Wirus zapalenia wątroby typu A
Wirus zapalenia wątroby typu A, HAV (z ang. Hepatitis A Virus, oficjalna nazwa Hepatowirus A[2]) – ssRNA wirus z rodziny Picornaviridae. HAV jest wirusem o średnicy 27 nm i symetrii ikosaedralnej. Znany jest jeden serotyp tego wirusa. HAV jest przyczyną wirusowego zapalenia wątroby typu A[3], tzw. żółtaczki pokarmowej.
| |
| Systematyka | |
| Grupa |
Grupa IV ((+)ssRNA) |
|---|---|
| Rząd |
pikornawirusy |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
hepatowirus |
| Nazwa systematyczna | |
| Hepatovirus A | |
| Cechy wiralne | |
| Skrót |
HAV |
| Kwas nukleinowy |
RNA |
| Liczba nici |
jedna |
| Liczba segmentów |
jeden |
| Polaryzacja kwasu nukleinowego |
dodatnia |
| Osłonka |
brak |
| Nagi kwas nukleinowy |
zakaźny |
| Rezerwuar |
człowiek[1] |
| Wywoływane choroby |
wirusowe zapalenie wątroby typu A |
Zakażenie
edytujDo zakażenia dochodzi na drodze oralno-fekalnej przez przewód pokarmowy; przez kontakt z chorym lub poprzez spożywanie zakażonych produktów żywnościowych (epidemie mleczne, wodne itp.). Poza tym zakażenie może rozwinąć się po kontaktach seksualnych z chorym i drogą krwi (najczęściej u osób stosujących dożylne środki odurzające)[1].
Na uwagę zasługuje fakt, że HAV może przez długi czas utrzymywać się w środowisku przy dużej wilgotności. Czas wylęgania 2-6 tygodni (średnio 28 dni)[4].
Wirus namnaża się najpierw w przewodzie pokarmowym, następnie dochodzi do wiremii, po czym (prawdopodobnie) dochodzi do zakażenia wątroby i powstania objawów chorobowych. W wyniku tego zakażenia dochodzi do zapalenia wątroby.
Objawy
edytujObjawy wywoływane przez wirusa to osłabienie, senność, bóle głowy, brak apetytu, wstręt do potraw tłustych, czasami gorączka, pod koniec pobolewanie wątroby, żołądka.
Profilaktyka
edytujProfilaktycznie przeciw WZW A stosuje się szczepienia ochronne; szczepienia są szczególnie zalecane dla osób podróżujących po świecie. Niemniej, najważniejszym sposobem zapobiegania rozpowszechnianiu się HAV jest higiena.
Dostępne w Polsce szczepionki monowalentne[5]:
- AVAXIM 160 U
- Havrix 720 Junior
- Havrix Adult
Szczepionki poliwalentne[6]:
- Twinrix – WZW A i WZW B
Rozpoznanie
edytujWirusa można wykryć za pomocą testu ELISA lub innych metod, wykorzystujących swoiste względem wirusa przeciwciała. Dodatkowo można wykorzystać testy na stężenie bilirubiny oraz transaminaz (ich wyższe stężenie świadczy o chorobach wątroby).
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Anna Boroń-Kaczmarska, Alicja Wiercińska-Drapało, Brygida Adamek: Choroby zakaźne i pasożytnicze. Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2017. ISBN 978-83-200-5422-4. OCLC 1010869106. (pol.).
- ↑ Virus Taxonomy: 2015 Release. ictvonline.org, 07 2015. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Kenneth J. Ryan, C.L. Ray, John C. Sherris: Sherris medical microbiology: an introduction to infectious diseases. New York: McGraw-Hill, 2004, s. 541–544. ISBN 0-8385-8529-9.
- ↑ Connor BA. Hepatitis A vaccine in the last-minute traveler. „The American journal of medicine”, s. 58S–62S, październik 2005. DOI: 10.1016/j.amjmed.2005.07.018. PMID: 16271543.
- ↑ Szczepionka przeciw WZW A (inaktywowana). bazalekow.mp.pl. [dostęp 2016-12-11]. (pol.).
- ↑ Szczepionka przeciw WZW A (inaktywowana) + szczepionka przeciw WZW B (rekombinowana). bazalekow.mp.pl. [dostęp 2016-12-11]. (pol.).
