Hotel Polonia w Poznaniu

Hotel Polonia w Poznaniu – okazały, zabytkowy gmach dawnego hotelu, o klasycznych formach, zlokalizowany w Poznaniu przy ul. Grunwaldzkiej 16-18 (róg Stolarskiej). Po wybudowaniu był największym hotelem w Polsce pod względem liczby łóżek. W latach 1945-2012 mieścił się w nim szpital wojskowy, a obecnie Szpital Kliniczny UM.

Hotel Polonia
obecnie szpital kliniczny
Symbol zabytku nr rej. 254 z 20.10.1984[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Poznań

Adres

ul. Grunwaldzka 16-18

Typ budynku

hotel

Architekt

Jerzy Tuszowski

Kondygnacje

6

Powierzchnia użytkowa

12.148 m²

Rozpoczęcie budowy

1928

Ukończenie budowy

1929

Kolejni właściciele

Ministerstwo Obrony Narodowej

Obecny właściciel

Uniwersytet Medyczny

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Hotel Poloniaobecnie ''szpital kliniczny''”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Hotel Poloniaobecnie ''szpital kliniczny''”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Hotel Poloniaobecnie ''szpital kliniczny''”
Ziemia52°24′20,5″N 16°54′06,0″E/52,405694 16,901667

Geneza edytuj

Budynek wybudowano dla potrzeb hotelowych Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu - PeWuKi - wybudowano go według projektu Jerzego Tuszowskiego (współpraca - Kazimierz Ruciński) w rekordowym czasie 13 miesięcy i ukończono w początkach maja 1929. Pośpiech spowodowany był zbyt późną decyzją o budowie, zainspirowaną szacunkiem, że zabraknie około stu tysięcy miejsc noclegowych dla gości z Anglii (co ostatecznie nie miało miejsca). Projekt wykonano tak, żeby hotel po zakończeniu wystawy łatwo było przebudować na mieszkania z kuchniami i łazienkami[2]. Posiadał 362 pokoje o 603 łóżkach oraz pełne zaplecze socjalne, pralnię, kuchnie, dwie windy, dziewięć klatek schodowych[3], itp. Powierzchnia wynosiła 3.100 m², a kubatura 67.000 m³. Narożnik ulic Grunwaldzkiej i Stolarskiej zaakcentowano potężnym portykiem z czterema kolumnami jońskimi. Dziedziniec był zadaszony. Wystrój wnętrza zaaranżowano w stylu art déco.

Niektóre szczegóły budowy:

Zmiana funkcji i okolica edytuj

Po zakończeniu PeWuKi hotel przekształcono na budynek mieszkalny, były tu też biura Zarządu Miejskiego, a pod koniec II wojny światowej na szpital wojskowy[4], którą to funkcję pełnił do 1 stycznia 2012. Od 2 stycznia funkcjonuje tam szpital kliniczny.

W trakcie prac budowlanych nieumiejętnie przemieszczona została strefa wejściowa, w sposób rozbijający aranżację elewacji, chociaż Władysław Czarnecki od początku uważał, że wejście zaprojektowano niewłaściwie, jako za małe i zbyt ciasne na hotel, a zbyt pompatyczne na dom czynszowy[2].

W pobliżu znajdują się także inne ważne obiekty architektoniczne, po części związane z PeWuKą: Willa Flora (po drugiej stronie ulicy), kościół św. Michała Archanioła, Collegium Chemicum, Collegium Anatomicum, kamienica Bolesława Richelieu, tereny MTP, II Liceum Ogólnokształcące, dom oficerski i dawny dom kultury MO - Olimpia. W podwórzu stoi dawny budynek jeżyckiej straży pożarnej.

Dojazd edytuj

Dojazd zapewniają tramwaje linii 6, 13 i 15 do przystanku Matejki oraz autobus linii 64, tamże.

Przypisy edytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolska [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. a b Władysław Czarnecki, Wspomnienia architekta. Tom pierwszy. 1895-1930, opr. Hanna Grzeszczuk-Brendel, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2005, s.107-108, ISBN 83-89525-57-7
  3. Lech Ławicki, Architektura Poznania w latach 1927-1929, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3-4/1993, s.108, ISSN 0137-3552
  4. w 1945 obiekt pełnił funkcję wojskowego lazaretu, kolejno wojsk niemieckich (Lazaret II), radzieckich i polskich, źródło: Zdzisław Andrzejewski: Poznańskie szpitalnictwo wojskowe w latach 1945-2000, Instytut Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2011, 368 s.

Bibliografia edytuj

  • Atlas architektury Poznania, Janusz Pazder (red.), Aleksandra Dolczewska, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Poznań, 2008, s. 147, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366.
  • Praca zbiorowa: Poznań - spis zabytków architektury, Wydawnictwo Miejskie Poznań 2004, s. 40-41, ISBN 83-89525-07-0
  • Kazimierz Sobkowicz: Architekci wielkopolscy – biogramy – dzieła – stowarzyszenia, cz.I, lata 1886–1939, wyd. Oddziału Poznańskiego Stowarzyszenia Architektów Polskich Poznań 1988, s. 142-143, ISBN 83-00-02480-8
  • Poznań - atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz Poznań 2008, ISBN 978-83-7445-018-8