↑ Wybory do Sejmu w 2001 r. [online], kbw.gov.pl [dostęp 2025-03-08] .
- ↑ Wybory do Sejmu w 1993 r. [online], kbw.gov.pl [dostęp 2025-03-05] .
- ↑ Olech 2011 ↓, s. 96.
- ↑ Olech 2011 ↓, s. 99.
- ↑ Olech 2011 ↓, s. 110.
- ↑ a b c Olech 2011 ↓, s. 111.
- ↑ Aleks Szczerbiak , The Impact of the 1998 Local Elections on the Emerging Polish Party System, „Journal of Communist Studies and Transition Politics”, 15 (3), 1999, s. 86, DOI: 10.1080/13523279908415414 (ang.).
- ↑ Aktualne kluby i koła Sejmu RP III kadencji (stan na koniec kadencji 18-10-2001) [online], sejm.gov.pl [dostęp 2025-03-09] .
- ↑ Arkadiusz Lewandowski , Akcja Wyborcza „Solidarność” – prawica zjednoczona, prawica rozbita, „Dialogi Polityczne”, 11, 2009, s. 120 [dostęp 2025-03-09] .
- ↑ Jarosław Tomasiewicz, Ugrupowania neoendeckie w III Rzeczypospolitej, Toruń: Adam Marszałek, 2003, s. 92, ISBN 83-7322-668-0 [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ Krystyna Paszkiewicz (red.), Partie i koalicje polityczne III Rzeczypospolitej, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2000, s. 79, ISBN 83-229-2148-9 .
- ↑ a b Nowina-Konopka Halina [online], Encyklopedia Internautica [dostęp 2025-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2025-03-08] .
- ↑ Roman Pawłowski , 20 lat z cenzurą? [online], wyborcza.pl, 4 czerwca 2009 [dostęp 2022-02-26] .
- ↑ Protest posłów przeciwko filmowi o Radiu Maryja [online], wp.pl, 27 listopada 2002 [dostęp 2025-03-09] .
- ↑ Posłowie IV kadencji: Halina Nowina Konopka [online], sejm.gov.pl [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ Komitet poparcia Karola Nawrockiego 2025 [online], wszystkoconajwazniejsze.pl, 1 stycznia 2025 [dostęp 2025-03-08] .
- ↑ Magdalena Fudala , Sejmowa karuzela [online], tygodnikprzeglad.pl, 15 października 2001 [dostęp 2025-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2022-06-29] .
- ↑ Danuta Waniek, Ruch narodowy w Polsce wczoraj i dziś. Ideologia, organizacja, praktyka działania, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2014, s. 74, ISBN 978-83-8017-029-2 [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ Michał Sutowski, Aleksander Kwaśniewski. Biografia polityczna, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2024, s. 345–346, ISBN 978-83-68267-04-4 .
- ↑ Katarzyna Zielińska, W walce o hegemonię? Religia w polskiej sferze publicznej na przykładzie debat sejmowych, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 225, ISBN 978-83-233-4405-6 [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ Roch Kowalski , Łukasz Mężyk , Posłanka PiS 20 lat temu głosowała przeciw wejściu Polski do NATO. Dziś nie chce o tym rozmawiać [online], 300polityka.pl, 15 marca 2019 [dostęp 2022-02-26] .
- ↑ a b Tomasz Molga , Powiązał Tuska z Hitlerem. Kim jest nowa gwiazda „Wiadomości” TVP [online], wp.pl, 6 maja 2019 [dostęp 2025-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-06] .
- ↑ Zyta Gilowska i Halina Nowina-Konopka: związek między euro a wartościami chrześcijańskimi [online], wp.pl, 5 czerwca 2003 [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ a b Halina i Jerzy Wesołowscy uhonorowani tytułem Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata [online], twoja-praga.pl, 1 lipca 2016 [dostęp 2025-03-09] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-06] .
- ↑ Andrzej Stankiewicz, Rafał Zychal , Lista agentów – ćwierć wieku później [online], onet.pl, 4 czerwca 2017 [dostęp 2025-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-04] .
- ↑ a b Marek Minakowski, Halina Maria Wesołowska [online], sejm-wielki.pl [dostęp 2025-03-05] .
- ↑ Bianka Mikołajewska, Agnieszka Zagner , Poseł, połowica plus gromadka [online], polityka.pl, 22 grudnia 2001 [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ Marek Minakowski , Ewa Sołowiej [online], sejm-wielki.pl [dostęp 2025-03-05] .
- ↑ Daniel Gąsiorowski , Rydzyk holding – wielki biznes bez podatków, money.pl, 13 kwietnia 2006 [zarchiwizowane 2009-10-12] .
Bibliografia
edytuj- Posłowie IV kadencji: Halina Nowina Konopka [online], sejm.gov.pl [dostęp 2025-03-06] .
- Halina Nowina-Konopczyna, „Ludzie Wprost” [zarchiwizowane 2013-05-04] .
- Jakub Olech , Polskie partie narodowo-katolickie w latach 1989–2007 jako specyficzna odmiana skrajnej prawicy, Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 2011 [dostęp 2025-03-09] .