Impast (wł. impasto – ugniatam) – technika stosowana w malarstwie olejnym lub akrylowym (rzadziej temperowym), polegająca na nakładaniu farby grubą, wypukłą warstwą przy pomocy pędzla lub szpachli[1][2][3].

Impast w malarstwie olejnym – fragment obrazu

W XVI i XVII wieku w malarstwie holenderskim, flamandzkim i włoskim, a w XVIII wieku także angielskim, technika impastu służyła do zaakcentowania efektów światła[1][2][3]. Początki stosowania tej techniki można zaobserwować w twórczości renesansowych malarzy weneckich – Tycjana i Tintoretta, potem także w malarstwie barokowym, np. u Rubensa[3][4]. W drugiej połowie XIX wieku impresjoniści pokrywali impastem większe partie obrazu dla uzyskania bardziej urozmaiconej faktury[1]. Nakładając impast na całej powierzchni obrazu lub też w dużych jego partiach, uzyskuje się szorstką, niby rzeźbioną fakturę zwaną „pastoso”[1][3].

Zastosowanie tej techniki można zaobserwować w obrazach Fransa Halsa, Rembrandta oraz Vincenta van Gogha[3][5]. Impast stosowali też przedstawiciele informelu, np. Jackson Pollock czy Willem de Kooning[2].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Hilary McGlynn (red.), Wielka Encyklopedia Oxford, t. 8, Oxford Educational, 2008, s. 49, ISBN 978-83-252-0187-6 (pol.).
  2. a b c impasto, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-08-25] (ang.).
  3. a b c d e Stefan Kozakiewicz (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, wyd. IV, Warszawa: PWN, 1996, s. 158–159, ISBN 83-01-12365-6 (pol.).
  4. Impasto, Tate. Glossary [dostęp 2021-06-03] (ang.).
  5. impasto, [w:] Michael Clarke, Concise Oxford Dictionary of Art Terms, wyd. 2, Oxford University Press, 2010, DOI10.1093/acref/9780199569922.001.0001, ISBN 978-0-19-172714-6 [dostęp 2021-06-03] (ang.).