Hilary z Poitiers

Hilary z Poitiers (ur. ok. 315 w Poitiers, zm. 13 stycznia 367 tamże) – biskup Poitiers, wyznawca, ojciec oraz doktor Kościoła, święty Kościoła katolickiego, prawosławnego, anglikańskiego i ewangelickiego.

Święty
Hilary z Poitiers

biskup wyznawca doktor Kościoła Ekumenista
Rzeźba przedstawiająca Hilarego z Poitiers, znajdująca się w kościele św. Michała w Mondsee (1742)
Data i miejsce urodzenia	ok. 315 Poitiers
Data i miejsce śmierci	13 stycznia 367 Poitiers
Czczony przez	Kościół katolicki Cerkiew prawosławną
Wspomnienie	13 stycznia ZFRR 14 stycznia NFRR 26 stycznia
Atrybuty	szaty biskupie, smok, książki, dziecko
Patron	Poitiers, La Rochelle, Lucon, ukąszonych przez węże
Szczególne miejsca kultu	Poitiers

Życiorys

Urodził się w pogańskiej rodzinie patrycjuszów. Studiował retorykę i filozofię. Bardzo wcześnie zawarł związek małżeński. W wieku 30 lat przyjął chrzest z żoną oraz córką Abrą i poświęcił swe życie służbie Kościołowi. W 350 roku został prawdopodobnie pierwszym biskupem Poitiers (wtedy Pictavium). Walczył z ekspansją arianizmu w swoich kazaniach i przemówieniach synodalnych, co przysporzyło mu wrogów i doprowadziło do tego, że na podstawie fałszywych oskarżeń został skazany na wygnanie przez ariańskiego Cesarza Konstancjusza II (przebywał na nim w latach 356 do 361). Hilary – człowiek z natury ugodowy – próbował pogodzić ze sobą założenia teologii Zachodu i Wschodu, którą zgłębiał w czasie swej banicji w Phrygii (Turcja). Był kierownikiem duchowym Marcina z Tours (św. Marcin przyjął od niego chrzest). Zmarł w 367 roku w rodzinnym mieście i został pochowany w kościele St-Hilaire-le-Grand.

Dzieła

Lucubrationes, 1523

Św. Hilary uchodzi za pierwszego twórcę hymnów w Kościele łacińskim, a jego dzieła są cenione także dzisiaj. W pamięci potomnych Hilary z Poitiers zapisał się jako nauczyciel i obrońca Kościoła. Główne dzieła:

• Commentarius in Evangelium Matthaei. Wydanie polskie: Komentarz do Ewangelii św. Mateusza, w: Komentarz do Ewangelii św. Mateusza; Traktat o tajemnicach, Emil Stanula (tł., wstęp, oprac.), Warszawa 2002, Wydaw. Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego PSP 63, s. 255 ISBN 83-7072-247-4
• Tractatus de mysteriis et hymni. Wydanie polskie:Traktat o tajemnicach, Emil Stanula (tł., wstęp, oprac.), w: dz. cyt.
• De Trinitate. Wydanie polskie: O Trójcy Świętej; Emil Stanula (przekł.); Tadeusz Kołosowski (przekł. oprac. i wstęp), Warszawa 2005, Wyd. UKSW PSP 64, s. 415, ISBN 83-7072-344-6
• De synodis (O synodach)
• Liber officiorum
• Polemiki
• Pisma egzegetyczne.

Kult

13 maja 1851 roku papież Pius IX ogłosił Hilarego doktorem Kościoła. Jest on jednym z najpopularniejszych świętych we Francji.

Święty Hilary z Poitiers przedstawiany jest często w szatach biskupich, z książkami, przepędzający węże, jako pogromca smoków, wskrzeszający martwo narodzone dziecko.

Patronuje miastom: Poitiers, La Rochelle i Luçon, słabowitym dzieciom, ukąszonym przez węże.

Wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest:

• 13 stycznia w zwyczajnej formie rytu rzymskiego (w tym samym dniu również w anglikańskim oraz ewangelickim)
• 14 stycznia w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego, święto 3 klasy. W Poitiers czczony jest 26 czerwca, a w prawosławnym – 13/26 stycznia, tj. 26 stycznia według kalendarza gregoriańskiego.

Zobacz też

• Hilary – inne postaci o tym imieniu
• modlitwa za pośrednictwem świętego
• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• święci prawosławni

Bibliografia

• Święty Hilary, biskup i doktor Kościoła na brewiarz.pl [12.01.2010]
• św. Hilarion, biskup Poitiers na cerkiew.pl, oprac. Jarosław Charkiewicz
• Marie Josèphe Rondeau. Remarques sur l'anthropologie de saint Hilaire. „Studia Patristica”. 6 (1962 /Papers presented to the Third International Conference on Patristic Studies held at Christ Church, Part IV Theologica, Augustiniana, Oxford, 1959, ed. F. L. Cross/), s. 197-210. Berlin: Akademie-Verlag. 

Linki zewnętrzne

• Trójca Święta, Hilary z Poitiers i arianie. trinitarians.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-30)].
• Monuments historiques, Eglise Saint-Hilaire. www.culture.gouv.fr. [dostęp 2012-10-03]. (fr.).
• Hilary z Poitiers, D. Hilarii, Pictavorvm episcopi, Lvcvbrationes, qvotqvot extant, olim per Des. Erasmum Rot... w bibliotece Polona