Inspektorat Zachodni Okręgu Lwów Armii Krajowej

Inspektorat Zachodni Okręgu Lwów AK – terenowa struktura Okręgu Lwów Armii Krajowej o kryptonimach "24", "Lasy".

Inspektorat Zachodni
Armii Krajowej
Ilustracja
Historia
Państwo

 Polskie Państwo Podziemne

Sformowanie

1942

Rozformowanie

1944

Organizacja
Rodzaj wojsk

partyzantka

Podległość

Okręg Lwów AK

Inspektorat Zachodni obejmował teren czterech powiatów i (obwodów Armii Krajowej) i należał do mniejszych inspektoratów Okręgu Lwów, Poza zasięgiem jego działalności był fragment powiatu jaworowskiego i zachodnia część powiatu rudeckiego. Ludność pochodzenia ukraińskiego stanowiła tu większość.

Organizacja Inspektoratu edytuj

Pierwsza wzmianka o Inspektoracie Zachodnim "Lasy" - pojawiła się w sprawozdaniu Okręgu Lwów z czerwca 1942. W Inspektoracie działały wówczas cztery punkty organizacyjne. Pracowali w nich: kpt. "Krogulec", ppor.rez. Józef Szymański "Gajowy". Henryk Węgliński "Czarny" - jako spalony musiał odejść na inny teren.

Komendę Inspektoratu już o kryptonimie "Brokat", a potem "Lapis" objął ppor. "Gajowy" jako pełniący obowiązki komendanta. Pracując we Lwowie w prywatnej firmie budowlanej, mógł bez wzbudzania podejrzeń jeździć w sprawach firmy do Gródka Jagiellońskiego.

1 września 1942 w Inspektoracie był zorganizowany tylko zawiązek obwodu Gródek Jagielloński z dwoma plutonami, a w nich - 9 drużyn i 9 oficerów.

W styczniu 1943 komendę Inspektoratu o kryptonimach "Lapis", "Pilica", "Żółty" objął przybyły z Warszawy kpt. Alfons Jabłoński "Radca" [a]. Ppor. Szymański "Alwi" został oficerem organizacyjnym.

Przy organizowaniu obwodów inspektoratu napotkano trudności w organizacji obwodu Mościska. Prace konspiracyjną prowadziło tam już kierownictwo Inspektoratu Przemyśl z Okręgu Kraków AK. Dopiero w końcu maja 1943 nastąpiło oficjalne przejęcie powiatu mościskiego.

W sierpniu 1943 były już zorganizowane w Inspektoracie wszystkie cztery obwody z 14 rejonami, 33 plutonami kadrowymi, 75 drużynami i 820 ludźmi w 44 punktach organizacyjnych. Działało w Inspektoracie czterech oficerów zawodowych, 18 - rezerwy, oraz 27 podchorążych[1]. we wrześniu 1943 stanowisko komendanta Inspektoratu (kryptonimy "Żółty", "Neon",Wiśnia", "Kakao", "Resor", "Podwiązka") objął spalony we Lwowie, por. Witold Szredzki "Sulima". [b]

W końcu 1943 stan liczebny Inspektoratu wzrósł prawie 1600 ludzi, a 28 plutonów uzupełniono do pełnych stanów. Liczba oficerów rezerwy wzrosła do 28. Do wzrostu stanu liczebnego przyczyniło się scalenie z AK oddziałów BCh, liczących na terenie inspektoratu ok. 400 ludzi.

Dowódcy (inspektorzy) edytuj

  • mjr Brunon Rolke "Aspik" (grudzień 1941 - luty 1942), przeniesiony na stanowisko komendanta Okręgu Wołyń
  • (NN) "Krogulec" (luty 1942 - sierpień 1942), przeniesiony na inny teren
  • p.o. komendanta ppor Józef Szymański "Gajowy" (listopad 1942 - styczeń 1943)
  • kpt Alfons Jabłoński "Radca" (styczeń 1943 - listopad 1943)
  • kpt. Witold Szredzki "Sulima" (listopad 1943 - 31 lipca 1944)

Obwody inspektoratu edytuj

Struktura organizacyjna podana za Atlas polskiego podziemia niepodległościowego[2]:

Uwagi edytuj

  1. Oficer służby stałej 8 pp Leg
  2. Por. Szredzki był oficerewm 28 pal w Dęblinie; w kampanii wrześniowej dowodził baterią 12dac.

Przypisy edytuj

  1. J. Węgierski, Armia Krajowa na zachód od Lwowa s.18
  2. Wnuk 2007 ↓, s. 58.

Bibliografia edytuj

  • Jerzy Węgierski: Armia Krajowa na zachód od Lwowa. Kraków: "Platan", 1993.
  • Stanisław Pempel: ZWZ - AK we Lwowie : 1939-1945. Warszawa: "Bis" : Trust, 1990. ISBN 83-85102-01-9.
  • Rafał Wnuk: Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956 = The atlas of the independence underground in Poland 1944-1956. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2007. ISBN 978-83-60464-45-8.