Horodło (gmina)
Horodło – gmina wiejska w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w ówczesnym województwie zamojskim.
gmina wiejska | |||||||
Urząd gminy w Horodle | |||||||
| |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
Powiat | |||||||
TERC |
0604032 | ||||||
Siedziba | |||||||
Wójt |
Krzysztof Bożek | ||||||
Powierzchnia |
130,27 km² | ||||||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||||
• gęstość |
40,6 os./km² | ||||||
Nr kierunkowy |
84 | ||||||
Tablice rejestracyjne |
LHR | ||||||
Adres urzędu: ul. Jurydyka 122-523 Horodło | |||||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie województwa | |||||||
50°53′40″N 24°02′47″E/50,894444 24,046389 | |||||||
Strona internetowa | |||||||
Biuletyn Informacji Publicznej |
Siedziba gminy to Horodło. Na terenie gminy znajduje się międzypaństwowe drogowe przejście graniczne osobowe do 3,5 t. na Ukrainę Zosin – Uściług (zakole Bugu, na którym umieszczony jest most graniczny, to zarazem najdalej na wschód wysunięty punkt Polski).
Według danych z 30 czerwca 2004[4] gminę zamieszkiwały 5762 osoby.
Historia
edytuj1877–1919
edytujGmina zbiorowa Horodło powstała w Królestwie Polskim w 1877 roku z obszaru zniesionej gmina Strzyżów. Należała do powiatu hrubieszowskiego w guberni lubelskiej[5][6][7].
1919–1939
edytujW okresie międzywojennym gmina Horodło należała do powiatu hrubieszowskiego w woj. lubelskim[8]. 20 października 1933 gminę Horodło podzielono na 15 gromad (sołectw): Bereźnica, Cegielnia, Horodło, Hrebenne, Husynne, Janki, Kobło, Kopyłów, Liski, Łuszków, Matcze, Poraj, Strzyżów, Zagórnik i Zosin[9].
1939–1944
edytujPodczas okupacji gmina weszła w skład Generalnego Gubernatorstwa, i utworzonego tam dystryktu lubelskiego, nadal w powiecie hrubieszowskim (Kreis Hrubieszow)[10].
1944–1954
edytujPo wojnie gmina weszła w skład terytorialnie zmienionego woj. lubelskiego. W ramach umowy o zamianie granic z 1951 roku[11] wschodnią część powiatu hrubieszowskiego włączono do Związku Radzieckiego, przez co gmina Horodło stała się najdalej na wschód wysuniętą częścią Polski z punktem esktremalnym w Komorze nad kolanem Bugu[12].
Po wojnie w granicach gminy Horodło utworzono dwie nowe gromady – Ciołki (z gromady Kobło) i Rogalin (z gromady Strzyżów), zwiększając tym samy liczbę gromad do 17 w 1952 roku: Bereźnica, Cegielnia, Ciołki, Horodło, Hrebenne, Husynne, Janki, Kobło, Kopyłów, Liski, Łuszków, Matcze, Poraj, Rogalin, Strzyżów, Zagórnik i Zosin[13][14].
Gmina Horodło została zniesiona 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[15][16].
1973–
edytujGminę Horodło reaktywowano 1 stycznia 1973 w związku z kolejną reformą administracyjną[17]. Gmina objęła 15 sołectw: Bereźnica, Cegielnia, Ciołki, Horodło, Hrebenne, Janki, Kobło-Kolonia (nowe sołectwo), Kopyłów, Liski, Łuszków, Matcze, Poraj, Rogalin, Strzyżów i Zosin[18]. W skład gminy nie weszły należące do niej przed 1954 rokiem sołectwa Husynne i Kobło (weszły w skład gminy Hrubieszów) oraz sołectwo Zagórnik (weszło w skład gminy Dubienka).
Ochrona przyrody
edytujNa obszarze gminy częściowo znajduje się rezerwat przyrody Liski chroniący naturalnego pochodzenia drzewostan dębowy i dębowo-sosnowy[19] oraz użytek ekologiczny „Kacapka” obejmujący jezioro Kacapka[20] i jego otoczenie.
Struktura powierzchni
edytujWedług danych z roku 2002[21] gmina Horodło ma obszar 130,27 km², w tym:
- użytki rolne: 71%
- użytki leśne: 21%
Gmina stanowi 10,26% powierzchni powiatu.
Demografia
edytujDane z 30 czerwca 2004[4]:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 5762 | 100 | 2924 | 50,7 | 2838 | 49,3 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
44,2 | 22,4 | 21,8 |
- Piramida wieku mieszkańców gminy Horodło w 2014 roku[1].
Sołectwa
edytujBereżnica, Cegielnia, Ciołki, Horodło, Hrebenne, Janki, Kobło-Kolonia, Kopyłów, Liski, Łuszków, Matcze, Poraj, Rogalin, Strzyżów, Zosin[2].
Sąsiednie gminy
edytujBiałopole, Dubienka, Hrubieszów. Gmina sąsiaduje także z Ukrainą (obwód wołyński, rejon włodzimierski). W Zosinie znajduje się przejście graniczne Zosin–Uściług (ukr. Зосин–Устилуг).
Przypisy
edytuj- ↑ a b Gmina Horodło w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ a b Strona gminy, sołectwa
- ↑ a b Urząd Statystyczny w Lublinie
- ↑ a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Akta gminy Horodło. [dostęp 2008-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Skorowidz Królestwa Polskiego czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2
- ↑ Powiat hrubieszowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 187 .
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ Lubelski Dziennik Wojewódzki. 1933, nr. 22, poz. 181
- ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG.
- ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 11, poz. 63
- ↑ Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (rozdział II – Terytorium i podział administracyjny). Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, 2005.
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz. Urz. WRN w Lublinie, Nr 3, poz. 7, 1953
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Uchwała Nr 8 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu hrubieszowskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 23 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 3 grudnia 1954 r., Nr. 15, Poz. 64)
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ Uchwała Nr XXI/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie lubelskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 20 grudnia 1972, Nr 12, Poz. 239).
- ↑ Rejestr rezerwatów przyrody województwa lubelskiego, RDOŚ Lublin stan na 4 czerwca 2012. [dostęp 2014-02-09].
- ↑ O OChK - Zespół Lubelskich Parków Krajobrazowych [online], parki.lubelskie.pl [dostęp 2023-02-21] (pol.).
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).