Introdukcja i Polonez (Chopin)
Introdukcja i Polonez C-dur op. 3 – utwór kameralny na fortepian i wiolonczelę skomponowany przez Fryderyka Chopina w latach 1829–1830 (Polonez w 1829; Introdukcja w 1830)[1][2][3][4][5][6].
Historia edytuj
Polonez skomponowany został w Antoninie[7][8][9][10] na potrzeby Antoniego Henryka Radziwiłła[11] i jego córki Wandy[4][9][12], w których posiadłości przez tydzień[4][12] gościł Chopin[7][a], w związku z pobytem pod koniec 1829 w Strzyżewie u swojej matki chrzestnej Anny Wiesiołowskiej[15]. Jest to jedna z niewielu kompozycji Chopina, której okoliczności powstania zostały dobrze udokumentowane[16].
Utwór dedykowany został Josephowi Merkowi[1][4][5][17], poznanemu w Wiedniu[18] wiolonczeliście i wykładowcy wiedeńskiego konserwatorium, z którym Chopin koncertował[8].
Charakterystyka edytuj
Introdukcja i Polonez jest jednym z czterech utworów kameralnych stworzonych przez Chopina[9][19], w tym jednym z trzech utworów skomponowanych na fortepian i wiolonczelę[10]. W dorobku kompozytorskim Chopina jest to pozycja marginalna[20][21]. Frederick Niecks uznał utwór za salonowy, a jego temat opisał jako „zatrącający o banał”. Zdaniem Jamesa Hunekera opus 3 nadaje się „do buduaru wykwintnej damy”[21].
Utwór rozpisany został w 230 taktach (Introdukcja – 37 taktów; Polonez – 193 takty)[22]. Skomponowany został w stylu brillant[4] odmiany warszawsko-wiedeńskiej[16] i ma formę ronda, w którym refren grany con spirito przez wiolonczelę powtarzany jest przez fortepian, którego partia wykonywana jest elegantemente[4][16]. Kuplety mają różny charakter[4]. Partia fortepianu oparta została na kilku figurach pianistycznych. Partia wiolonczeli w Polonezie jest nieskomplikowana, w odróżnieniu od partii w Introdukcji. Na potrzeby wydania utworu drukiem autor zmodyfikował partię wiolonczeli dodając do niej dwudźwięki[21].
Wydania edytuj
Rękopis kompozycji nie zachował się[23]. Utwór ukazał się drukiem w Wiedniu w listopadzie 1831 nakładem wydawnictwa Pietro Mechettiego (około 1836 wydany został nakład z wariantową partią skrzypiec)[24]. W Paryżu Introdukca i Polonez wydana została w czerwcu 1835 przez wydawnictwo Jeana Charles’a Richault[25].
W 1837 autorskie prawa majątkowe zostały przekazane wydawnictwu Maurice’a Schlesingera, które prócz nowego wydania pierwotnej wersji utworu przygotowało również instrumentacje na fortepian solo oraz fortepian na cztery ręce, co ogłoszono 27 sierpnia 1837 na łamach czasopisma „Revue et gazette musicale de Paris”[25] wydawanego przez Schlesingera[26]. Wedle numeracji wydawniczej wspomniane instrumentacje ukazały się w drugiej połowie 1842[25]. W Londynie utwór wydany został nakładem Wessel & Co między 1839 a 1844 (pierwszy nakład nie zachował się)[27].
Uwagi edytuj
- ↑ Chopin informował o tym Tytusa Woyciechowskiego w liście z dn. 14 listopada 1829, pisząc: „Napisałem u niego alla polacca z wiolonczelą: Nic nie ma prócz błyskotek, do salonu, dla dam; chciałem, widzisz, żeby X-czka Wanda się nauczyła. – Niby jej przez ten czas dawałem lekcje. Młode to, 17-cie lat – ładne i dalipan, aż miło było ustawiać paluszki. Ale żart na stronę, wiele ma prawdziwego czucia muzykalnego, tak że nie trzeba gadać: a tu crescendo, a tu piano, a tu prędzej, a tu wolniej, i tak dalej”[13][14].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Chomiński 1978 ↓, s. 239.
- ↑ Zamoyski 1985 ↓, s. 71, 265–266.
- ↑ Iwaszkiewicz 1983 ↓, s. 249.
- ↑ a b c d e f g Tomaszewski ↓.
- ↑ a b Dziębowska 1984 ↓, s. 132.
- ↑ Tomaszewski 2010 ↓, s. 499–500.
- ↑ a b Iwaszkiewicz 1983 ↓, s. 71.
- ↑ a b Zamoyski 1985 ↓, s. 71.
- ↑ a b c Dziębowska 1984 ↓, s. 151.
- ↑ a b Tomaszewski 2010 ↓, s. 499.
- ↑ Mieczysław Tomaszewski, Trio g-moll op. 8, [w:] Cykl audycji „Fryderyka Chopina Dzieła Wszystkie”, Polskie Radio, Program II [online], Chopin.nifc.pl [dostęp 2022-12-04].
- ↑ a b Zamoyski 1985 ↓, s. 48.
- ↑ Chomiński 1978 ↓, s. 45.
- ↑ Listy Chopina – Do Tytusa Woyciechowskiego w Poturzynie [online], Chopin.nifc.pl [dostęp 2022-12-04].
- ↑ Zamoyski 1985 ↓, s. 47.
- ↑ a b c Tomaszewski 2010 ↓, s. 500.
- ↑ Zamoyski 1985 ↓, s. 265–266.
- ↑ Chomiński 1978 ↓, s. 73.
- ↑ Tomaszewski 2010 ↓, s. 498.
- ↑ Chylińska, Haraschin i Schaeffer 1991 ↓, s. 207.
- ↑ a b c Tomaszewski 2010 ↓, s. 501.
- ↑ Incypity dzieł Fryderyka Chopina w układzie alfabetycznym [online], Chopin.pl [dostęp 2022-12-04].
- ↑ Introdukcja i Polonez C-dur na fortepian i wiolonczelę op. 3 [online], Chopin.nifc.pl [dostęp 2022-12-04].
- ↑ Introduction et Polonaise Brillante pour le Pianoforte et Violoncelle, Op. 3 [online], Chopin.nifc.pl [dostęp 2022-12-04].
- ↑ a b c Polonaise Brillante Précédée d’une Introduction pour Piano & Violoncelle, Op. 3 [online], Chopin.nifc.pl [dostęp 2022-11-04].
- ↑ Zamoyski 1985 ↓, s. 103.
- ↑ La Gâité. Introduction, et Polonoise Brillante, pour le Piano Forte et Violoncello, Op. 3 [online], Chopin.nifc.pl [dostęp 2022-11-04].
Bibliografia edytuj
- Józef Michał Chomiński, Chopin, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1978, OCLC 462214174.
- Teresa Chylińska, Stanisław Haraschin, Bogusław Schaeffer, Przewodnik koncertowy, wyd. 4, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1991, ISBN 83-224-0132-9, OCLC 68674313.
- Elżbieta Dziębowska (red.), Encyklopedia muzyczna, t. 2. CD, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, ISBN 83-224-0223-6.
- Jarosław Iwaszkiewicz, Chopin, wyd. 5, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1983, ISBN 83-224-0196-5, OCLC 12058331.
- Bronisław Edward Sydow, Dzieło Chopina, [w:] Almanach Chopinowski, Warszawa: Czytelnik, 1949, OCLC 7209197.
- Mieczysław Tomaszewski, Chopin: człowiek, dzieło, rezonans, wyd. 2, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2010, ISBN 978-83-224-0857-5, OCLC 750774032.
- Mieczysław Tomaszewski, Introdukcja i Polonez C-dur na fortepian i wiolonczelę op. 3, [w:] Cykl audycji „Fryderyka Chopina Dzieła Wszystkie”, Polskie Radio, Program II [online], Chopin.nifc.pl [dostęp 2022-12-04].
- Adam Zamoyski, Chopin, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, ISBN 83-06-01234-8, OCLC 15507867.
Linki zewnętrzne edytuj
- Introdukcja i Polonez C-dur op. 3 – nuty dostępne w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project