IKEA

szwedzka sieć sklepów

IKEA (albo Ikea[a]) – szwedzkie przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją oraz sprzedażą mebli, a także artykułów dekoracyjnych, założone przez Ingvara Kamprada w 1943 roku, w Szwecji. Nazwa jest akronimem od wyrazów: Ingvar, Kamprad, Elmataryd, Agunnaryd[4][5][6][7].

IKEA
Logo
Ilustracja
Sklep sieci IKEA w Szczecinie
Państwo

 Szwecja[1]

Siedziba

Älmhult[1]

Data założenia

28 lipca 1943[2]

Prezes

Jesper Brodin

Dane finansowe
Przychody

35,2 mld (2020)

Wynik operacyjny

5,247 mld $ (2016)

Wynik netto

4,898 mld $ (2016)

Aktywa

62,933 mld $ (2016)

Kapitał własny

45,371 mld $ (2016)

brak współrzędnych
Strona internetowa

Do 1967 roku firma używała zapisu Ikéa[8]. Od 2008 roku jest jednym z największych sprzedawców mebli na świecie[9][10][11][12].

Historia edytuj

 
Pierwszy, nieistniejący już sklep IKEA, Älmhult, Szwecja. Zamiast niego powstało IKEA Museum

W pierwszych latach funkcjonowania, przedsiębiorstwo prowadziło sprzedaż wysyłkową swoich produktów. Dopiero w 1953 r. otwarto pierwszy stacjonarny salon meblowy.

Sieć publicznie ogłosiła plany wycofania wszystkich plastikowych produktów jednorazowego użytku ze swoich sklepów i restauracji na całym świecie[13]. Również polskie sklepy, w Gdańsku i Warszawie[14], wraz z końcem 2019 roku poinformowały o wycofaniu się z używania plastikowych słomek, woreczków do lodu i plastikowych worków na śmieci.

Struktura organizacyjna edytuj

Wszystkie spółki tworzące grupę IKEA, należą do holenderskiego koncernu INGKA Holding, którego właścicielem jest fundacja Stichting INGKA[15], utworzona w 1982 r. przez Kamprada z przyczyn podatkowych w Holandii.

Polska jest drugim po Chinach największym producentem mebli sprzedawanych w sklepach IKEA na świecie[16]. IKEA współpracuje z Ikano Bankiem[17].

IKEA Industry Group edytuj

IKEA jest właścicielem tartaku oraz grupy przemysłowej IKEA Industry (produkcja drewnianych mebli i komponentów)[18][19].

BoKlok edytuj

BoKlok to firma Ikei i Skanska[20]. Firma zbudowała ponad 11 tys. tanich domów w Finlandii, Szwecji, Norwegii. Obecnie ma budować w Wielkiej Brytanii[21]. To domy z prefabrykatów – są one budowane w fabryce, a potem montowane w odpowiedniej lokalizacji. W Wielkiej Brytanii miesięczny czynsz ma wynosić ok. jedną trzecią miesięcznych zarobków, co ma czynić ofertę najmu najtańszą na rynku[22].

Rynki edytuj

W sierpniu 2019 roku IKEA posiadała 430 sklepów w 52 krajach świata[23].

Daty pierwszych otwarć sklepów w poszczególnych państwach[24]:

 
Mapa krajów ze sklepami IKEA:

     aktualnie istniejące

     planowane

     dawne

     brak sklepów

W Polsce edytuj

Szwedzka branża meblarska na początku lat 60. rozpoczęła bojkot przedsiębiorstwa za obniżanie cen[29]. Wtedy to Ingvar Kamprad postanowił nawiązać współpracę z polskimi przedsiębiorstwami. Kamprad swoje pierwsze zamówienie w Polsce złożył w styczniu 1961 roku w Zakładach Mebli Giętych w Radomsku i dotyczyło między innymi 500 sztuk krzeseł Ögla wytwarzanych z giętego drewna bukowego. Krzesło to cztery lata później w teście magazynu „Allt i Hemmet” zostało uznane za wizytówkę jakości przedsiębiorstwa. Jeszcze w tym samym roku Ingvar Kamprad wraz z projektantami mebli IKEA odwiedził targi poznańskie. W kolejnym roku zamówił w Famegu 20 tys. sztuk tego typu krzeseł. Do roku 2010 wartość zamówień przedsiębiorstwa IKEA w Polsce wzrosła do około 6 mld zł[30]. Pierwszy kontrakt IKEA w Polsce dotyczył produkcji mebli i został zawarty z przedsiębiorstwem państwowym Fameg w 1961 roku. 19 września 1990 roku firma uruchomiła Start Shop przy ulicy Grażyny Bacewiczówny na warszawskich Stokłosach oferujący ograniczony skład mebli oraz dodatki[31][32]. W 1992 roku zamieniła go na pierwszy pełny sklep firmy znajdujący się przy Alejach Jerozolimskich (przy skrzyżowaniu z ulicą Żelazną) w Warszawie, zaś w 1993 roku najstarszy obecnie działający sklep otworzono w Jankach[33][34]. Poza sklepami IKEA posiada kilkanaście punktów odbioru zamówień ze sklepu internetowego oraz dodatkowe punkty mobilne umożliwiające odbiór produktu z ciężarówek sieci w określonych godzinach[35].

Krytyka edytuj

Z końcem 1997 szwedzka telewizja wyemitowała film o wykorzystywaniu pracy dzieci w zakładach produkujących dla IKEA w Wietnamie i na Filipinach. Przedsiębiorstwo nie zerwało jednak współpracy z tymi podmiotami argumentując, że w tych krajach prawo zezwala na takie praktyki[36]. W katalogu produktów z 2001 r. przedsiębiorstwo napisało: „Praca dzieci w dzisiejszych czasach jest nie do zaakceptowania, choć w kilku krajach, gdzie odbywa się nasza produkcja jest rozpowszechniona”[37]. Dietrich Garlichs, przewodniczący UNICEF Niemcy, stwierdził: „Tak, IKEA finansuje projekty UNICEF. Ale to nie oznacza automatycznie, że przy produkcji dla IKEA nie pracują dzieci”[37].

Johan Stenebo, były bliski współpracownik założyciela, napisał książkę pt. Sanningen om IKEA (Prawda o IKEA), w której zarzucił Ingvarowi Kampradowi m.in. pranie brudnych pieniędzy i rasizm[38].

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Wielki słownik ortograficzny PWN (2006) dopuszcza pisownię IKEA oraz Ikea[3].

Przypisy edytuj

  1. a b Inter IKEA Systems BV – Company Profile and News, Bloomberg.com [dostęp 2021-05-01] (ang.).
  2. Natashah Hitti: IKEA celebrates 75th anniversary with vintage furniture collections. Dezeen. [dostęp 2021-05-12]. (ang.).
  3. Ikea – definicja, synonimy, przykłady użycia [dostęp 2017-11-23].
  4. Katarzyna Rapczyńska-Lubieńska, Historia produktów IKEA. Zaczęło się od krzeseł ÖGLA, Wirtualna Polska/IKEA, 15 marca 2021 [dostęp 2022-02-01].
  5. Grzegorz Micuła: Szwecja. Bielsko-Biała: Pascal, 2012, s. 31, seria: Przewodnik ilustrowany. ISBN 978-83-7513-993-8.
  6. Abhik Deb, ikea india: The story behind Ikea’s ‘quirky’ product names – Times of India, The Times of India [dostęp 2021-05-12] (ang.).
  7. Ingvar Kamprad and IKEA, Boston: Harvard Business School Publishing, 1996.
  8. The IKEA Concept. [dostęp 2019-01-13].
  9. Topic: IKEA, Statista [dostęp 2021-05-12] (ang.).
  10. Walter Loeb, IKEA Is A World-Wide Wonder, Forbes [dostęp 2021-05-12] (ang.).
  11. How IKEA creator Ingvar Kamprad built the world’s largest furniture retailer – and a $39 billion fortune, Business Insider [dostęp 2021-05-12] (ang.).
  12. Top Furniture Retailers | CSIL Analysis, WorldFurnitureOnline.com [dostęp 2021-05-12].
  13. IKEA żegna się z plastikowymi słomkami wystawą w Londyńskim Muzeum Designu, papierowe.slomki.biz [dostęp 2020-01-21] (pol.).
  14. Słomki papierowe w polskich restauracjach IKEA, papierowe.slomki.biz [dostęp 2020-01-21] (pol.).
  15. O grupie IKEA. [dostęp 2012-06-03].
  16. Piotr Mazurkiewicz: „Miliarder na emeryturze”, Rzeczpospolita 22–23 września 2012, s. A16.
  17. Kredyt IKEA- Ikano Bank, ikanobank.pl [dostęp 2021-04-08].
  18. IKEA.com – International homepage – IKEA, www.swedwood.com [dostęp 2020-07-08] (ang.).
  19. Witaj w IKEA, IKEA [dostęp 2020-07-08] (pol.).
  20. BoKlok, BoKlok England [dostęp 2021-04-08] (ang.).
  21. Ikea i Skanska będą budować tanie domy w Wielkiej Brytanii. Nabywca zapłaci tyle, na ile go stać, next.gazeta.pl [dostęp 2021-04-08] (pol.).
  22. Powstaną bardzo tanie mieszkania. Zapłacisz tyle, ile będzie… – Brexit Standard, www.brexitstandard.com [dostęp 2019-07-05] (pol.).
  23. Inter IKEA Systems B.V.. Inter IKEA Systems B. V. – IKEA franchisees. [dostęp 2019-08-24].
  24. Inter IKEA Systems B.V. – Facts & Figures.
  25. IKEA Thailand Bangna: About us. [dostęp 2011-09-26]. (ang.).
  26. IKEA Thailand Bangna: Location. [dostęp 2011-09-26]. Cytat: Our store will open on 3rd Nov 2011 (ang.).
  27. IKEA Opens 1st Bulgarian Store. [dostęp 2011-09-12]. (ang.).
  28. IKEA to open its first physical store in Ukraine on Feb 1, www.ukrinform.net [dostęp 2021-02-09] (ang.).
  29. Tomasz Walat. Przemeblowanie. „Polityka”, s. 110–111, 2009-09-26. [dostęp 2010-01-17]. (pol.). 
  30. DI: Co właściciel Ikea kupił w Polsce w 1961 r.. Puls Biznesu, 2011-01-20. [dostęp 2018-01-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-28)]. (pol.).
  31. 30 lat temu ruszyła IKEA na Ursynowie. „To był kosmos, towary nie z tej ziemi” FOTO, www.haloursynow.pl [dostęp 2021-08-21] (pol.).
  32. Tak wyglądał pierwszy sklep IKEA w Polsce. Otwarto go 30 lat temu!, www.elle.pl [dostęp 2021-08-21] (pol.).
  33. Polacy kochają Ikeę. Często z wzajemnością, 12 lutego 2018 [dostęp 2018-06-28] (pol.).
  34. Patryk Pallus, 30 lat sklepów Ikea w Polsce. Tak zmieniała się firma i jej sklepy, Business Insider, 12 grudnia 2020 [dostęp 2021-08-21] (pol.).
  35. Zamów i odbierz, www.ikea.com [dostęp 2021-08-21] (pol.).
  36. Wieder Kritik an Ikea wegen Kinderarbeit. Berliner Zeitung, 24 grudnia 1997 r. [dostęp 2009-11-19]. (niem.).
  37. a b Klaus Werner, Hans Weiss: Czarna lista firm. Intrygi światowych koncernów. Stargard Szczeciński: Hidari, 2009, s. 22. ISBN 978-83-61410-00-3.
  38. Ikea? „Rasizm, wyzysk i manipulacja”, Dziennik.pl, 16 października 2009 [dostęp 2009-11-19] [zarchiwizowane z adresu 2009-10-19].

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj