Hydrochlorotiazyd

związek chemiczny

Hydrochlorotiazyd (łac. hydrochlorothiazidum) – organiczny związek chemiczny z grupy tiazydów, lek stosowany w leczeniu nadciśnienia tętniczego.

Hydrochlorotiazyd
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C7H8ClN3O4S2

Masa molowa

297,74 g/mol

Wygląd

biały, bezwonny, krystaliczny proszek[1][2] o słabo gorzkim smaku[3]

Identyfikacja
Numer CAS

58-93-5

PubChem

3639

DrugBank

DB00999

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

C03AA03, C03AX01, C03EA01, C03AB03, C09DX03, C09DX06, C09DX01, C09XA52, C09XA54

Stosowanie w ciąży

kategoria B

Budowa i działanie edytuj

Lek o budowie sulfonamidowej, o maksymalnej efektywności 15%. Jak inne tiazydy, działa w końcowym korowym odcinku części wstępującej pętli Henlego oraz w początkowej części kanalika dalszego.

Następstwem jego działania jest zwiększone wydalanie sodu, potasu i magnezu oraz zatrzymanie wapnia.

Farmakokinetyka edytuj

Dobrze wchłaniany z przewodu pokarmowego. Działanie moczopędne występuje po 2 godzinach i utrzymuje się przez 6 do 12 godzin. Długotrwałe stosowanie może prowadzić do spadku skuteczności, po nagłym odstawieniu może nastąpić podwyższenie ciśnienia tętniczego.

Wskazania edytuj

Wskazaniami do stosowania leku mogą być: niewydolność serca, obrzęki, nadciśnienie samoistne, hipokalcemia, hiperkalciuria, moczówka prosta.

Interakcje edytuj

Podczas jednoczesnego stosowania hydrochlorotiazydu i metyldopy może nastąpić hemoliza.

Działania niepożądane edytuj

Stosunkowo często mogą występować działania niepożądane typu hipokaliemia, hipowolemia i hiponatremia wynikające z samego mechanizmu działania leku. Zdarzają się również reakcje nadwrażliwości. Inne działania niepożądane (uczucie zmęczenia, zaburzenia snu) zdarzają się rzadko.

W latach 2017–2018 opublikowano wyniki badań[5][6] wskazujących na kilkukrotny wzrost ryzyka wystąpienia dość rzadkich nowotworów skóry (raka podstawnokomórkowego i raka kolczystokomórkowego) u osób przyjmujących hydrochlorotiazyd. Spowodowane jest to działaniem fotouczulającym tego związku, w związku z czym zaleca się, aby osoby go przyjmujące ograniczały ekspozycję na słońce[7].

Przeciwwskazania edytuj

Nadwrażliwość na hydrochlorotiazyd i inne sulfonamidy, niewydolność nerek, ciężkie zaburzenia czynności wątroby. Dna, hiperkalcemia, hiponatremia, ciąża, laktacja. U dzieci do 2 rż. stosowany tylko w wyjątkowych przypadkach.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Rosane Maria Salvi, Hydrochlorothiazide, International Programme on Chemical Safety INCHEM, 1992 [dostęp 2018-10-22] (ang.).
  2. Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0.
  3. a b c d Farmakopea Polska IV, Ministerstwo Zdrowia, t. 1, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1965, s. 1393, OCLC 603050816.
  4. a b c d Hydrochlorothiazide, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2018-10-22] (ang.).
  5. A. Pottegård i inni, Hydrochlorothiazide use is strongly associated with risk of lip cancer, „Journal of Internal Medicine”, 282 (4), 2017, s. 322–331, DOI10.1111/joim.12629, PMID28480532 (ang.).
  6. Sidsel Arnspang Pedersen i inni, Hydrochlorothiazide use and risk of nonmelanoma skin cancer: A nationwide case-control study from Denmark, „Journal of the American Academy of Dermatology”, 78 (4), 2018, 673–681.e9, DOI10.1016/j.jaad.2017.11.042, PMID29217346 (ang.).
  7. Hydrochlorotiazyd – ryzyko rozwoju nowotworu skóry, który nie jest czerniakiem (rak podstawnokomórkowy skóry, rak kolczystokomórkowy), Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 17 października 2018 [dostęp 2018-10-22].

Bibliografia edytuj

  • Farmakologia, Wojciech Kostowski (red.).* Jan K. Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska, Leki współczesnej terapii.