Harbin SH-5
Harbin SH-5 – chińska, wielosilnikowa łódź latająca. Maszyna przeznaczona jest do działań poszukiwawczo-ratowniczych, przeciwpożarowych, patrolowych i przeciwpodwodnych.
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Harbin Aircraft Manufacturing Corporation |
| Typ | |
| Załoga |
5 |
| Historia | |
| Data oblotu |
3 kwietnia 1976 |
| Liczba egz. |
6 |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
4 x silnik turbośmigłowy WJ-5A1 |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
36 m |
| Długość |
38,9 m |
| Wysokość |
9,79 m |
| Powierzchnia nośna |
144 m² |
| Masa | |
| Własna |
25 000 kg |
| Startowa |
45 000 kg |
| Paliwa |
16 500 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
560 km/h |
| Prędkość przelotowa |
450 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
9 m/s |
| Zasięg |
4750 km |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| Chińska Republika Ludowa | |
| Rzuty | |
| |
Historia edytuj
Na początku lat 60. XX wieku w Związku Radzieckim rozpoczęto prace nad nową łodzią latającą przeznaczoną do realizacji zadań transportowych. Konstrukcja, części i podzespoły nowego samolotu miały być w maksymalnym stopniu zunifikowane z największym samolotem transportowym jakim w owym czasie dysponował Związek Radziecki, maszyną An-12. Unifikacja obejmowała skrzydła, jednostki napędowe, w dużym stopniu usterzenie i konstrukcję kadłuba. Od początku zaprojektowano dolną część kadłuba samolotu przeznaczoną do działania w wodzie. Radziecka marynarka wojenna nie wyraziła swojego zainteresowania i projekt nie wyszedł poza deski kreślarskie. Tymczasem kilka egzemplarzy An-12 trafiło do Chińskiej Republiki Ludowej, a wraz z nimi dostarczono niewykorzystaną dokumentację techniczną i niezbędne oprzyrządowanie do uruchomienia produkcji na miejscu. Było to wystarczające aby rozpocząć produkcję samolotu na własnym terenie pod oznaczeniem Y-8, nawet pomimo braku wsparcia ze strony ZSRR po rozłamie, do jakiego doszło we wzajemnych relacjach. Wykorzystując nabytą dokumentację niezrealizowanej łodzi latającej, w 1968 roku, oficjalnie Chińczycy rozpoczęli prace nad projektem swoich radzieckich kolegów. Zaprojektowali wodnosamolot przy wykorzystaniu bazowego projektu Y-8. Usterzenie nowego samolotu zaprojektowano opierając się na konstrukcji maszyny Be-6, których kilka egzemplarzy przybyło z ZSRR pod koniec lat 50. Dziób samolotu był kopią przodu japońskiej amfibii Shin Meiwa PS-1. W 1971 roku ukończono prototyp samolotu, który do swojego dziewiczego lotu wzbił się dopiero pięć lat później. Dalsze próby maszyn trwały równie długo, w 1985 roku uruchomiono produkcję seryjną samolotu oznaczonego jako SH-5 (Shuishang Hongzha - wodnosamolot bombowy) w Harbinie. Zakończono ją w 1990 roku po wybudowaniu łącznie sześciu egzemplarzy: dwóch prototypów 01 i 02 oraz maszyn oznaczonych numerami 9113, 9123, 9133 i 9143. Ich użycie w lotnictwie Marynarki Wojennej Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej było bardzo ograniczone. Samoloty wykorzystywano do testów systemów do wykrywania okrętów podwodnych i w roli maszyn przeciwpożarowych. Jeden z samolotów wyposażono w cztery podskrzydłowe węzły do podwieszania torped. Co najmniej jeden z samolotów w wyniku wypadku zatonął na mieliźnie, a następnie został wydobyty i odremontowany. Egzemplarz prototypowy 01 został utracony w trakcie eksploatacji. Kolejny prototyp oznaczony jako 02, trafił do muzeum[1].
Losy SH-5 spowodowane były tym, iż chińska marynarka nie potrzebowała tego typu maszyny. W okresie jej powstania i eksploatacji, Chiny stały w przededniu swojej ekspansji na otwarty ocean, w tym czasie skupiając się na działaniach przybrzeżnych. Tam, w relatywnie niewielkiej odległości od macierzystego brzegu, chińskie okręty swobodnie mogły korzystać z pomocy samolotów bazowania lądowego.
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Tomasz Szulc, Nowa chińska łódź latająca AG-600, „Wojsko i Technika”, nr 1 (2018), s. 76−81, ISSN 2450-1301.