Igor Markevitch
Igor Markevitch, Markevich[1], właśc. ros. Игорь Борисович Маркевич, pol. Igor Borisowicz Markiewicz[1] (ur. 14 lipca?/27 lipca 1912 w Kijowie, zm. 7 marca 1983 w Antibes[1][2][3]) – dyrygent, pianista, kompozytor i pedagog pochodzenia rosyjskiego. Posiadał obywatelstwo włoskie (1947) i francuskie (1982)[1][2].
Imię i nazwisko |
Igor Borisowicz Markiewicz |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
27 lipca 1912 |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci |
7 marca 1983 |
Gatunki | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujJako dziecko wyjechał z rodzicami do Paryża, od 1916 roku mieszkał w Vevey w Szwajcarii[2]. Uczył się gry na fortepianie od ojca i u Paula Loyonneta, następnie uczęszczał do Collège de Vevey[2]. W 1925 roku za namową Alfreda Cortota rozpoczął studia w jego klasie fortepianu w École normale de musique w Paryżu, gdzie uczęszczał też na zajęcia Nadii Boulanger, Vittorio Rietiego i Paula Dukasa[1][2][3]. W Paryżu nawiązał współpracę z Siergiejem Diagilewem, na zamówienie którego napisał Koncert fortepianowy (1929) i balet Rébus (1931)[1][3]. W 1930 roku debiutował jako dyrygent z Koninklijk Concertgebouworkest[1][2]. W latach 1934–1935 odbył kurs dyrygentury u Hermanna Scherchena[2][3]. W 1938 roku wystąpił w Warszawie, gdzie dyrygował wykonaniem swojej symfonii koncertującej Le nouvel âge[1]. Okres II wojny światowej spędził we Włoszech, angażując się w działalność antyfaszystowskiego ruchu oporu[1][2][3]. Od 1944 do 1948 roku działał we Florencji jako organizator i dyrektor artystyczny festiwalu Maggio musicale fiorentino[1]. W późniejszym okresie poświęcił się przede wszystkim dyrygenturze[1][2].
Dyrygował orkiestrami symfonicznymi w Sztokholmie (1952–1955), Montrealu (1956–1960), Hanowerze (1957–1958), koncertami Lamoureux w Paryżu (1957–1962), orkiestrą radia i telewizji hiszpańskiej w Madrycie (1965–1972) i Orchestre Philharmonique de Monte-Carlo (1968–1973)[1]. W 1955 roku debiutował w Stanach Zjednoczonych z Boston Symphony Orchestra[1][2]. W latach 1948–1955 prowadził kurs dyrygentury w Mozarteum w Salzburgu[1]. Gościnnie wykładał w Meksyku (1957–1958), Moskwie (1963), Madrycie (1965–1969) i Weimarze (1975)[1].
Jako kompozytor pozostawał pod wpływem twórczości Nadii Boulanger, Igora Strawinskiego i grupy Les Six[1]. Dokonał licznych nagrań płytowych, w tym pierwszych rejestracji fonograficznych dzieł Nadii Boulanger, Luigiego Dallapiccoli, Dariusa Milhauda i Federica Mompou[1][3]. Wspólnie z London Symphony Orchestra nagrał wszystkie symfonie Piotra Czajkowskiego[1]. Opublikował prace Introduction à la musique (1940), Made in Italy (1949), Point d’orgue (1959)[2].
Odznaczony został Krzyżem Wielkim hiszpańskiego Orderu Zasługi Cywilnej (1983)[4].
Ważniejsze kompozycje
edytuj(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Utwory orkiestrowe
- Sinfonietta (1929)
- Koncert fortepianowy (1929)
- Concerto grosso (1930)
- Ouverture symphonique (1931)
- Hymnes (1933)
- Petite suite d’après Schumann (1933)
- Hymne à la mort na orkiestrę kameralną (1936)
- Cantique d’amour na orkiestrę kameralną (1937)
- symfonia koncertująca Le nouvel âge (1937)
- Le Bleu Danube na orkiestrę kameralną (1946)
Utwory kameralne
- Serenade na skrzypce, klarnet i fagot (1931)
- Partita (1932)
- Galop na 8 wykonawców (1932)
- Duo na flet i fagot (1939)
Utwory fortepianowe
- Noces (1925)
- La Mort d’Icare (1933)
- Stefan le poète (1939–1940)
- Variations, Fugue and Envoi on a Theme of Handel (1941)
Utwory wokalno-instrumentalne
- Cantate na sopran, chór mieszany i orkiestrę (1930)
- Psaume na sopran i orkiestrę kameralną (1933)
- oratorium Le Paradis perdu na sopran, mezzosopran, tenora, chór mieszany i orkiestrę (1935)
- 3 poèmes na głos i fortepian (1935)
- La taille de l’homme na sopran i 12 instrumentów (1939, niedokończone)
- symfonia koncertująca Lorenzo il magnifico na sopran i orkiestrę (1940)
- Inno della liberazione nazionale (1943–1944)
Balety
- Rébus (wyst. Paryż 1931)
- L’Envol d’Icare (wyst. Paryż 1933)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 6. Część biograficzna m. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000, s. 95–96. ISBN 83-224-0656-8.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2285–2286. ISBN 0-02-865529-X.
- ↑ a b c d e f Daniel Jaffé: Historical Dictionary of Russian Music. Lanham: Scarecrow Press, 2012, s. 204. ISBN 978-0-8108-5311-9.
- ↑ Real Decreto 25/1983, de 5 de enero, por el que se concede la Gran Cruz de la Orden del Mérito Civil a don Igor Markevitch.. Agencia Estatal Boletín Oficial del Estado. [dostęp 2021-10-21]. (hiszp.).
- ISNI: 0000000110379569
- VIAF: 10033967
- LCCN: n80158660
- GND: 11873105X
- LIBRIS: 97mpq2xt0cf2llf
- BnF: 13897097q
- SUDOC: 066990912
- SBN: LO1V035572
- NLA: 36505511
- NKC: jn20010601297
- BNE: XX858051, XX1356474
- NTA: 069199566
- BIBSYS: 90981555
- CiNii: DA09290282
- Open Library: OL1135722A
- PLWABN: 9810593360105606, 9810688501805606
- NUKAT: n2008129363
- J9U: 987007280525905171
- PTBNP: 123073
- CANTIC: a10282841
- LNB: 000110562
- CONOR: 148634467
- BLBNB: 000395696
- KRNLK: KAC199617742
- LIH: LNB:T/V;=BR