Wikipedia

Historyczne pojazdy Komunikacji Miejskiej w Krakowie

Historyczne pojazdy komunikacji miejskiej w Krakowie – zbiór zabytkowych tramwajów, autobusów oraz pojazdów zaplecza technicznego, które służyły dawniej w obsłudze komunikacji miejskiej w Krakowie. Obejmuje ona pojazdy posiadane przez MPK S.A. w Krakowie oraz Muzeum Inżynierii Miejskiej.

LH+PN2 #1076+524 – Muzeum Inżynierii Miejskiej
Skład tramwajów LH Standard oraz Sanok PN2 we wnętrzu Muzeum Inżynierii Miejskiej.

Historia edytuj

 
MAN Tw (SN3) wyremontowany w Krakowie dla przewoźnika w Norymberdze.

Pierwsze starania o stworzenie kolekcji zabytkowych pojazdów komunikacji miejskiej w Krakowie miały miejsce na początku lat 50., kiedy odrestaurowano wagon tramwaju konnego. Niestety, przez kilka kolejnych dekad archiwizowanie zarówno dokumentów, jak i zachowywanie starych pojazdów jako obiekty muzealne było uważane za niepotrzebne, przez co wiele unikalnych obiektów zostało zniszczonych. W latach 80. nastąpiły zmiany w tej materii, częściowo zapoczątkowane poprzez remont i sprzedaż do Norymbergi ostatniego w pełni zachowanego wagonu SN3 na cele muzealne. Od tamtego momentu nastąpiła inwentaryzacja oraz archiwizowanie zachowanych dokumentów, a także powstały plany utworzenia kolekcji zabytkowych pojazdów nie tylko z Krakowa, ale i z całej Polski. W związku z tym, sprowadzono przeznaczone do kasacji wagony z Wrocławia, Warszawy, Gdańska i Poznania. Rozpoczęto też odzyskiwanie wagonów krakowskich, które przetrwały na torach odstawczych zajezdni oraz na terenie ogródków działkowych i ośrodków wypoczynkowych. Od lat 90., w miarę możliwości finansowych, kolekcja jest stale rozbudowywana i kolejne pojazdy są włączane do ruchu, a także są sprowadzane kolejne tramwaje i autobusy do odbudowy[1].

Tabor czynny edytuj

Tabor czynny, obejmujący tramwaje oraz autobusy jest wykorzystywany do przejazdów okolicznościowych, wynajmów, imprez oraz organizowania Krakowskiej Linii Muzealnej.

Tramwaje edytuj

Zdjęcie Typ Numery taborowe Rok produkcji/

modernizacji

Rok wycofania Rok odbudowy Uwagi i przypisy
  Sanok SN1 37 1912 1960 1995 Odbudowany na podstawie części z trzech zachowanych egzemplarzy[2].
– MAN PN3 555 1908 b.d. 2008 Odrestaurowana niemalże od podstaw w 2008 roku. W Krakowie tramwaje eksploatowane od 1941 roku[3].
– Lindner SN4 151 1910 1959 2016 Pierwotnie wóz używany sporadycznie w ruchu pasażerskim, sprowadzony do Krakowa w 1941 roku[4].
  LH Standard 1076 1925 1984 2006 Wagon sprowadzony sprawny z Wrocławia w 1984 roku na potrzeby filmu, a także zasilenia zbiorów muzealnych[5].
DWF Tw269 272 1930 1959 2017 Tramwaj z Gdańska, sprowadzony w 1984 do Krakowa na potrzeby zasilenia zbiorów muzealnych. Stylizowany na końcowy okres eksploatacji[6].
  Sanok SN2 87 1939 1971 1991 Po odstawieniu wagon służył jako pług. Wóz przywrócony do stanu zbliżonego do oryginalnego[1].
– Sanok PN2 530 1938 1975 1992 Wóz przywrócony do stanu zbliżonego do oryginalnego[7].
  Sanok PN2 524 1938 1975 2008 Doczepka doprowadzona do wyglądu z późniejszych lat eksploatacji[8].
  WIwK K 437 1941 1969 2019 Wagon w latach 1969-2017 pełnił rolę pługa. Odkupiony latem 2017 przez MPK S.A. w Krakowie celem odbudowy na wagon historyczny. Wagon odremontowany według prawdopodobnego stanu, jaki te wagony by prezentowały fabrycznie po dostawie, gdyby nie wybuch II Wojny Światowej.[9][1]
  Konstal N 26 1954 bB.d. 1992 Wagon użyty podczas remontu został kupiony od WPK Katowice w 1989 roku. W latach 1992–2006 tramwaj znajdował się w muzeum tramwajów w Norymberdze. Doprowadzony jest do wyglądu z pierwszych lat eksploatacji[10].
  Konstal ND 538 1952 b.d. 1992 Wóz zrekonstruowany do pary z tramwajem N #26. Prezentuje stan z pierwszych lat eksploatacji w Krakowie[11].
  Konstal N 20 1954 1988 2001 Doprowadzony do wyglądu z okresu modernizacji przeprowadzanych w latach 70.[12]
- Konstal ND 511 1952 b.d. 2012 Doczepa w stanie przedstawiającym modernizacje prowadzone w latach 70. XX w. Wóz zrekonstruowany na bazie wozu silnikowego[13].
- Konstal 4ND 573 1960 1983 2018 Tramwaj odbudowany na bazie oryginalnego wózka z wagonu 573 oraz pudła tramwaju technicznego nr 1301[14]
  Konstal 102N 203 1969 1997 1994/2008 W roku 1994 odrestaurowano jeden z pozostałych wagonów 102N i nadano mu pierwotny numer 203. Wagon ten, mimo iż przeznaczony na historyczny, pojawiał się liniowo do 1997 roku[15].
  Konstal 102Na 210 1970 2001 2001 Najstarszy tego typu wagon w Polsce, od samego początku eksploatacji posiadający ten sam numer taborowy[16].
– MAN B4 527 1960 2002 2003/2018 Używany skład z Norymbergi zakupiony przez MPK Kraków w 1994 roku. Doczepa po kilku latach postoju, ponownie odremontowana w 2018 roku[17].
  MAN T4 220 1958 – 2004 Dawny wagon techniczny przysłany z Norymbergi na części dla wagonów typu GT6 w 2004 roku. Dzięki zachowaniu w idealnym stanie został natychmiast przekwalifikowany na muzealny[1].
– MAN T4 127 1958 2002 2018 Oryginalny wóz silnikowy od doczepy B4 #527[18] Po kilku latach postoju, wagon odrestaurowany pod koniec 2018 roku i przywrócony do ruchu[19].
  MAN GT6 187 1962 2010 2010 Wagon sprowadzony w 2004 roku w miejsce skasowanego w wyniku wypadku tramwaju #187, który zachował kremową malaturę z racji bycia najstarszym wozem GT6 z Norymbergi. Jest to ostatni wóz GT6 sprowadzony do Krakowa[20].
  Konstal 102NaD 155 1970/1985 1997 2018 Doczepa czynna powstała w wyniku modernizacji tramwaju Konstal 102Na polegającej na usunięciu kabiny motorniczego. Kursowały one w składach z tramwajami 102Na do 1997 roku w liczbie pięciu sztuk. Jako historyczną zachowano doczepę o numerze 155.[21]

Autobusy edytuj

Zdjęcie Marka Numery taborowe Rok produkcji Rok wycofania Rok odbudowy Uwagi i przypisy
  Durant Rugby Express L 19 1929 1932 2009 Najstarszy autobus w Polsce. Oryginalnie eksploatowany w Krakowie, a następnie dalekobieżnie na trasie Kraków-Zakopane[22].
  San H01B 86 1958 1966 2007 Pojazd odrestaurowany na bazie nadwozia zachowanego na lotnisku w Krośnie oraz podzespołów mechanicznych ze Stara 25.[1]
  Nysa N59M 28 1959 1966 2007 Pojazd stylizowany na mikrobusy Nysa eksploatowane w latach 60.[23]
– Ikarus 620.54 118 1964 1968 2017 Pojazd z 1964 roku, nawiązujący częściowo do wyglądu serii z 1959, eksploatowanej kilka lat w Krakowie[24].
– Karosa B40 600 - - 2018 Odkupiona na północy Polski, prawdopodobnie eksploatowana dawniej w jednym z oddziałów PKS. Przeznaczona do Ikarusa 620. Nigdy nie eksploatowano tego typu w Krakowie[25].
  Jelcz 272MEX 341 1971 1985 2002 Autobus odrestaurowany w Jelczańskich Zakładach Samochodowych na bazie Jelcza 043.[26]
  Jelcz P-01 608 1975 1977 2002 Oryginalna krakowska przyczepa P-01.[26]
  Jelcz 021 549 1975 1980 2012 Jedyny przegubowy autobus na bazie konstrukcji RTO w Polsce i jeden z niewielu na świecie. Odbudowany na bazie oryginalnego podwozia oraz nadwozia z dwóch zachowanych Jelczy 043.[27]
– Nysa 522M 80.3' 1978 1985 2017 Pojazd kupiony od jednego z kolekcjonerów. Prezentuje stan mikrobusów tego typu eksploatowanych w latach 80. XX w.[28]
– Ikarus 260.04 45151 1985 2000 2015 Pojazd nauki jazdy sprowadzony z MZA Warszawa, odremontowany jako zabytkowy w związku ze złym staniem wozu nr PH118. Własność Muzeum Inżynierii Miejskiej[29].
  Ikarus 280.26 34260 1988 2007 2009 Oryginalny krakowski Ikarus 280.26 z 1988 roku[30].
– Ikarus 280.26 24575 1988 – 2015 Pojazd z Siedlec, pierwotnie przeznaczony na części zamienne do autobusu nr 34260, ostatecznie częściowo wyremontowany i włączony do kolekcji[31].
– Jelcz M11 12240 1988 2001 2017 Autobus sprowadzony z Sochaczewa z przeznaczeniem na zabytkowy i wyremontowany w 2017 roku[32].
  Scania CN113ALB 38030 1996 2015 - Pojazd zabytkowy, stopniowo przywracane są mu oryginalne elementy[33].
  Scania CN113CLL 49001 1994 2018 – Przeznaczony na zabytkowy[34].
Autosan H6-20.02 10108 1996 2008 - Gruntownie wyremontowany w 2010 roku[35].
  Jelcz M121MB DJ680 2003 2018 – Przeznaczony na zabytkowy[34].
  Solaris Urbino 12 BU820 2004 2018 – Przeznaczony na zabytkowy[34].
  Jelcz M081MB/3 DH381 2005 2018 – Przeznaczony na zabytkowy[34].
  Jelcz M181MB/3 DD493 2007 2018 – Przeznaczony na zabytkowy[34].

Pojazdy techniczne edytuj

Zdjęcie Marka Funkcja Numery taborowe Rok produkcji/

przebudowy

Rok wycofania Rok odbudowy Uwagi i przypisy
  Linke-Hofmann BT-1 Holownik/

elektrowóz manewrowy

G-051 1901/1920 Lata 60. XX wieku 2016 Wagon wrocławski, w 1984 roku przetransportowany do Krakowa. Własność Muzeum Inżynierii Miejskiej[36]. Pomimo technicznej oraz prawnej możliwości, tramwaj nie kursuje z wagonami pasażerskimi.
– Sanok ND Lora 1110 1948 /

lata 80. XX wieku

lata 90. XX wieku 2016 Wagon transportowy na bazie wózka wagonu ND z pierwszej dostawy do Krakowa. Własność Muzeum Inżynierii Miejskiej[37].
_ Konstal N Pług wirnikowy 1201 1954/1972 _ - Wagon techniczny, w dalszym ciągu pozostający w eksploatacji. Przewidziany na zabytkowy[1].
– Ikarus 280/A Pogotowie techniczne 856 b.d. 2017 2018 Pojazd pogotowia technicznego na bazie pierwszego członu Ikarusa 280.26[1]
– Star 266 Dźwig tramwajowy 43 b.d. 2016 - Wycofany z regularnej służby w 2016 roku. Zaprezentowany ponownie przez MPK na otwarciu wystawy "Motohistorie"[38][39].


Tabor nieczynny edytuj

Tabor nieczynny obejmuje dwie grupy pojazdów. Pierwszą są pojazdy zachowane w dobrym stanie, których eksploatacja na ten moment jest niemożliwa. Druga grupa to zgromadzone wraki, które czekają na potencjalne przywrócenie do ruchu w przyszłości.

Tramwaje edytuj

Zdjęcie Typ Numery taborowe Rok produkcji/

modernizacji

Rok wycofania Rok odbudowy Uwagi
  Tramwaj konny (PW1) 112 1882/1901 1917/1950 1950/1996 Oryginalny wagon wąskotorowy. W 1901 przebudowany na doczepny do wagonów elektrycznych Sanok SW1. Po około 1917 roku wykorzystywany jako techniczny, w 1950 odbudowany jako zabytkowy i wykorzystywany turystycznie do 1959 na nieczynnych torowiskach. W 1996 roku ponownie wyremontowany i udostępniony zwiedzającym. Ze względu na zachowany rozstaw 900mm, wagon nie jest na chwilę obecną czynnie wykorzystywany[1].
  Uerdigen KSW Bw 126B 1944 1971 - Wagon eksploatowany w Grazu w latach 1944–1971. Do 2017 roku przebywał w muzeum w Mariazell, odkupiony przez MPK Kraków z przeznaczeniem na zabytkowy[18][1].
– PKE P1D 388 1929 1972 - Tramwaj z Poznania. Wagon produkcji warsztatów własnych Poznańskiej Kolei Elektrycznej. W 1989 przekazany do Muzeum Inżynierii Miejskiej, oczekuje renowacji[18].
– Lilpop C 260 1925 1959/1989 – Wagon z Warszawy, w latach 1959–1989 służył jako techniczny. W 1989 przekazany do Muzeum Inżynierii Miejskiej[18]. W 2020 roku rozstrzygnięto przetarg, w wyniku którego przeprowadzona będzie odnowa wagonu przy zachowaniu stanu nieczynnego[40].
– MAN PN3 546 1908 1969 - Oczekuje renowacji. Własność Muzeum Inżynierii Miejskiej[18][34].
– Sanok SN1 31 1912 1959 - Pierwszy normalnotorowy tramwaj w Krakowie. Zachowane samo pudło, bez wózka[18].
– KMKE SN1 59 1922 1959 - Wagon typu SN1 produkcji własnej Krakowskiej Miejskiej Kolei Elektrycznej. Zachowane samo pudło, bez wózka[18].
  MAN SN3 – 1908 – - Liczne elementy tego typu tramwajów zachowane w Krakowiei[1]. Od 2020 roku realizowana jest odbudowa wagonu krakowskiego i norymberskiego we współpracy z Freunde der Nürnberg-Fürther Straßenbahn e.V[41].
– Konstal N 105 1949 1988 - Wagon z pierwszej dostawy wozów „N” do Krakowa, obecnie w stanie po modernizacji. Oczekuje renowacji[18].
– Konstal ND 670 1952 1988 - Wagon sprowadzony z Warszawy w 1969 roku i włączony do eksploatacji po remoncie. Oczekuje renowacji[18].
  Konstal 4N - – – - W broszurze informacyjnej, MPK Kraków zapowiedziało odbudowę wagonu typu 4N1. Obecnie w Krakowie znajdują się tramwaje tego typu z Poznania oraz ze Szczecina[34].
  Konstal 105N 271+266 1975 – - W 1984 przebudowany na 105Na. Obecnie eksploatowany jako skład techniczny, przewidziany do remontu na zabytkowy[1].

Autobusy edytuj

Zdjęcie Marka Numery taborowe Rok produkcji Rok wycofania Rok odbudowy Uwagi
MAN SL200 16604 1976 1993 - Pojazd na stanie Muzeum Inżynierii Miejskiej[18].
Scania CR111M 47740 1978 1995 - Pojazd na stanie Muzeum Inżynierii Miejskiej[18].
Ikarus 260.04 PH118 1985 2000 - Wrak pojazdu na stanie Muzeum Inżynierii Miejskiej, oczekuje odbudowy[18].
Jelcz M11 BC191 1985 2001 – Autobus na stanie Muzeum Inżynierii Miejskiej, oczekuje odbudowy[18].
  Jelcz 120M BF304 1992 2008 – Pojazd od 2008 roku garażowany, oczekuje przywrócenia do ruchu[42].
– MAN SG242 BM700 1992 2013 – Pierwszy nowy autobus kupiony za "żelazną kurtyną” w Polsce. Obecnie nieczynny[43].

Pojazdy techniczne edytuj

Zdjęcie Marka Funkcja Numery taborowe Rok produkcji/

przebudowy

Rok wycofania Rok odbudowy Uwagi
  Star 660D Dźwig tramwajowy 51 b.d. b.d. - Pojazd nieczynny, Pojazd na stanie Muzeum Inżynierii Miejskiej[1].
Jelcz RTO Holownik autobusowy 70..7 b.d. b.d. - Pojazd nieczynny, Pojazd na stanie Muzeum Inżynierii Miejskiej. Dźwig na bazie Jelcza 272MEX.[1]
Wagon doczepny Piaskarka 1108 b.d. b.d. - Wagon do posypywania peronów przystankowych piaskiem. Na bazie zestawów kołowych wagonu SN3.[1]
Wagon doczepny Wagon z ławą skrętną 1103 b.d. b.d. - Wagon do transportu długich elementów infrastruktury w parze z wagonem silnikowym z ławą skrętną. Na bazie zestawów kołowych wagonu SN3.[1]

Inne pojazdy edytuj

Tutaj prezentowana jest lista zachowanych pojazdów o wyjątkowej wartości historycznej, których przyszłość nie jest znana. Obejmuje pojazdy odstawione i sporadycznie wykorzystywane, które ze względu na wiek bądź unikalność są interesującymi obiektami, jednak na chwilę obecną względem nich nie ma żadnych oficjalnych decyzji dotyczących zachowania, bądź kasacji.

Zdjęcie Marka Funkcja Numery taborowe Rok produkcji/

przebudowy

Rok wycofania Rok odbudowy Uwagi
– Konstal N Szlifierka torowa 834 1954/1971 2015 - Pojazd techniczny będący własnością ZUE S.A.. Ustawiony jako pomnik techniczny na terenie zakładu[44][45].
  Konstal 105NT Holownik 1001 (TT021) 1989 – – Pojazd techniczny na stanie MPK S.A., od dłuższego czasu niewykorzystywany. Ostatni istniejący wagon tyrystorowy typu 105NT, sprowadzony w 2007 roku z GOP[46].
– MAN GT6 Mobilna kawiarnia Cafe tram 1962/2007 – – Własność Biura Podróży Jordan. Wykorzystywany jako atrakcja turystyczna. Obecnie przyszłość inicjatywy nie jest znana, z powodu problemów formalnych z wykonywaniem przewozów[47][48].
– MAN GT6 Stacjonarna kawiarnia 173 1963 2011 – Tramwaj ustawiony na terenie Politechniki Krakowskiej. W środku urządzona jest kawiarnia[47][49].
– Konstal N Pług wirnikowy 1101 (HT011) 1949/1978 – – Czynny pług na terenie Zajezdni Nowa Huta[50]
Konstal N Szlifierka torowa 1304 1956/1972 – – Wagon odstawiony na terenie Zajezdni Nowa Huta[51].
– Konstal 4N Pasażerski 257 1959 1999 – Wagon pochodzący ze Szczecina, sprowadzony w 2001 roku[52].
– Konstal 4N Techniczny 2025 1958 b.d. – Wagon pochodzący z Poznania, sprowadzony w 2017 roku[53].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Jacek (1966-). Autor. Kołodziej, Historyczne pojazdy komunikacji miejskiej w Krakowie, Wydawnictwo Eurosprinter, 2017, ISBN 978-83-63652-26-5, OCLC 1022826777 [dostęp 2018-12-11].
  2. ↑ www.kmk.krakow.pl – Sanok SN1 #37 [online], www.kmk.krakow.pl [dostęp 2018-12-11].
  3. ↑ Tramwaj MAN PN3 (555) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  4. ↑ Tramwaj Gottfried Linder SN4 (151) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  5. ↑ Tramwaj Linke-Hofmann Standard (1076) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  6. ↑ Tramwaj DWF Tw269 „Ring” (272) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-13].
  7. ↑ Tramwaj Sanok PN2 (530) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  8. ↑ Tramwaj Sanok PN2 (524) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  9. ↑ Tramwaj WIwK K #437 [online], Strona Historii i Fotografii Transportu, 6 lipca 2018 [dostęp 2019-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2021-02-14] (pol.).
  10. ↑ www.kmk.krakow.pl – Konstal N #20, #26, #105, #107 [online], kmk.krakow.pl [dostęp 2018-12-11].
  11. ↑ Tramwaj Konstal ND (538) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  12. ↑ Tramwaj Konstal N (20) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  13. ↑ www.kmk.krakow.pl – baza taboru Konstal ND, Konstal ND2, Konstal ND3, Konstal 4ND, Konstal 4ND1 [online], kmk.krakow.pl [dostęp 2018-12-11].
  14. ↑ Fotozajezdnia.pl / Komunikacja w Krakowie / Pojazdy zabytkowe / Konstal N / Konstal N+4ND #26+573 [online], fotozajezdnia.pl [dostęp 2018-12-11].
  15. ↑ Tramwaj Konstal 102N (203) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  16. ↑ Prywatna Strona Miłośnika Komunikacji Miejskiej i Szynowej – 102Na – 210 [online], psmkms.krakow.pl [dostęp 2018-12-11].
  17. ↑ Tramwaj MAN B4 (527) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  18. ↑ a b c d e f g h i j k l m Oczekujące renowacji – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  19. ↑ MPK Kraków odrestaurowało zabytkowy wagon T4 w krakowskich barwach [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2021-02-07] (pol.).
  20. ↑ www.kmk.krakow.pl – Man GT6 #187 [online], www.kmk.krakow.pl [dostęp 2018-12-11].
  21. ↑ Tramwaj Konstal 102NaD (155) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-13].
  22. ↑ Autobus Durant Rugby Express L (19) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  23. ↑ Prywatna Strona Miłośnika Komunikacji Miejskiej i Szynowej – Nysa N59M – 28 [online], www.psmkms.krakow.pl [dostęp 2018-12-11].
  24. ↑ Autobus Ikarus 620.54 (118) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  25. ↑ / Tabor / Tabor zabytkowy [online], www.mpk.krakow.pl [dostęp 2018-12-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-12].
  26. ↑ a b Prywatna Strona Miłośnika Komunikacji Miejskiej i Szynowej – Jelcz 272 MEX + przyczepa P01 – 341+608 [online], www.psmkms.krakow.pl [dostęp 2018-12-11].
  27. ↑ Prywatna Strona Miłośnika Komunikacji Miejskiej i Szynowej – Jelcz 021 – 549 [online], www.psmkms.krakow.pl [dostęp 2018-12-11].
  28. ↑ Prywatna Strona Miłośnika Komunikacji Miejskiej i Szynowej – Nysa 522 – 803 [online], www.psmkms.krakow.pl [dostęp 2018-12-11].
  29. ↑ Autobus Ikarus 260.04 (45151) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  30. ↑ Autobus Ikarus 280.26 (34260) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  31. ↑ Autobus Ikarus 280.26 (24575) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  32. ↑ Autobus Jelcz M11 (12240) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  33. ↑ Autobus Scania CN113ALB (38030) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  34. ↑ a b c d e f g www.kmk.krakow.pl – ilostan taboru [online], kmk.krakow.pl [dostęp 2018-12-11].
  35. ↑ Autobus Autosan H6-06 „Melon” (10108) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  36. ↑ Lokomotywa tramwajowa BT-1 #G-051 – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  37. ↑ Lora tramwajowa ND #1110 – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-11].
  38. ↑ Redakcja, Otwarcie wystawy Moto-historie w Hangarze Czyżyny. Zabytkowe pojazdy zrobiły furorę! [ZDJĘCIA] [online], Gazetakrakowska.pl [dostęp 2018-12-11] (pol.).
  39. ↑ Fotozajezdnia.pl / Różne / Pojazdy / Ciężarówki / Star 266 #43 [online], fotozajezdnia.pl [dostęp 2018-12-11].
  40. ↑ Zamówienia publiczne- Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa - BIP MK [online], www.bip.krakow.pl [dostęp 2021-02-07].
  41. ↑ Freunde der Nürnberg-Fürther Straßenbahn e.V. - TW144 - Projekt [online], tw144.sfnbg.de [dostęp 2021-02-07].
  42. ↑ www.kmk.krakow.pl – Jelcz 120M #BF304 [online], kmk.krakow.pl [dostęp 2018-12-11].
  43. ↑ Autobus MAN SG242 (BM700) – Strona Historii i Fotografii Transportu [online], shift.org.pl [dostęp 2018-12-13].
  44. ↑ Prywatna Strona Miłośnika Komunikacji Miejskiej i Szynowej – Szlifierka torowa trafiła do bazy PRK na Bieżanowie [online], www.psmkms.krakow.pl [dostęp 2018-12-12].
  45. ↑ www.kmk.krakow.pl – baza taboru Konstal N, Konstal 4N, Konstal 4N1 [online], kmk.krakow.pl [dostęp 2018-12-12].
  46. ↑ www.kmk.krakow.pl – baza taboru Konstal 105NT [online], kmk.krakow.pl [dostęp 2018-12-12].
  47. ↑ a b www.kmk.krakow.pl – baza taboru Man GT6 [online], kmk.krakow.pl [dostęp 2018-12-12].
  48. ↑ Szansa dla prywatnego tramwaju? – Magiczny Kraków [online], krakow.pl [dostęp 2018-12-12].
  49. ↑ Pantograf Cafe [online] [dostęp 2018-12-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-06] (pol.).
  50. ↑ Transport Database and Photogallery – Phototrans.eu [online], phototrans.eu [dostęp 2018-12-12].
  51. ↑ Transport Database and Photogallery – Konstal N #1304 [online], phototrans.eu [dostęp 2018-12-12] (ang.).
  52. ↑ -=[Fotogaleria Transportowa]=- – Phototrans.eu [online], phototrans.pl [dostęp 2018-12-12].
  53. ↑ -=[Fotogaleria Transportowa]=- – Phototrans.eu [online], phototrans.pl [dostęp 2018-12-12].

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Historyczne_pojazdy_Komunikacji_Miejskiej_w_Krakowie&oldid=70561882”