Hawajka pąsowa

Hawajka pąsowa
	Loxops coccineus
	(J. F. Gmelin, 1789)
	; Dorosły samiec
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Rodzina	łuszczakowate
Podrodzina	łuskacze
Plemię	Drepanidini
Rodzaj	Loxops
Gatunek	hawajka pąsowa
Synonimy
	Fringilla coccinea J. F. Gmelin, 1789; Loxops coccineus coccineus (J. F. Gmelin, 1789);
	Fringilla coccinea J. F. Gmelin, 1789; Loxops coccineus coccineus (J. F. Gmelin, 1789);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; zagrożony
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Hawajka pąsowa^[4] (Loxops coccineus) – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae). Endemiczna dla Hawajów, jak inni przedstawiciele plemienia Drepanidini. Występuje wyłącznie na największej wyspie archipelagu – Hawaiʻi^[2]^[5].

Systematyka edytuj

Jest to gatunek monotypowy^[2]^[6]. Za podgatunki L. coccineus uznawano hawajkę ochrową (L. ochraceus) i hawajkę rdzawą (L. wolstenholmei), wcześniej także hawajkę modrodziobą (L. caeruleirostris)^[2].

Morfologia edytuj

Charakterystyka: Występuje bardzo wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec czerwony, z ciemniejszymi skrzydłami i czarnym ogonem. Samica zielonkawożółtawa z jaśniejszym spodem, brwią i paskiem przyżuchwowym. Młode ptaki są jakby wyblakłe. Dziób jest szary, średnio długi, nogi także szare. Największa długość życia to 10 lat.
Wymiary

długość ciała: 10–13 cm
długość skrzydła: 5,9–6,9 cm
masa ciała: 10–12 g

Ekologia edytuj

Biotop: Naturalne lasy na wysokości 1100–2100 m n.p.m.
Zachowanie: Ogólnie nie jest agresywna w stosunku do innych hawajek pąsowych oraz innych gatunków, ale w okresie lęgowym może stać się agresywna.
Pożywienie: Zjada owady i pająki, a główną dietę uzupełnia dżdżownicami. Ponadto pożywia się także nektarem.
Lęgi: Są to ptaki monogamiczne. Lęgi wyprowadza od marca do września. Składa 2–3 jaja, które wysiaduje tylko samica przez 14–16 dni. Młode uzyskują dorosłe upierzenie po 16–20 miesiącach (1 1/3–1 2/3 roku). Po 3–4 latach mogą się już rozmnażać.

Status i zagrożenia edytuj

IUCN uznaje hawajkę pąsową za gatunek zagrożony (EN, Endangered). Całość populacji szacuje się na około 9300 dorosłych osobników, trend liczebności jest spadkowy^[5]. Zagraża jej wycinka lasów i spadająca liczba drzew ʻōhiʻa (Metrosideros polymorpha), w których dziuplach się gnieździ. Ponadto zagrożenie stanowią: podgatunek sandwichensis sowy błotnej, myszołów hawajski, koty domowe, szczur polinezyjski, szczur wędrowny, szczur śniady, mangusta mała oraz majna brunatna.

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b Loxops coccineus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Hawaii Akepa (Loxops coccineus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)]. (ang.).
↑ Loxops coccineus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Drepanidini Cabanis, 1847 (wersja: 2020-09-26). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-26].
↑ ^a ^b Hawaii Akepa Loxops coccineus. BirdLife International. [dostęp 2021-01-26]. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-01-26]. (ang.).

Bibliografia edytuj

Douglas Pratt: Family Drepanididae (Hawaiian Honeycreepers). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 15: Weavers to New World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2010, s. 652–653. ISBN 978-84-96553-68-2. (ang.).
Laura Podzikowski: Loxops coccineus akepa. Animal Diversity Web. [dostęp 2013-02-11]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Loxops coccineus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] Hawaii Akepa (Loxops coccineus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)]. (ang.).

[iucn-3] Loxops coccineus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Drepanidini Cabanis, 1847 (wersja: 2020-09-26). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-26].

[birdlife-5] Hawaii Akepa Loxops coccineus. BirdLife International. [dostęp 2021-01-26]. (ang.).

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-01-26]. (ang.).

[4]

[2]

[5]

[1]

[3]

[6]