Ignacy Chambrez
Ignacy de Ryvos Chambrez[1], Ignatz Chambrez (ur. 31 lipca 1758 w Holešovie, zm. w 1835 w Brnie) – rysownik, malarz i architekt czeskiego pochodzenia, nauczyciel szkół średnich oraz profesor budownictwa na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Lwowskim[1].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
rysownik, malarz, architekt, nauczyciel, nauczyciel akademicki |
| Narodowość | |
| Uczelnia | |
| Stanowisko | |
| Pracodawca | |
| Małżeństwo |
Teresa Drachny |
Życiorys edytuj
Okres cieszyński edytuj
Był synem artysty malarza, Jana Chambreza. Początkowe nauki pobierał u swego ojca i u Jana Sturma. W czasie długiej podróży „studyjnej” w latach 1776–1783 zwiedził Austrię, Włochy, Niemcy i Francję. W 1784 r. osiadł w Cieszynie, gdzie został wpisany do rejestru cieszyńskich mieszczan. 5 października ożenił się z Teresą Drachny, córką miejskiego budowniczego. W latach 1793–1803 był nauczycielem rysunków w Szkole Głównej w tym mieście. W tym czasie malował portrety miejscowych osobistości, obrazy o treści religijnej do kościołów na Śląsku Cieszyńskim (m.in. w Końskiej i Jabłonkowie), a także zaprojektował szereg budynków w samym Cieszynie[1]. W archiwach zachował się list I. Chambreza do księcia cieszyńskiego Alberta z 18 października 1801 r. z prośbą o subwencję, aby wykonany przez siebie widok Cieszyna, odbudowanego po pożarze z 1789 r., mógł wydać w formie miedziorytu. Książę przyznał autorowi złoty medal oraz dotację w wysokości 60 guldenów.
Okres krakowski edytuj
W latach 1803–1807 uczył w Szkole Normalnej w Krakowie, od r. 1807 z tytułem profesora nadzwyczajnego wykładał budownictwo w Uniwersytecie Jagiellońskim. W tym okresie wydał dwukrotnie podręcznik pt. Betrachtungen über den Charakter der Gebäude und die darauf anzubringenden architektonischen Verzierungen (Wien 1807 i 1808)[1].
Okres lwowski edytuj
W r. 1812 został przeniesiony do Lwowa, zostawiając rodzinę w Cieszynie. Początkowo wykładał w tamtejszym liceum. Następnie (1817 r.) otrzymał świeżo kreowaną, nadzwyczajną katedrę „wyższego budownictwa” na wydziale filozoficznym tamtejszego uniwersytetu, którą piastował do roku 1834, kiedy złożył dymisję ze złego stanu zdrowia[1]. Mimo podeszłego już wieku ujawniał wielką ruchliwość, wyjeżdżał często za granicę dla uzupełnienia swoich wiadomości, dbał o poziom naukowy słuchaczy, gromadził troskliwie zbiory dydaktyczne katedry budownictwa. Wykształcił cały zastęp architektów galicyjskich. Obowiązki katedry swej pojmował szeroko, wykładał nie tylko architekturę, ale również budowę dróg i mostów, tworząc naukowe podwaliny dla powstałej w późniejszych latach lwowskiej Politechniki. Wykłady prowadził na podstawie własnych skryptów oraz dzieł fachowych z zakresu nauk technicznych autorstwa m.in. Vignoli, Milizia i Schemerlego.
W okresie lwowskim wydał drukiem: Versuch eines architektonischen Katechismus (Lwów 1821) oraz Kurzer und fassl. Anweis zum Selbst¬unterricht für Landmaurermeister (Brno 1822)[1]. Książki te opracował z myślą uczynienia z nich fachowych podręczników szkolnych, jednak nie uzyskały one zatwierdzenia.
Starania Chambreza, podjęte już w 1818 r., o uzyskanie stopnia profesora zwyczajnego spełzły na niczym.
W latach 20. XIX w. – w czasie pracy w Uniwersytecie Lwowskim – zapadł na zdrowiu.
W latach 1826–1828 kierował przebudową gmachu Uniwersytetu Lwowskiego, wykazując tym swoje walory jako architekt[1].
Był członkiem korespondentem Morawsko-Śląskiego Towarzystwa Rolniczego.
Za jego pracę Uniwersytet Lwowski zaproponował mu złoty medal, którego nie zdążył otrzymać.
Po przejściu na emeryturę w 1834 roku wyjechał do Brna, gdzie zmarł w 1835 roku (niektóre źródła podają, że było to we Lwowie na przełomie 1844 i 1845 roku)[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h Witold Iwanek, Śląski słownik biograficzny. Seria nowa, Mirosław Fazan, Franciszek Serafin (red.), wyd. 1, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1999, s. 45-46, ISBN 83-226-0833-0, OCLC 43050464 [dostęp 2020-01-17].
Bibliografia edytuj
- Polski Słownik Biograficzny. Kraków: Instytut Historii PAN, 1937, s. 258–259. ISBN 83-86301-01-5.
- Józef Golec, Stefania Bojda: Słownik biograficzny Ziemi Cieszyńskiej, t. 1. Cieszyn: nakł. aut., 1993, s. 61. ISBN 83-901-007-0-7.