Herb Rzeszowa

Symbol miejski Rzeszowa

Herb Rzeszowa – jeden z symboli miejskich Rzeszowa, przedstawia srebrny krzyż kawalerski na błękitnym tle.

Herb Rzeszowa
Ilustracja
Herb Rzeszowa
Typ herbu

miejski

Pierwsza wzmianka

XV w.

Ostatnie zmiany

30 sierpnia 1990 r.

Godło miasta na czerwonej tarczy
Herb miasta w okresie zaborów
Pieczęć Rzeszowa (II poł. XIX wieku) Pole I - Herb Diecezji Krakowskiej, Pole II - Herb Lodomerii, Pole III - Herb Ks. Oświęcimskiego, Pole IV - Herb Ks. Zatorskiego, Pole V - Herb właściwy Rzeszowa

Historia edytuj

Pierwsza miejska pieczęć pochodzi najprawdopodobniej z XV wieku, świadczy o tym między innymi gotycki kształt liter wokół krzyża o prostych ramionach. Na następnej, renesansowej pieczęci, krzyż nieznacznie zmieniono.

W końcu XVIII wieku, kiedy Rzeszów stał się bezpośrednią częścią imperium Habsburgów, cesarz Józef II wydał zarządzenie o uzupełnieniu lokalnych herbów nowo nabytych ziem. Po reformach herb miasta zmienił się znacznie. W centrum znalazła się kamienna skrzynia, która miała być miejscem przechowywania przywilejów nadanych miastu. Na jej froncie umieszczono stary herb miasta – krzyż kawalerski oraz po obu stronach girlandy. Na wieku leżała otwarta księga, symbolizująca oświatę, wykształcenie, i skrzyżowane miecze (symbol waleczności) oraz kaduceusz (według mitologii jest oznaką spokoju i dobrego handlu)[1].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku Rada Miasta wystąpiła do ministra spraw wewnętrznych o zatwierdzenie zmian w herbie Rzeszowa. Miał to być srebrnobiały krzyż kawalerski na czerwonym polu (herb miał podkreślać barwy narodowe). Miał to być historyczny herb miasta. W 1936 zarząd Związku Legionistów Polskich czynił starania o włączenie Krzyża Niepodległości do herbu Rzeszowa[2]. Jednak ostatecznie władze miejskie nie dostały zatwierdzenia nowego herbu. Taka sytuacja trwała aż do 1939 roku. W okresie Polski Ludowej, wedle "stalinowskiej mody", herby miast były nieistotne i nie było żadnego prawa sankcjonującego ich istnienie. Nieoficjalnie Miejska Rada Narodowa w Rzeszowie ożywiła plan sprzed wojny i uchwaliła przywrócenie herbu sprzed czasu zaborów, tj. biały krzyż maltański na czerwonym polu. W latach 70. wśród znawców tematyki i historii Rzeszowa rozgorzał spór o historyczne tło herbu. Ostatecznie od roku 1975 tło herbu Rzeszowa jest niebieskie, a krzyż kawalerski ma kolor biały. Uchwałą z 30 sierpnia 1990 roku Rada Miasta Rzeszowa potwierdziła, że herbem miasta Rzeszowa jest srebrny krzyż kawalerski na niebieskim polu[3].

Przypisy edytuj

  1. Uzasadnienie do uchwały Nr IV/18/90 Rady Miasta Rzeszowa z dnia 30 sierpnia 1990 r.
  2. O Krzyż Niepodległości dla Rzeszowa. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 68 z 22 marca 1936. 
  3. Uchwała Nr IV/18/90 Rady Miasta Rzeszowa z dnia 30 sierpnia 1990 r. w sprawie ustanowienia herbu Miasta Rzeszowa

Zobacz też edytuj