Wikipedia

Huta Silesia

Huta Silesia – huta cynku w Świętochłowicach w dzielnicy Lipiny, założona w 1847 roku, działała do 2000 roku.

Huta Silesia
Ilustracja
Walcownia Huty Silesia, niemiecka pocztówka, ok. 1910
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Siedziba

Świętochłowice

Adres

ul. Chorzowska 117

Data założenia

1847

Data likwidacji

2000 (zakończenie działalności)

Położenie na mapie Świętochłowic
Mapa konturowa Świętochłowic, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Huta Silesia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Huta Silesia”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Huta Silesia”
Ziemia50°18′17,8″N 18°53′29,3″E/50,304944 18,891472
Multimedia w Wikimedia Commons

Historia

edytuj
 
Nieistniejący obecnie budynek łaźni Huty Silesia (po prawej, 2018)

Powstała w 1847 r. jako Huta Konstancja. W 1852 obok wybudowano Hutę Gabor. Obie huty w roku 1857 przeszły na własność pol. Śląskiej Spółki Akcyjnej dla Górnictwa i Hutnictwa Cynkowego we Wrocławiu. W latach sześćdziesiątych XIX wieku nastąpiła dalsza rozbudowa hut i wówczas otrzymały nazwę Zakłady Cynkowe „Silesia”. W 1859 uruchomiono walcownię cynku o napędzie parowym. W latach 1885–1895 wybudowano walcownię blachy cynkowej, która przed I wojną światową była największym tego typu zakładem na kontynencie europejskim[1]. W 1961 doszło do połączenia Zakładów Cynkowych „Silesia” w Lipinach i Zakładów Cynkowych „Wełnowiec” w Katowicach, dawna Huta „Hohenlohe”, w Zakłady Cynkowe „Silesia” w Katowicach, od 1984 Zakłady Metalurgiczne „Silesia”. W latach 1998–2000 zakład w Lipinach zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej, a produkcję głównego wyrobu – stopów odlewniczych przeniesiono do walcowni w Wełnowcu[2]. W 2001 r. nieczynny zakład kupiło przedsiębiorstwo MetalCo, gdzie prowadzi przetwarzanie skupowanych odpadów cynkowych[3].

Do dziś zachowała się jedynie zachodnia część kompleksu, czyli zespół zabudowań walcowni z urządzeniami. Do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego wpisano zespół walcowni cynku na terenie zakładu metalurgicznego Silesia, tj. walcownię z 1858 roku, pralnię i rozdzielnię z 1 połowy XIX wieku, kotłownię i warsztat mechaniczny z 2. połowy XIX wieku[4] – jest to najlepiej zachowany zespół historycznych zabudowań związanych z przetwórstwem cynku na terenie Polski[5].

Pierwsza naukowa monografia zakładu powstała na Uniwersytecie Śląskim w 1976 pod kierunkiem prof. Henryka Rechowicza[6].

Galeria

edytuj
  •  
    Walcarki w hali walcowni Huty Silesia w Świętochłowicach-Lipinach
  •  
    Walcarka z kołem zamachowym w hali walcowni Huty Silesia w Świętochłowicach-Lipinach
  •  
    Maszyny parowe do napędu walcarek w Hucie Silesia w Świętochłowicach-Lipinach
  •  
    Hala walcowni Huty Silesia w Świętochłowicach-Lipinach

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Marian Sadłowski. Zabytkowa walcownia blach cynkowych w Lipinach. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”. 31/2, s. 626–627, 1986. ISSN 0023-589X. 
  2. ↑ [1].
  3. ↑ Bernard Kucz. 20 lat pracy na dobrą opinię. Rozm. przepr. Bernard Nowacki. „Fakty. Magazyn Gospodarczy”. 6 (48) (Listopad/Grudzień), s. 56, 2010. 
  4. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 114 [dostęp 2019-03-26].
  5. ↑ Świętochłowice – Gminna Ewidencja Zabytków. Wykaz obiektów i obszarów ujętych w Gminnej Ewidencji Zabytków. Urząd Miejski w Świętochłowicach. Wydział Gospodarki Przestrzennej i Architektury, 2013, s. 3.
  6. ↑ Andrzej Topol, Stan badań nad dziejami Polski Ludowej na Uniwersytecie Śląskim, w: Życie Szkoły Wyższej, nr 7-8/1977, s. 93.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Huta_Silesia&oldid=74815566”