Wikipedia

Harmonia Ewangelii

Harmonia Ewangelii (harmonia ewangeliczna) – zestawienie tekstu czterech Ewangelii, które tworzy jeden, ciągły i na ile jest to możliwe pragmatyczny[1] opis życia i działalności Jezusa Chrystusa.

Strona tytułowa Bóg Człowiek w opisie Ewangelistów (1924), harmonii w przekładzie Władysława Szczepańskiego

Przyczyny powstawania harmonii są głównie katechetyczne: przybliżenie w sposób łatwy do opanowania biografii i czynów Jezusa[2]. Spośród tych samych wydarzeń opisywanych w Ewangeliach (szczególnie w ewangeliach synoptycznych), autorzy harmonii wybierali jedno, dołączając do niego szczegóły opisów z pozostałych Ewangelii. Podejmowali też decyzję na temat kolejności wydarzeń, np. osadzając wszystkie momenty z życia Jezusa wokół ram chronologicznych Ewangelii Jana[2].

Próby unifikowania Ewangelii w chrześcijaństwie pojawiły się już w II wieku. Około 170 Tacjan Syryjczyk wydał Diatessaron w przekładzie na język syryjski. Była to pierwsza rozpowszechniona harmonia, którą tłumaczono na wiele języków, m.in. grecki i łaciński. Ponieważ gnostyckie przekonania Tacjana znalazły swoje odzwierciedlenie w Diatessaronie, był on poprawiany przez łacińskich tłumaczy. Również Augustyn z Hippony był zwolennikiem tworzenia harmonii, czemu dał dowód w pracy De consensu evengelistarum[1].

W średniowieczu powstawały kolejne harmonie, ich autorami byli m.in. Petrus Comestor i Jan Gerson. W czasach po Soborze Trydenckim w Kościele katolickim tworzyli Cornelius Jansenius Gadnavensis oraz Lucas Franciscus Brugensis. Pierwszą harmonią protestancką była Harmoniae Evangelicae Andreasa Osiandera (1537), który pierwszy posłużył się tą nazwą[1].

Na zasadzie harmonii skomponowane były m.in. Biblie szkolne, opowieści biblijne, a także czytania Ewangelii na niedziele i święta w Kościele katolickim[1]. Dopiero w 1969 w efekcie konstytucji apostolskiej Pawła VI Missale Romanum zastąpiono harmonię czytaniami z trzech ewangelii synoptycznych w trzech kolejnych latach[2].

Współczesne poglądy na harmonię ewangelii z jednej strony krytykują jej nadmierne używanie, gdyż zaciemnia ona specyfikę poszczególnych ewangelistów, a cztery portrety Jezusa redukuje do jednego[2]. Z drugiej strony jedynie harmonie umożliwiają przekazanie biografii Jezusa, gdyż same Ewangelie biografiami nie były[1].

Tradycyjna harmonia Ewangelii edytuj

Łączenie ze sobą fragmentów Ewangelii różni się pomiędzy autorami. Poniższa tabela oparta jest na tradycyjnych anglojęzycznych pracach Edwarda Robinsona, Stephena Coxa oraz Kendella Easleya[3].

 
Problem synoptyczny: Niemal cały materiał Marka zawarty jest w Mateuszu, również większość materiału Marka występuje w Łukaszu. Ponadto Mateusz i Łukasz mają sporo wspólnego materiału nie występującego w Marku.
Numer Wydarzenie Rodzaj Mt Mk Łk J
1 Preegzystencja Chrystusa dodatkowe Mt 1,20-23 J 1,01-18
2 Genealogia Jezusa narodzenie Mt 1,01-17 Łk 3,23-38
3 Narodziny Jana Chrzciciela narodzenie Łk 1,05-25
4 Zwiastowanie narodzenie Łk 1,26-38
5 Nawiedzenie Elżbiety narodzenie Łk 1,39-56
6 Narodzenie Jezusa narodzenie Mt 1,18-25 Łk 2,01-07
7 Anioł ukazuje się pasterzom narodzenie Łk 2,08-15
8 Pasterze przy małym Jezusie narodzenie Łk 2,16-20
9 Obrzezanie Jezusa narodzenie Łk 2,21
10 Mały Jezus w świątyni narodzenie Łk 2,22-38
11 Gwiazda betlejemska narodzenie Mt 2,01-02
12 Trzej Królowie narodzenie Mt 2,03-12
13 Ucieczka do Egiptu narodzenie Mt 2,13-15
14 Rzeź niewiniątek narodzenie Mt 2,16-18
15 śmierć Heroda Wielkiego dodatkowe Mt 2,19-20
16 Powrót Jezusa do Nazaretu dzieciństwo Mt 2,21-23 Łk 2,39-39
17 Odnalezienie Jezusa w Świątyni dzieciństwo Łk 2,41-51
18 Jan Chrzciciel dodatkowe Mk 1,01-08
19 Posługa Jana Chrzciciela dodatkowe Mt 3,01-12 J 1,19-34
20 Chrzest Jezusa dodatkowe Mt 3,13-17 Mk 1,09-11 Łk 3,21-22
21 Kuszenie Chrystusa dodatkowe Mt 4,01-11 Mk 1,12-13 Łk 4,01-13
22 Wesele w Kanie cuda J 2,01-11
23 Pierwsze oczyszczenie świątyni działalność J 2,13-25
24 Jezus i Nikodem (w tym: Jan 3:16) działalność J 3,01-21
25 Powrót do Galilei działalność Mt 4,12-12 Mk 1,14-14 J 4,01-03
26 Egzorcyzm w synagodze w Kafarnaum cuda Mk 1,21-28 Łk 4,31-37
27 Ziarno gorczycy przypowieść Mk 4,26-29
28 Odrzucenie Jezusa w Nazarecie działalność Mt 4,13-16 Mk 6,01-06 Łk 4,16-30
29 Pierwsi uczniowie Jezusa działalność Mt 4,18-22 Mk 1,16-20 J 1,35-51
30 Cudowny połów ryb cuda Łk 5,01-11
31 Osiem błogosławieństw kazanie Mt 5,02-12 Łk 6,20-23
32 Młody człowiek z Naim cuda Łk 7,11-17
33 Dwóch dłużników przypowieść Łk 7,41-43
34 Lampa pod korcem przypowieść Mt 5,14-15 Mk 4,21-25 Łk 8,16-18
35 Poszerzenie prawa kazanie Mt 5,17-48 Łk 6,29-42
36 70 uczniów działalność Łk 10,01-24
37 Druga część kazania na górze kazanie Mt 6,01-18
38 Przypowieść o dobrym Samarytaninie przypowieść Łk 10,30-37
39 Jezus w domu Marty i Marii działalność Łk 10,38-42
40 Modlitwa Pańska działalność Mt 6,09-13 Łk 11,02-04
41 Przyjaciel w nocy przypowieść Łk 11,05-08
42 Bogaty głupiec przypowieść Łk 12,16-21
43 Rozmowa z Samarytanką działalność J 4,04-26
44 Zbytnie troski działalność Mt 6,25-34 Łk 12,22-34
45 Na temat osądzania kazanie Mt 7,01-05 Łk 6,41-42
46 Na temat świętości kazanie Mt 7,13-27
47 Drzewo i owoce kazanie Mt 7,15-20
48 Bogaci i głupi budujący przypowieść Mt 7,24-27 Łk 6,46-49
49 Uzdrowienie trędowatego cuda Mt 8,01-04 Mk 1,40-45 Łk 5,12-16
50 Sługa centuriona cuda Mt 8,05-13 Łk 7,01-10 J 4,46-54
51 Uzdrowienie teściowej Piotra cuda Mt 8,14-17 Mk 1,29-34 Łk 4,38-41
52 Wyrzucanie złych duchów cuda Mt 8,16-17 Mk 1,32-34 Łk 4,40-41
53 Uciszenie burzy cuda Mt 8,23-27 Mk 4,35-41 Łk 8,22-25
54 W kraju Gerazeńczyków cuda Mt 8,28-34 Mk 5,01-20 Łk 8,26-39
55 Paralityk z Kafarnaum cuda Mt 9,01-08 Mk 2,01-12 Łk 5,17-26
56 Powołanie świętego Mateusza działalność Mt 9,09 Mk 2,13-14 Łk 5,27-28
57 Nowe wino i stare bukłaki przypowieść Mt 9,17-17 Mk 2,22-22 Łk 5,37-39
58 Córka Jaira cuda Mt 9,18-26 Mk 5,21-43 Łk 8,40-56
59 Kobieta cierpiąca na krwotok cuda Mt 9,20-22 Mk 5,24-34 Łk 8,43-48
60 Dwóch niewidomych z Galilei cuda Mt 9,27-31
61 Wyrzucenie niemego ducha cuda Mt 9,32-34
62 Powołanie dwunastu apostołów działalność Mt 10,02-04 Mk 3,13-19 Łk 6,12-16
63 Przyszedłem przynieść miecz działalność Mt 10,34-36
64 Wysłannicy od Jana Chrzciciela działalność Mt 11,02-06 Łk 7,18-23
65 Paralityk z Bethesdy cuda J 5,01-18
66 Pan Szabatu działalność Mt 12,01-08
67 Człowiek z uschłą ręką cuda Mt 12,09-13 Mk 3,01-06 Łk 6,06-11
68 Modlitwa Pańska działalność Łk 11,02-04
69 Uzdrowienie ślepego i niemego cuda Mt 12,22-28 Mk 3,20-30 Łk 11,14-23
70 Przypowieść o mocarzu przypowieść Mt 12,29-29 Mk 3,27-27 Łk 11,21-22
71 Grzech przeciwko Duchowi Świętemu działalność Mt 12,30-32 Mk 3,28-29 Łk 12,08-10
72 Krewni Jezusa działalność Mt 12,46-50 Mk 3,31-35 Łk 8,19-21
73 Przypowieść o siewcy przypowieść Mt 13,03-09 Mk 4,03-09 Łk 8,05-08
74 Ptaki niebieskie działalność Łk 12,22-34
75 Przypowieść o żniwach przypowieść Mt 13,24-30
76 Drzewo figowe przypowieść Łk 13,06-09
77 Uzdrowienie kobiety w szabat cuda Łk 13,10-17
78 Przypowieść o ziarnku gorczycy przypowieść Mt 13,31-32 Mk 4,30-32 Łk 13,18-19
79 Zaczyn przypowieść Mt 13,33-33 Łk 13,20-21
80 Przypowieść o perle przypowieść Mt 13,44-46
81 Wyciągnięcie sieci przypowieść Mt 13,47-50
82 Ukryty skarb przypowieść Mt 13,52-52
83 Odrzucenie Jezusa(inne języki) działalność Mt 13,54-58
84 Ścięcie Jana Chrzciciela działalność Mt 14,06-12 Mk 6,21-29
85 Cudowne nakarmienie 5000 osób cuda Mt 14,13-21 Mk 6,31-34 Łk 9,10-17 J 6,05-15
86 Jezus chodzi po jeziorze cuda Mt 14,22-33 Mk 6,45-52 J 6,16-21
87 Uzdrowienie w Genezaret cuda Mt 14,34-36 Mk 6,53-56
88 Co czyni człowieka nieczystym kazanie Mt 15,01-11 Mk 7,01-23
89 Córka kananejki cuda Mt 15,21-28 Mk 7,24-30
90 Głuchoniemy z Dekapolu cuda Mk 7,31-37
91 Cudowne nakarmienie 4000 osób cuda Mt 15,32-39 Mk 8,01-09
92 Uzdrowienie niewidomego w Betsaidzie cuda Mk 8,22-26
93 Wyznanie Piotra działalność Mt 16,13-20 Mk 8,27-30 Łk 9,18-21
94 Przemienienie Pańskie cuda Mt 17,01-13 Mk 9,02-13 Łk 9,28-36
95 Młodzieniec opętany przed złego ducha cuda Mt 17,14-21 Mk 9,14-29 Łk 9,37-49
96 Moneta w pyszczku ryby cuda Mt 17,24-27
97 Mowa o chlebie życia kazanie J 6,22-59
98 Małe dzieci działalność Mt 18,01-06 Mk 9,33-37 Łk 9,46-48
99 Mężczyzna cierpiący na obrzęk cuda Łk 14,01-06
100 Liczenie kosztów przypowieść Łk 14,25-33
101 Zagubiona owca przypowieść Mt 18,10-14 Łk 15,04-06
102 Niegodziwy sługa przypowieść Mt 18,23-35
103 Zagubiona drachma przypowieść Łk 15,08-09
104 Przypowieść o synu marnotrawnym przypowieść Łk 15,11-32
105 Niegodziwy sługa przypowieść Łk 16,01-13
106 Bogacz i Łazarz przypowieść Łk 16,19-31
107 Pan i sługa przypowieść Łk 17,07-10
108 Uzdrowienie trędowatych cuda Łk 17,11-19
109 Niesprawiedliwy sędzia przypowieść Łk 18,01-09
110 Faryzeusze i celnicy przypowieść Łk 18,10-14
111 Bogaty młodzieniec działalność Mt 19,16-30 Mk 10,17-31 Łk 18,18-30
112 Kobieta przyłapana na cudzołóstwie działalność J 8,02-11
113 Pracownicy winnicy przypowieść Mt 20,01-16
114 Jezus zapowiada swą śmierć działalność Mt 20,17-19 Mk 10,32-34 Łk 18,31-34
115 Niewidomy od urodzenia cuda J 9,01-12
116 Syn Człowieczy przyszedł by służyć działalność Mt 20,20-28 Mk 10,35-45
117 Dobry Pasterz działalność J 10,01-21
118 Niewidomy w pobliżu Jerycha cuda Mt 20,29-34 Mk 10,46-52 Łk 18,35-43
119 Wskrzeszenie Łazarza cuda J 11,01-44
120 Zacheusz działalność Łk 19,02-28
121 Niedziela Palmowa działalność Mt 21,01-11 Mk 11,01-11 Łk 19,29-44 J 12,12-19
122 Drugie oczyszczenie świątyni działalność Mt 21,12-13 Mk 11,15-18 Łk 19,45-48
123 Przeklęcie drzewa figowego cuda Mt 21,18-22 Mk 11,12-14
124 Zakwestionowany autorytet Jezusa działalność Mt 21,23-27 Mk 11,27-33 Łk 20,01-08
125 Dwóch synów przypowieść Mt 21,28-32
126 Przypowieść o właścicielu winnicy przypowieść Mt 21,33-41 Mk 12,01-09 Łk 20,09-16
127 Wielka uczta przypowieść Mt 22,01-14 Łk 14,16-24
128 Oddaj Cezarowi... działalność Mt 22,15-22 Mk 12,01-12 Łk 20,20-26
129 Biada wam faryzeusze działalność Mt 23,01-39 Mk 12,35-37 Łk 20,45-47
130 Wdowi grosz działalność Mk 12,41-44 Łk 21,01-04
131 Eschatologiczna mowa Jezusa kazanie Mt 24,01-31 Mk 13,01-27 Łk 21,05-36
132 Drzewo figowe a Królestwo Niebieskie przypowieść Mt 24,32-35 Mk 13,28-31 Łk 21,29-33
133 Wierny sługa przypowieść Mt 24,42-51 Mk 13,34-37 Łk 12,35-48
134 Dziesięć panien przypowieść Mt 25,01-13
135 Przypowieść o talentach przypowieść Mt 25,14-30 Łk 19,12-27
136 Owce i kozy przypowieść Mt 25,31-46
137 Namaszczenie Jezusa działalność Mt 26,01-13 Mk 14,03-09 Łk 7,36-50 J 12,02-08
138 Targowanie się Judasza dodatkowe Mt 26,14-16 Mk 14,10-11 Łk 22,01-06
139 Ziarno pszenicy działalność J 12,24-26
140 Ostatnia Wieczerza działalność Mt 26,26-29 Mk 14,18-21 Łk 22,17-20 J 13,01-31
141 Zapowiedź przyjścia Parakleta działalność J 16,05-15
142 Getsemani dodatkowe Mt 26,36-46 Mk 14,32-42 Łk 22,39-46
143 Pocałunek Judasza pasja Mt 26,47-49 Mk 14,43-45 Łk 22,47-48 J 18,02-09
144 Przywrócenie ucha słudze cuda Łk 22,49-51
145 Aresztowanie Jezusa pasja Mt 26,50-56 Mk 14,46-49 Łk 22,52-54 J 18,10-12
146 Sąd Jezusa przed Sanhedrynem pasja Mt 26,57-68 Mk 14,53-65 Łk 22,63-71 J 18,12-24
147 Krew jego na nas pasja Mt 27,24-25
148 Droga krzyżowa pasja Mt 27,27-33 Mk 15,20-22 Łk 23,26-32 J 19,16-17
149 Ukrzyżowanie Jezusa pasja Mt 27,34-61 Mk 15,23-47 Łk 23,33-54 J 19,18-38
150 Poszli do grobu namaścić ciało po zmartwychwstaniu Mt 28,01 Mk 16,01 Łk 24,01
151 Pusty grób po zmartwychwstaniu Mt 28,02-08 Mk 16,02-08 Łk 24,02-12 J 20,01-13
152 Zmartwychwstanie Jezusa po zmartwychwstaniu Mt 28,09-10 Łk 24,01-08 J 20,14-16
153 Noli me tangere po zmartwychwstaniu J 20,17-17
154 Uczniowie z Emaus po zmartwychwstaniu Mk 16,12-13 Łk 24,13-32
155 Zmartwychwstały Jezus ukazuje się Apostołom po zmartwychwstaniu Łk 24,36-43 J 20,19-20
156 Nakaz misyjny Jezusa po zmartwychwstaniu Mt 28,16-20 Mk 16,14-18 Łk 24,44-49 J 20,21-23
157 Wątpiący Tomasz po zmartwychwstaniu J 20,24-29
158 Połów 153 ryb cuda J 21,01-24
159 Wniebowstąpienie Jezusa po zmartwychwstaniu Mk 16,19-20 Łk 24,50-53

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e Podręczna Encyklopedia Biblijna. Eugeniusz Dąbrowski (red.). T. I. Poznań - Warszawa - Lublin: Księgarnia św. Wojciecha, 1959, s. 441-442.
  2. ↑ a b c d Alfred Läpple: Od Księgi Rodzaju do Ewangelii. Warszawa: Znak, 1983, s. 397-399. ISBN 83-7006-032-3.
  3. ↑ Edward Robinson's A Harmony of the Gospels in Greek; Steven L. Cox and Kendell H Easley's Harmony of the Gospels.


Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Harmonia_Ewangelii&oldid=72783052”