Ignacy Kazimierz Ledóchowski
Ignacy Kazimierz Maria Ledóchowski, właśc. Ignacy Kazimierz Maria Halka-Ledóchowski, herbu Szaława (ur. 5 sierpnia 1871 w Loosdorf, zm. 9 marca 1945 w obozie koncentracyjnym Mittelbau-Dora) – generał dywizji Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
generał dywizji | |
Data i miejsce urodzenia |
5 sierpnia 1871 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
9 marca 1945 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1892–1927; |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca okręgu korpusu |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 5 sierpnia 1871 w Loosdorf, w ówczesnym powiecie St. Pölten Dolnej Austrii, w rodzinie austriackiego hrabiego Antoniego Augusta (1823–1885) i Józefy von Salis-Zizers (1831–1909)[1]. Był bratem świętej Urszuli Ledóchowskiej, błogosławionej Marii Teresy Ledóchowskiej i generała zakonu jezuitów, Włodzimierza Ledóchowskiego[1]. Wnuk generała brygady z powstania listopadowego, Ignacego. Stryjeczny bratanek kardynała i prymasa Polski Mieczysława Halki-Ledóchowskiego.
1 sierpnia 1892, po ukończeniu wojskowej szkoły realnej, rozpoczął karierę wojskową w cesarskiej i królewskiej Armii[2]. Został wcielony do 1 Pułku Armat Polowych w Krakowie[3]. 1 stycznia 1894 jego jednostka została przeniesiona do Wadowic i przeformowana w 1 Pułk Artylerii Dywizyjnej[4]. W 1895 otrzymał tytuł c. i k. szambelana[1], a w 1896 został urlopowany[5]. W latach 1897–1899 był słuchaczem Szkoły Wojennej w Wiedniu[6][7]. Po ukończeniu szkoły kontynuował służbę w macierzystym pułku, który został przeniesiony do Krakowa[8]. W 1900 został przydzielony do Sztabu Generalnego z równoczesnym przydziałem do 23 Brygady Piechoty w Krakowie[9]. W 1902 utracił tytuł oficera przydzielonego do Sztabu Generalnego i został przeniesiony do Pułku Artylerii Korpuśnej Nr 1 w Krakowie[10], który w 1908 został przemianowany na Pułk Haubic Polowych Nr 1. W tym samym roku został przeniesiony do Dywizjonu Artylerii Konnej Nr 1 w Krakowie[11]. W 1913 został komendantem Dywizjonu Artylerii Konnej Nr 1[12]. W okresie I wojny światowej walczył na frontach rosyjskim i włoskim. Dowodził kolejno 43 i 126 pułkiem artylerii polowej.
Od listopada 1918 służył w Wojsku Polskim na stanowisku dowódcy 1 Pułku Artylerii Ciężkiej Ziemi Krakowskiej. 24 lutego 1919 został zatwierdzony na stanowisku dowódcy 1 Krakowskiej Brygady Artylerii[13]. Podczas wojny polsko-bolszewickiej dowodził kolejno: III Brygadą Artylerii Legionów, XIV Brygadą Artylerii oraz 11 Dywizją Piechoty. 1 maja 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu generała podporucznika, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej[14]. Był inspektorem artylerii w Dowództwie Frontu Galicyjsko-Wołyńskiego[15]. Za swoje dokonania frontowe został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari oraz trzykrotnie Krzyżem Walecznych.
W 1921 pełnił funkcję kierownika Głównego Centrum Wyszkolenia w Kobryniu. 31 lipca 1921 został mianowany zastępcą dowódcy Okręgu Generalnego Brześć Litewski[16]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 14. lokatą w korpusie generałów[17]. Od 1922 do 1925 był szefem Artylerii i Służby Uzbrojenia Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie[18]. Na stanowisku tym awansował 1 grudnia 1924 na stopień generała dywizji ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 3. lokatą w korpusie generałów[19]. Z dniem 10 kwietnia 1925 został mianowany zastępcą dowódcy Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi[20], a od 1 września 1926 do 1 lutego 1927 pełnił funkcję dowódcy DOK IV. Z dniem 1 marca 1927 został mu udzielony dwumiesięczny urlop z zachowaniem uposażenia, a z dniem 30 kwietnia 1927 został przeniesiony w stan spoczynku[21].
Posiadał majątek w Wólce Rosnowskiej w ziemi lwowskiej.
Podczas okupacji przebywał w Lipnicy, gdzie działał w Armii Krajowej[22]. Przybrawszy pseudonim „Krak”, prowadził tajne szkolenie wojskowe dla partyzantów. Aresztowany przez Niemców, trafił do obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. 9 marca 1945 zmarł w KL Mittelbau-Dora (nr obozowy 113195)[23].
24 listopada 1903 w Krakowcu ożenił się z Pauliną Łubieńską (1880–1951), z którą miał czworo dzieci: Jadwigę (1904–1994), Marię Teresę (1906–1992) po mężu Tyszkiewicz, Józefę Marię (1908–1983) i Włodzimierza Mariana Franciszka Stanisława Ignacego (1910–1987)[23][1], podporucznika artylerii rezerwy Wojska Polskiego[24].
Awanse
edytuj- porucznik – starszeństwo z 1 września 1892[25]
- nadporucznik – starszeństwo z 1 maja 1896[26]
- kapitan 2 klasy – starszeństwo z 1 maja 1902[27]
- kapitan 1 klasy – 1906 ze starszeństwem z 1 maja 1902[28]
- major – starszeństwo z 1 listopada 1913[29]
- podpułkownik – starszeństwo z 1 września 1915
- pułkownik – 1918
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5278 – 24 marca 1922[18]
- Krzyż Walecznych trzykrotnie
- Oficer Legii Honorowej (Francja)[30]
- Wielki Oficer Orderu Korony Rumunii[31]
- Order Leopolda
- Order Korony Żelaznej 3. klasy z dekoracją wojenną i mieczami[32]
- Krzyż Zasługi Wojskowej – 1910[33]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Dunin-Borkowski 1908 ↓, s. 547.
- ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 194.
- ↑ Schematismus 1893 ↓, s. 752.
- ↑ Schematismus 1894 ↓, s. 762.
- ↑ Schematismus 1897 ↓, s. 760.
- ↑ Schematismus 1898 ↓, s. 963.
- ↑ Schematismus 1899 ↓, s. 970.
- ↑ Schematismus 1900 ↓, s. 796.
- ↑ Schematismus 1901 ↓, s. 207, 775, 805.
- ↑ Schematismus 1903 ↓, s. 806.
- ↑ Schematismus 1909 ↓, s. 950.
- ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 849.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 27 z 11 marca 1919, poz. 874.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 15 maja 1920 roku, s. 352.
- ↑ Semper Fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych. Lwów / Warszawa: Straż Mogił Polskich Bohaterów / Oficyna Wydawnicza Volumen, 1930 / 1990, s. Tab. 172.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 13 sierpnia 1921, s. 1280.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 15.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 kwietnia 1922, s. 322.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 730.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 46 z 24 kwietnia 1925 roku, s. 219.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1927 roku, s. 37, 44.
- ↑ czasbochenski.pl - Józefina Ledóchowska-matka świętych (pol.) [dostęp 2011-12-07]
- ↑ a b - Ignacy Kazimierz hr. Halka-Ledóchowski z Leduchowa h. Szaława (pol.) [dostęp 2021-09-02]
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 119.
- ↑ Schematismus 1893 ↓, s. 737.
- ↑ Schematismus 1897 ↓, s. 738.
- ↑ Schematismus 1903 ↓, s. 776.
- ↑ Schematismus 1907 ↓, s. 800, 837.
- ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 750.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 93, 120.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 52, 117.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 1246.
- ↑ Schematismus 1911 ↓, s. 92.
Bibliografia
edytuj- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1893. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1893. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1894. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1894. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1897. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1896. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1898. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1897. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1899. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1898. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1900. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1899. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1901. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1900. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1903. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1902. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1907. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1906. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1909. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1909. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1911. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1910. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Jerzy Dunin-Borkowski: Almanach Błękitny. Warszawa: 1908.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.