Henderson Field

lotnisko wojskowe z czasów II wojny światowej

Henderson Field – używane w czasach II wojny światowej lotnisko na wyspie Guadalcanal w archipelagu Wysp Salomona. Obecnie port lotniczy Honiara.

Henderson Field
Ilustracja
Henderson Field na początku sierpnia 1942 r.
Państwo

 Wyspy Salomona

Rodzaj bazy

Lotnicza

Historia
Używana od

1942

Używana do

1969

Użytkownicy
Stany Zjednoczone
Położenie na mapie Wysp Salomona
Mapa konturowa Wysp Salomona, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Henderson Field”
Ziemia09°25′40,80″S 160°03′17,24″E/-9,428000 160,054789

HistoriaEdytuj

 
Henderson Field w lipcu 1942 r.
 
Henderson Field w kwietniu 1943 r.

Japońska budowaEdytuj

Po zajęciu Wysp Salomona w kwietniu 1942 r., japońskie dowództwo postanowiło zdobyć Port Moresby na Nowej Gwinei i Tulagi w południowych Wyspach Salomona w celu powiększenia swojej południowej granicy defensywnej. Zajęcie Nauru, Banaby, Nowej Kaledonii, Fidżi i Samoa przecięłoby linie zaopatrzeniowe pomiędzy Australią i Stanami Zjednoczonymi, co spowodowałoby zmniejszenie lub wyeliminowanie zagrożenia dla japońskich pozycji na Południowym Pacyfiku ze strony Australii.

Budowa lotniska na Guadalcanalu została rozpoczęta przez japońskich inżynierów, kiedy ci przybyli na tę wyspę na początku maja 1942 roku. Zostało nazwane "Lunga Point", lub po japońsku "Runga Point", a w kodzie nazwane "RXI". Lotnisko pozwoliłoby japońskiemu lotnictwu patrolowanie południowych Wysp Salomona, linii zaopatrzeniowych do Australii i wschodniego skrzydła Nowej Gwinei.

Do budowy zaangażowano dwie główne jednostki budowlane: jedna z 1309 robotnikami, druga z 1145 robotnikami. Jednostki te miały zostać wysłane na Midway, gdyby ta została zdobyta. Przybyły na Guadalcanal 6 lipca 1942 r. i rozpoczęły budowę trzy dni później. Budowa została zauważona i zraportowana przez strażników wybrzeża, co zaowocowało amerykańskimi planami zdobycia wyspy i użycia lotniska dla własnych celów.

W połowie czerwca 250 dodatkowych cywilnych robotników przybyło na wyspę pod dowództwem Inouree Hama, który miał wcześniej 50 ludzi na Gavutu. Dodatkowo specjaliści z 14. Korpusu Obozowego zbudowali stacje radiowe na Tulagi, Gavutu i RXI. Lokalna ludność również została wykorzystana do budowy.

Budowa lotniska szła szybciej niż przewidywał harmonogram i nocą 6 sierpnia, dzień przed amerykańskim lądowaniem, robotnicy otrzymali dodatkową rację sake za ukończenie lotniska przed terminem.

Przejęcie przez Amerykanów i bitwa o GuadalcanalEdytuj

7 sierpnia 1942 r. alianckie jednostki, głównie złożone z United States Marines, wylądowały na Guadalcanalu, Tulagi i Florida Islands, aby zakończyć używanie ich przez Japończyków do grożenia szlakom komunikacyjnym i zaopatrzeniowym pomiędzy Stanami Zjednoczonymi, Australią i Nową Zelandią. Dodatkowo Amerykanie chcieli wykorzystać Guadalcanal i Tulagi jako bazy do wsparcia kampanii i ostatecznego zdobycia lub zneutraliwania japońskich baz w Rabaulu i Nowej Brytanii.

Mający przewagę liczebną Amerykanie zdobyli Tulagi i Florida Islands, jak również prawie ukończone lotnisko RXI na Guadalcanalu. Zdobyte lotnisko zostało nazwane Henderson Field ku pamięci majora Marines, Loftona Hendersona, dowódcę VMSB-241, zabitego podczas bitwy pod Midway podczas ataku na japońskie lotniskowce, zostając pierwszym lotnikiem Marines, który zginął w tej bitwie.

 
Boeing B-17E z 11th Bomb Group, 42d Bomb Squadron na Henderson Field, 1943 r.

Zaskoczeni amerykańską ofensywą Japończycy, pomiędzy sierpniem i listopadem kilka razy próbowali odzyskać lotnisko. Trzy bitwy lądowe, siedem bitew morskich i ciągła walka w powietrzu doprowadziły do decydującej bitwy morskiej pod Guadalcanalem na początku listopada, podczas której Japończycy po raz ostatni próbowali odzyskać Henderson Field.

W grudniu 1942 r. Japończycy porzucili próby odzyskania Guadalcanalu i wycofali swoje wojska do 7 lutego 1943 roku.

Operacje po bitwie o GuadalcanalEdytuj

Rozpoznanie było prowadzone przez specjalnie przystosowane bombowce B-24, operujące z Henderson Field, Eniwetoku i innych wysp w 1944 roku[1]. Eskadry Royal New Zealand Air Force wykorzystywały to lotnisko w październiku i listopadzie 1944 r. do prowadzenia rozpoznania i przeszukiwań[2].

Powojenne użycieEdytuj

Po wojnie lotnisko zostało opuszczone. Zostało zmodernizowane i ponownie otwarte w 1969 jako port lotniczy Honiara, główny port lotniczy na Wyspach Salomona. W latach 70. pas startowy został przedłużony.

Amerykańskie jednostki stacjonujące na Henderson FieldEdytuj

United States NavyEdytuj

United States Marine CorpsEdytuj

United States Army Air ForcesEdytuj

  • 44th FS
  • 38th BG, 70th BS (B-26), Fiji January – Feb 4, 1943 Fiji
  • 42nd BG, 69th BS (B-26, B-25), New Hebrides January – Oct 43 PDG
  • 42nd BG, 75th BS (B-25), ?– 21 października 1943 r.
  • 38th BG, 70th BS (B-25), ?–22 października 1943 r.
  • 347th FG, 67th FS (P-39), 22 sierpnia 1942–czerwiec 1943 r.
  • 42nd BG, 390th BS (B-25), 11 maja–22 października 1943 r.

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. Samuel Eliot Morison, History of United States Naval Operations in World War II: New Guinea and the Marianas, 1953 August P. Loring & W. Sidney Felton, s.164
  2. Ross, Squadron Leader J. M. S.: OPERATIONS BY NO. 1 (BR) SQUADRON, OCTOBER 1943 – FEBRUARY 1944 | NZETC. Nzetc.victoria.ac.nz. [dostęp 2013-02-14].

BibliografiaEdytuj

Ten artykuł zawiera treści udostępnione w ramach domeny publicznej przez Air Force Historical Research Agency