Hibneryt
Hibneryt – polski samobieżny zestaw przeciwlotniczy złożony z ciężarówki Star 266 oraz zamontowanej na nim podwójnie sprzężonej armaty przeciwlotniczej ZU-23-2[3]. Podobne zestawienie powstaje też w Jemenie, gdzie też montuje się działo ZU-23-2 na ciężarówce Star 266
 Hibneryt-3 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ pojazdu |
samobieżne działko przeciwlotnicze |
| Trakcja |
kołowa 6×6 |
| Załoga |
5 |
| Dane techniczne | |
| Długość |
7090 mm (Hibneryt-3)[1] |
| Szerokość |
2540 mm (Hibneryt-3)[1] |
| Wysokość |
2986 mm (Hibneryt-3)[1] |
| Masa |
11 370 kg bojowa (Hibneryt-3)[1] |
| Osiągi | |
| Prędkość |
80 km/h[1] |
| Pokonywanie przeszkód | |
| Brody (głęb.) |
1,2 m[1] |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 2×23 mm armata przeciwlotnicza ZU-23-2 | |
| Użytkownicy | |
 Polska,  Ukraina[2]
| |
Oryginalne pojazdy Hibneryt powstały w latach 80. XX wieku przez proste posadowienie armaty ZU-23-2 na oryginalnej podstawie na specjalnie przystosowanej skrzyni ciężarówki terenowej Star 266. Kierowca ani obsada armaty nie dysponowali jakąkolwiek ochroną.
Opracowano kilka modernizacji tego systemu. Pierwsza oznaczona jako Hibneryt-KG obejmowała zastosowanie zamiast zwykłej armaty ZU-23-2 jej polskiej modyfikacji ZUR-23-2KG Jodek, gdzie możliwości armaty powiększone są zastosowaniem rakiet Grom. Ponadto zmodernizowane pojazdy wyposażono w magazyn do przewożenia zapasu rakiet Grom i agregat do ładowania akumulatorów[3].
Druga modyfikacja powstała w roku 2007 w wyniku doświadczeń misyjnych i została zaprezentowana na targach MSPO. Modernizacja obejmowała montaż opancerzenia i została opracowana przez 3. Okręgowe Warsztaty Techniczne z Nowego Dworu Mazowieckiego[4]. Autorem projektu był kpt. Piotr Lasek[4]. Opancerzono całą kabinę, nadbudówkę dla obsady i burty, a działko otrzymało fabryczne tarcze pancerne grubości 6 mm[4]. Opancerzenie ma zapewniać poziom ochrony I wg STANAG 4569, zabezpieczając przed zwykłymi pociskami karabinowymi[4]. Prosta nadbudówka dla obsady jest otwarta od tyłu, wykonana z blach pancernych grubości 4 mm i ma odsuwane luki po bokach[5]. Tak zmodernizowane pojazdy, na podwoziu Star 266M, oznaczono jako Hibneryt-P[4]. Zlecono w 2006 roku opancerzenie 8 pojazdów[4].
Na podstawie pojazdu Hibneryt-P opracowano w 3. OWT jego udoskonaloną wersję oznaczoną jako Hibneryt-3, zaprezentowaną w 2010 roku[5]. Zapewnia ona jeszcze większy poziom ochrony załogi przed ostrzałem i wybuchami min, a także posiada większe kąty ostrzału armaty, przesuniętej bardziej do tyłu. Między innymi, stalową skrzynię z zewnętrznym opancerzeniem zamieniono na skrzynię wykonaną od razu ze stali pancernej, z pochylonymi dolnymi częściami burt i dnem ukształtowanym w formie V dla lepszej odporności na wybuchy[5]. Zwiększono komfort i ochronę obsady działa, stosując zamkniętą nadbudówkę, wykonaną z grubszej blachy pancernej, zaopatrzoną w drzwi boczne po lewej stronie i okna pancerne oraz dwuskrzydłowe drzwi od tyłu, zapewniające po otwarciu dodatkową osłonę[5]. Nadbudówka ma trzy składane fotele, system ogrzewania i wentylacji i przylega do kabiny kierowcy dzięki usunięciu zza kabiny koła zapasowego i umieszczenia go poziomo pod platformą[5]. Dla oszczędności masy zrezygnowano z podstawy działka, montowanego bezpośrednio na skrzyni[5]. Schowki w podłodze skrzyni mieszczą osiem skrzynek na amunicję i cztery zapasowe lufy[5]. Ulepszeniu uległo także opancerzenie kabiny kierowcy oraz szereg podzespołów ciężarówki bazowej[5].
Analogicznej konstrukcji wozy bez uzbrojenia zostały zamówione w 2009 roku przez Szefostwo Wojsk Obrony Przeciwlotniczej Wojsk Lądowych dla przewożenia operatorów zestawów przeciwlotniczych Grom[5].
Na początku lat 20. XXI wieku część podwozi zestawów Hibneryt zmodernizowano do standardu Star 266M2[6].
Zastosowanie edytuj
Na początku 2005 roku cztery zestawy Hibneryt zostały skierowane do Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Iraku, gdzie służyły do ochrony konwojów (już w poprzednim roku używano tam działek ZU-23-2 prowizorycznie ustawionych na ciężarówkach)[4]. W toku służby otrzymały fabryczne tarcze pancerne dla działek i prowizoryczne osłony dla obsady[4].
W 2007 roku zdecydowano skierować opancerzony wariant Hibneryt-P do Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Sitarski 2010 ↓, s. 43.
- ↑ ZU-23-2 Hibneryt w Siłach Zbrojnych Ukrainy [online], milmag.pl [dostęp 2023-10-16].
- ↑ a b Hibneryt, lata 70.
- ↑ a b c d e f g h i Stefan Fuglewicz. Nowy polski „gun truck”. „Nowa Technika Wojskowa”. Nr 10/2007, s. 24-27, październik 2007. Warszawa: Magnum X. ISSN 1230-1655.
- ↑ a b c d e f g h i Michał Sitarski. Hibneryt V. 3.0. „Nowa Technika Wojskowa”. 5/2010, s. 42-46, maj 2010.
- ↑ Łukasz Pacholski. Kolejne Hibneryty trafią na podwozia Star 266M2. „Wojsko i Technika”. Nr 9/2021, s. 4, wrzesień 2021.
Bibliografia edytuj
- Stefan Fuglewicz. Nowy polski „gun truck”. „Nowa Technika Wojskowa”. Nr 10/2007, s. 24-27, październik 2007. Warszawa: Magnum X. ISSN 1230-1655.
- Michał Sitarski. Hibneryt V. 3.0. „Nowa Technika Wojskowa”. 5/2010, s. 42-46, maj 2010. Warszawa: Magnum-X.