Hipolit Gawdziński

oficer Wojska Polskiego

Hipolit Gawdziński (ur. 12 sierpnia?/24 sierpnia 1881 w Benderach, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej[1].

Hipolit Gawdziński
podpułkownik artylerii podpułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia

24 sierpnia 1881
Bendery

Data i miejsce śmierci

1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1900–1928

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

9 Pułk Artylerii Ciężkiej
2 Pułk Artylerii Ciężkiej
27 Pułk Artylerii Polowej

Stanowiska

dowódca baterii
zastępca dowódcy pułku

Główne wojny i bitwy

wojna rosyjsko-japońska
I wojna światowa

Odznaczenia
Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie)

Życiorys edytuj

Był synem Feliksa i Pauliny z domu Janicka. Mieszkał w Warszawie zanim wybuchła II wojna światowa. W 1900 ukończył w Kiszyniowie Szkołę Realną uzyskując świadectwo maturalne. Armia rosyjska powołała go w swoje szeregi 1 września tegoż roku i skierowała na studia wojskowe[1]. W latach 1900–1903 uczęszczał w Piotrogrodzie do Michajłowskiej Szkoły Artylerii, którą ukończył w stopniu podporucznika. W 1905 został awansowany na porucznika, a w 1909 sztabskapitana. Uczestnik wojny rosyjsko-japońskiej, za którą otrzymał Order Świętej Anny IV stopnia „Za Męstwo”, Order Świętego Stanisława z mieczami i kokardą, Order Świętego Stanisława III stopnia[1].

8 lutego 1915 biorąc udział w I wojnie światowej, pod Grodnem został ranny i znalazł się w niewoli niemieckiej. Powrócił z niej dopiero w grudniu 1918[1].

1 stycznia 1920 roku został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana artylerii i przydzielony do dyspozycji Generalnego Inspektora Artylerii[2]. 15 lipca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu majora, w artylerii, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. Był wówczas dowódcą baterii zapasowej 9 pułku artylerii ciężkiej[3]. 1 września 1921 został zatwierdzony na stanowisku zastępcy dowódcy 9 pułk artylerii polowej w Białej Podlaskiej[4].

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 3. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a jego oddziałem macierzystym był wówczas 2 pułku artylerii ciężkiej[5]. Z dniem 15 października 1922 roku został przeniesiony z 21 pułku artylerii polowej do 27 pułku artylerii polowej we Włodzimierzu Wołyńskim na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[6][7]. 31 marca 1924 roku został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów artylerii[8]. Po awansie na podpułkownika został zatwierdzony na stanowisku zastępcy dowódcy 27 pap[9]. W 1925 roku ukończył kurs dowódców pułków, który trwał 4 miesiące. 31 października 1927 roku został zwolniony ze stanowiska z równoczesnym przeniesieniem do kadry oficerów artylerii i przeniesieniem służbowym do Powiatowej Komendy Uzupełnień Włodzimierz Wołyński w celu odbycia czteromiesięcznej praktyki poborowej[10]. 26 kwietnia 1928 roku został przeniesiony do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr II[11][12]. Z dniem 31 października 1928 roku został przeniesiony w stan spoczynku[13].

Odchodząc z wojska otrzymał dwie opinie[1]. Dowódca 27 Dywizji Piechoty gen. bryg. Jerzy Wołkowicki napisał –

„Zainteresowanie się służbą bardzo wielkie, a w szczególności swoją specjalnością. Bardzo dużo teoretycznie pracuje nad sobą i posiada głęboką wiedze fachową. Taktycznie wybitnie uzdolniony i bardzo dobry praktyk w użyciu artylerii. Wybitnie dąży do ustalenia współpracy z piechotą. Bardzo dobrze prowadzi ćwiczenia artyleryjskie na mapie i w terenie. O byt szeregowych bardzo dbały i pod jego dowództwem 27 pap wyróżnił się pod tym względem. Nadaje się na dowódcę pułku. Bardzo dobry”.

Druga była szefa artylerii OK II płk Konstantego Pilsowskiego –

„Jako artylerzysta pod każdym względem oficer wybitny”.

Ppłk Gawdzińskiego zamordowano w Lesie Katyńskim. Został z dołu śmierci ekshumowany, a zidentyfikowano go pod numerem 1169. Pochowany został w bratniej mogile, prawdopodobnie drugiej. Przy jego zwłokach znaleziono kartkę na której widniał adres: Karola Gawdzińska, Warszawa, ulica Instytutowa 1. Jego nazwisko znajduje się na liście transportowej NKWD nr 017/2 z 1940 roku.

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia pułkownika[14]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e WPH1 1992 ↓, s. 455.
  2. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 17 stycznia 1920 roku, s. 6.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 4 sierpnia 1920 roku, s. 677.
  4. Obsada dowództw. [w:] Oddział II, sygn. I.303.4.59, s. 155 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-02].
  5. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 189, tu podano, że urodził się 11 sierpnia 1881 roku.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 11 listopada 1922 roku, s. 829.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 767, 814.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 167.
  9. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 688, 738.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 305.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 129.
  12. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 430, 449.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 381.
  14. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.

Bibliografia edytuj