Hipolit Grzegorzewski
Hipolit Henryk Grzegorzewski, ps. „Grek”[1] (ur. 13 lipca 1893 w majątku Kiryłówka, zm. 13 maja 1939 w Świdrze) – wachmistrz Wojska Polskiego[2], inżynier rolnik[1].
 wachmistrz
| |
| Data i miejsce urodzenia |
13 lipca 1893 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
13 maja 1939 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
     
| |
Życiorys edytuj
Urodził się 13 lipca 1893 w majątku Kiryłówka, w gm. Koziatyn, pow. berdyczowskiego, w rodzinie Apolinarego i Rozalii z Czubińskich[1][3].
Działalność niepodległościową rozpoczął przed I wojną światową. W 1915 został powołany do armii rosyjskiej i wcielony do 12 Biełgorodzkiego Pułku Ułanów. W 1916 został ranny. W czasie pobytu w Berdyczowie nawiązał kontakt z Polską Organizacją Wojskową i wstąpił w jej szeregi. Przewoził broń dla organizacji w rejonie Kijów–Berdyczów–Winnica. Zdekonspirowany przez władze rosyjskie został zdegradowany i uwięziony. Po kilkumiesięcznym więzieniu został zwolniony i wysłany na front austriacki, gdzie dostał się do niewoli. Na początku 1918 udało się mu wydostać z niewoli, po czym przeprowadził szeroką akcję werbunkową na Ukrainie. Następnie zgłosił się do szwadronu polskiego na Kubaniu, lecz ciężka choroba czasowo uniemożliwiła mu służbę. Po ozdrowieniu udał się do Odessy, gdzie wstąpił w szeregi dywizjonu jazdy majora Konstantego Plisowskiego. Od tego czasu uczestniczył we wszystkich walkach dywizjonu, a później 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich stoczonych w Odessie, Besarabii, Małopolsce Wschodniej, na Wołyniu i Ukrainie. Wyróżnił się męstwem i odwagą w dniach 4 i 5 października 1919 w wypadzie na Jaruń[3].
Był żonaty z Marią z Szusterów (zm. 1980), z którą miał syna Bohdana Jana, ps. „Kuba” (1929–2006)[4], członka Szarych Szeregów[5] i córkę[6].
Zmarł 13 maja 1939 w Świdrze, w willi którą nazwał „Jazłowianką”[3][2]. Trzy dni później został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A19-4-9)[4][2].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Niepodległości (13 września 1933)[7][1]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)[3][8]
- Złoty Krzyż Zasługi (pośmiertnie, 13 lipca 1939)[9]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[2]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[2]
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)[2]
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-08].
- ↑ a b c d e f Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 135, s. 4, 1939-05-16. Warszawa.
- ↑ a b c d Wspomnienie pośmiertne ↓.
- ↑ a b Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2021-12-21].
- ↑ Bohdan Jan Grzegorzewski. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2021-11-08].
- ↑ Bohdan Grzegorzewski: Harcerska Poczta Polowa. Fundacja Moje Wojenne Dzieciństwo. [dostęp 2021-11-08].
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 212, poz. 238 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-08].
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 160, poz. 383 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
Bibliografia edytuj
- Ś.p. Hipolit Grzegorzewski. „Polska Zbrojna”. 139, s. 5, 1939-05-20. Warszawa.