Hans Joachim Moser

niemiecki muzykolog

Hans Joachim Moser (ur. 25 maja 1889 w Berlinie, zm. 14 sierpnia 1967 tamże[1][2]) – niemiecki muzykolog.

Hans Joachim Moser
Data i miejsce urodzenia

25 maja 1889
Berlin

Pochodzenie

niemieckie

Data i miejsce śmierci

14 sierpnia 1967
Berlin

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

muzykolog

Życiorys edytuj

Syn Andreasa[1][2]. Uczył się gry na skrzypcach u ojca, następnie studiował u Hermanna Kretzschmara i Johannesa Wolfa na Uniwersytecie Berlińskim, Ludwiga Schiedermaira na Uniwersytecie w Marburgu oraz Hugo Riemanna i Arnolda Scheringa na Uniwersytecie w Lipsku[1]. Pobierał także lekcje śpiewu u Oskara Noëgo i Felixa Schmidta[1]. W 1910 roku uzyskał tytuł doktora na Uniwersytecie w Rostocku na podstawie dysertacji Die Musikergenossenschaften im deutschen Mittelater[1]. W latach 1910–1914 działał jako śpiewak (bas-baryton) w Berlinie[1][2]. W czasie I wojny światowej służył na froncie, po jej zakończeniu habilitował się w 1919 roku na Uniwersytecie w Halle na podstawie pracy Das Streichinstrumentenspiel im Mittelalter[1]. Wykładał na uniwersytetach w Halle (1922–1924), Heidelbergu (1925–1927) i Berlinie (1927–1934)[2]. W 1934 roku został usunięty ze stanowiska na uczelni[1]. Od 1940 do 1945 roku był kierownikiem Reichsstelle für Musik-Bearbeitungen[1]. Po II wojnie światowej powrócił do pracy akademickiej, od 1947 roku wykładał na Uniwersytecie w Jenie oraz w Hochschule für Musik w Weimarze[1]. Od 1950 do 1960 roku był dyrektorem berlińskiego Städtisches Konservatorium[1][2].

Twórczość edytuj

Zajmował się głównie historią muzyki niemieckiej, którą rozpatrywał od strony historycznej, analitycznej i metodologicznej[2]. Interesował się zagadnieniem periodyzacji[2]. Był autorem podręczników, opracowań biograficznych oraz monografii poświęconych muzyce Kościoła ewangelickiego i historii pieśni[2]. Pracował nad sporządzeniem katalogu dzieł Carla Marii von Webera, jednak projektu tego nie ukończył[1]. Poza działalnością naukową zajmował się dziennikarstwem, pisarstwem (nowele, opowiadania), a także komponowaniem[1]. Skomponował operę szkolną Der Reisekamerad, utwory chóralne i pieśni[1].

Rozważania Mosera na temat muzyki niemieckiej często miały charakter nacjonalistyczny[2], w okresie III Rzeszy uległ rasistowskim i antysemickim teoriom panującym w ówczesnej nauce, czego świadectwem było całkowite pomijanie milczeniem twórczości Mendelssohna w publikowanych wówczas opracowaniach[1].

Ważniejsze prace edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1])

  • Technik der deutschen Gesangskunst (Berlin 1911, wspólnie z Oskarem Noë)
  • Geschichte der deutschen Musik (3 tomy, Stuttgart-Berlin 1920, 1922, 1924)
  • Musikalisches Wörterbuch (Lipsk-Berlin 1923)
  • Paul Hofhaimer: Ein Lied- und Orgelmeister des deutschen Humanismus (Stuttgart-Berlin 1929)
  • Die Ballade (Berlin 1930)
  • Die Epoken der Musikgeschichte im Überblick (Stuttgart-Berlin 1930)
  • Die mehrstimmige Vertonung des Evangeliums (2 tomy, Lipsk 1931 i 1934)
  • Musiklexikon (Berlin 1932–1935)
  • Corydon: das ist: Geschichte des mehrstimmigen Generalbass-Liedes und des Quodlibets im deutschen Barock (2 tomy, Brunszwik 1933)
  • Die Melodien der Luther-Lieder (Lipsk-Hamburg 1935)
  • Johann Sebastian Bach (Berlin 1935)
  • Tönende Volksaltertümer (Berlin 1935)
  • Heinrich Schütz: Sein Leben und Werk (Kassel 1936)
  • Lehrbuch der Musikgeschichte (Berlin 1936)
  • Das deutsche Lied seit Mozart (Berlin-Zurych 1937)
  • Die Musikfibel (Lipsk 1937)
  • Kleine deutsche Musikgeschichte (Stuttgart 1938)
  • Allgemeine Musiklehr (Berlin 1940)
  • Christoph Willibald Gluck (Stuttgart 1940)
  • Kleines Heinrich-Schütz-Buch (Kassel 1940)
  • Carl Maria von Weber (Lipsk 1941)
  • George Friedrich Händel (Kassel 1941)
  • Goethe und die Musik (Lipsk 1949)
  • Lebensvolle Musikerziehung (Wiedeń 1952)
  • Musikgeschichte in hundert Lebensbildern (Stuttgart 1952)
  • Die evangelische Kirchenmusik in Deutschland (Berlin 1952)
  • Musikästhetik (Berlin 1953)
  • Die Musikleistung der deutschen Stämme (Wiedeń 1954)
  • Die Tonsprachen des Abendlandes (Berlin-Darmstadt 1954)
  • Dietrich Buxtehude (Berlin 1957)
  • Musik in Zeit und Raum (Berlin 1960)
  • Bachs Werke: Führer für Musikfreunde (Kassel 1964)

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2519–2520. ISBN 0-02-865529-X.
  2. a b c d e f g h i Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 6. Część biograficzna m. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000, s. 381. ISBN 83-224-0656-8.