IS-5 Kaczka
IS-5 Kaczka – polski, jednomiejscowy, szybowiec doświadczalny w układzie konstrukcyjnym kaczka skonstruowany w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym.
Dane podstawowe | |
Państwo | |
---|---|
Konstruktor | |
Typ | |
Konstrukcja |
w układzie kaczki |
Załoga |
1 |
Historia | |
Data oblotu |
29 marca 1949 |
Wycofanie ze służby |
1961 |
Liczba egz. |
1 prototyp |
Dane techniczne | |
Wymiary | |
Rozpiętość |
11,56 m |
Wydłużenie |
13 |
Długość |
4 m |
Wysokość |
2,29 m |
Powierzchnia nośna |
10 m² |
Profil skrzydła |
Peyret |
Masa | |
Własna |
120,7 kg |
Startowa |
205,7 kg |
Osiągi | |
Prędkość minimalna |
63 km/h |
Prędkość dopuszczalna |
180 km/h |
Prędkość min. opadania |
1,26/76 km/h |
Doskonałość maks. |
17,3 przy 81 km/h |
Współczynnik obciążenia konstrukcji |
20,5 kG/m² |
Dane operacyjne | |
Użytkownicy | |
Polska |
Historia
edytujSzybowiec skonstruowany został na potrzeby doświadczalne przez inż. Tadeusza Kostię i inż. Irenę Kaniewską w celu przeprowadzania lotów eksperymentalnych służących rozpracowaniu układu kaczki[1]. Szybowiec z numerem rejestracyjnym SP-821 oblatany został w marcu 1949 przez inż. Piotra Mynarskiego. Prace eksperymentalne nad Kaczką zostały wstrzymane w 1951 r. Po sześciu latach powrócono do prac doświadczalnych. Latający Kaczką piloci chwalili układ lotny szybowca wysoko oceniając właściwości lotne prototypu. Postulowali wprowadzenie możliwości regulacji położenia pedałów sterowych oraz wprowadzenie skutecznych hamulców aerodynamicznych.
Prototyp był prezentowany na Święcie Lotnictwa w Warszawie (wrzesień 1949 r.), na Wystawie Lotniczej we Wrocławiu (1959 r.) oraz na Wystawie Lotniczej w Łodzi (1960 r.).
Jedyny istniejący egzemplarz został zniszczony w 1961 r. na skutek pożaru hangaru w Aeroklubie Łódzkim.
Konstrukcja
edytujKadłub skorupowy, drewniany, rozchylany z tyłu, przy czym rozchylana część tylna służyła jako hamulec aerodynamiczny. Kabina zamknięta z limuzyną zdejmowaną całkowicie. Pedały sterowe, siodełko i oparcie nieregulowane.
Skrzydło o obrysie trapezowym, jednodźwigarowe. Płyty brzegowe o konstrukcji drewnianej, profil G-723. Na końcu skrzydeł lotki różnicowe obciążone aerodynamicznie.
Usterzenie o konstrukcji drewnianej, dwudźwigarowowej o profilu G-549.
Podwozie w postaci płozy drewnianej, biegnącej pod całym kadłubem, amortyzowanej dętką gumową
W trakcie prac nad Kaczką testowano 5 wariantów konstrukcyjnych szybowca[2]:
- wariant I – podstawowy,
- wariant II – zwiększona powierzchnia steru wysokości, zwiększona powierzchnia płyt brzegowych, zwiększone o 8° wychylenie lotek w górę, zmienione położenie środka ciężkości,
- wariant III – ster wysokości z wariantu I, płyty brzegowe z wariantu II, posiadał możliwość zmiany położenia środka ciężkości (poprzez przesuwanie 15-to kilogramowego ciężarka na gwintowanym pręcie),
- wariant IV – powierzchnia sterów i płyt brzegowych jak w wariancie I, ciężarek z wariantu III, wychylenie lotek jak w wariancie I,
- wariant V – konfiguracja z wariantu II z dodanymi slotami.
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Piotr Piechowski: Modelarstwo lotnicze. IS-5 Kaczka. [dostęp 2010-05-12].,
- Andrzej Błasik, Andrzej Glass, Stanisław Madeyski: Konstrukcje lotnicze Polski Ludowej. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1965, s. 52-54. OCLC 830916815.
- Janusz Babiejczuk, Jerzy Grzegorzewski: Polski przemysł lotniczy 1945 - 1973. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1974, s. 119. OCLC 831052958.
- Irena Kaniewska. Kaczka IS-5. „Skrzydlata Polska”. 6/1948, s. 159, czerwiec 1948. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.