Henryk Konstanty Woyciechowski
Henryk Konstanty Woyciechowski[a] (ur. 19 stycznia 1851 w Rącznej, zm. 13 czerwca 1934 w Wołominie) – polski architekt, założyciel Wołomina.
.jpg) Pomnik Woyciechowskiego przed Urzędem Miasta i Gminy Wołomin | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
architekt |
Życiorys edytuj
Henryk Woyciechowski ukończył Gimnazjum św. Anny w Krakowie. Zdobył zawód architekta w Wyższej Szkole Przemysłowej[7]. Przeniósł się do Warszawy.
18 lutego 1894 roku zakupił od Emilii z Bürtümpfelów Ehestädtowej dobra wołomińskie za sumę 29 500 rubli. Nabyty majątek podzielił na dzielnice, stworzył plan ulic, nadając im nazwy, powstały wtedy założenia ulic: Lipińskiej, Mariańskiej, Miłej czy Polnej. Dwa i pół roku później rozpoczął parcelację ziemi i sprzedaż działek pod budowę domów. W 1898 roku wraz z Wiktorem Herteux założył cegielnię, aby sprzedawać cegły nabywcom działek na budowę domów. Jakość miejscowej gliny okazała się zbyt niska, co zmusiło założycieli do likwidacji biznesu. W 1908 roku był głównym inicjatorem założenia Ochotniczej Straży Pożarnej i został wybrany pierwszym jej honorowym prezesem[7].
Kilka dni po wybuchu I wojny światowej z inicjatywy miejscowych działaczy społecznych w Wołominie rozpoczął pracę Komitet Obywatelski, któremu przewodniczył Woyciechowski. Niemcy, wkroczywszy do Wołomina w sierpniu 1915 roku zlikwidowali Komitet Obywatelski, a na jego miejsce 22 maja 1916 roku powołali Radę Miejscową Opiekuńczą, z Woyciechowskim jako wiceprezesem. Rada zajmowała się przede wszystkim opieką nad dziećmi, prowadziła cztery ochronki, w których opiekę i naukę znalazło 247 dzieci[7].
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w pierwszych wyborach samorządowych, 21 grudnia 1919 roku wybrano Radę Miejską i 71-letniego Woyciechowskiego na wiceburmistrza miasta. W grudniu 1929 roku Henryk Konstanty Woyciechowski został honorowym obywatelem Wołomina[7].
Życie prywatne edytuj
Henryk Woyciechowski był synem Aleksandra i Bolesławy z domu Sawiczewskiej, córki Józefa Sawiczewskiego. Miał czworo młodszego rodzeństwa: Prota Mateusza Aleksandra (ur. w 1857), Aleksandra Prota (1858–1883), Anielę Bolesławę (1859–1937) i Annę (1861–1942). W 1878 roku poślubił Zofię Przyborę (1858–1886), z którą miał czwórkę dzieci: Marię, Witolda, Janinę Wandę (ur. w 1885 roku) i Stanisława Kostkę Bolesława (ur. w 1886 roku). Po śmierci Zofii Henryk ożenił się z Wiktorią Bożeniec-Jałowiecką (1859–1955). Z trójki dzieci z tego związku wieku dojrzałego dożyła jedynie córka Wacława Janina (ur. w 1894 roku), późniejsza żona Jana Mossakowskiego[6][7].
Uwagi edytuj
- ↑ Taka pisownia była stosowana przez samego Woyciechowskiego (vide jego podpis na akcie małżeństwa[1]), oraz w wielu źródłach z jego czasów, w tym w jego nekrologu opublikowanym przez jego najbliższą rodzinę[2]. Jednak w jego akcie urodzenia, w nekrologu opublikowanym w krakowskim Czasie[3] oraz w niektórych innych źródłach jego nazwisko pisane jest przez „j”[4][5][6].
Przypisy edytuj
- ↑ Skan aktu małżeństwa Henryka Woyciechowskiego [online], metryki.genealodzy.pl [dostęp 2023-06-24].
- ↑ Nekrolog Henryka Woyciechowskiego w Kurierze Warszawskim, „Kurier Warszawski”, 13 czerwca 1934, s. 8.
- ↑ Nekrolog Henryka Woyciechowskiego w krakowskim Czasie, „Czas”, 14 czerwca 1934, s. 3.
- ↑ Skan aktu urodzenia Henryka Wojciechowskiego, szukajwarchiwach.gov.pl, 22 stycznia 1851 [dostęp 2023-06-24].
- ↑ Historia Wołomina [online], wolomin.org [dostęp 2023-06-24].
- ↑ a b Marek Minakowski, Profil Henryka Wojciechowskiego na stronie Wielkiej genealogii Minakowskiego [online] [dostęp 2017-02-25].
- ↑ a b c d e Marzena Kubacz, Założyciel miasta: Henryk Konstanty Woyciechowski herbu Jelita (1851–1934) [online], dawny.pl [dostęp 2017-02-25] [zarchiwizowane z adresu 2023-06-25].
