Irena Brežná

Szwajcarska pisarka pochodzenia słowackiego

Irena Brežná (ur. 26 lutego 1950 w Bratysławie) – szwajcarsko-słowacka pisarka, dziennikarka i działaczka humanitarna tworząca po niemiecku.

Irena Brežná
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 lutego 1950
Bratysława

Język

niemiecki

Dziedzina sztuki

literatura

Odznaczenia
Krzyż Pribiny II Klasy (Słowacja)
Strona internetowa

Życiorys edytuj

Urodziła się 26 lutego 1950 roku w Bratysławie, a wychowała się w Trenczynie[1]. Jej rodzice byli represjonowani przez władze czechosłowackie, matka Brežnej spędziła rok w więzieniu po nieudanej ucieczce do Szwecji[1]. W 1968 roku, po interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji wyemigrowała wraz z rodziną do Szwajcarii[1][2]. W 1975 roku[2] rozpoczęła naukę na Uniwersytecie w Bazylei, studiując slawistykę, filozofię i psychologię[1]. Pracowała jako psycholog, a także tłumaczyła z rosyjskiego na niemiecki[1].

W czasach zimnej wojny była korespondentką BBC, Deutsche Welle i słowackiego Radia Wolna Europa[2]. W latach 70. i 80. angażowała się w działania Amnesty International[2], skupiając się na działaniach humanitarnych i na rzecz praw kobiet, w szczególności w Gwinei i w Czeczenii[1]. Od lat 80. regularnie współpracowała[1] z „Die Zeit”, „Tages-Anzeiger”, „Neue Zürcher Zeitung”, „Die Basler Zeitung” oraz „Süddeutsche Zeitung[2]. Od początku lat 90. regularnie odwiedzała Słowację i udzielała się na łamach słowackiego magazynu „Aspekt”[1].

Pisze po niemiecku[1]. W swojej twórczości porusza przede wszystkim tematy obcości i niesprawiedliwości[2]. Zadebiutowała w 1989 roku książką dla dzieci Biro & Barbara, która jest poetycką konfrontacją z rasizmem[2]. Jej autobiograficzna powieść Die Beste aller Welten (2008) znalazła się na szwajcarskich listach bestsellerów[3]. Za powieść Die undankbare Fremde, która ukazała się w 2012 roku, otrzymała nagrodę Schweizer Literaturpreis (pol.: szwajcarska nagroda literacka)[3]. W 2016 roku otrzymała słowacką nagrodę im. Dominika Tatarki[4]. Z kolei jej reportaże zostały wyróżnione nagrodami Emma-Journalistinnen-Preis, Theodor-Wolff-Preis oraz Zürcher Journalistenpreis[3]. W 2022 roku została odznaczona Krzyżem Pribiny II klasy[5].

Mieszka w Bazylei[3].

Powieści edytuj

  • 1989: Biro und Barbara (wraz z Alphą Oumarem Barry)
  • 1991: Karibischer Bal
  • 2008: Die beste aller Welten
  • 2010: Schuppenhaut: ein Liebesroman
  • 2012: Die undankbare Fremde[2]
  • 2018: Wie ich auf die Welt kam, In der Sprache zu Hause[6]

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i Irena Brežná - Životopis autora [online], Literárne informačné centrum [dostęp 2021-03-27] (słow.).
  2. a b c d e f g h Jonny Johnston, Irena Brežná [online], The Institute of Modern Languages Research, 1 czerwca 2017 [dostęp 2021-03-27] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-22] (ang.).
  3. a b c d Irena Brežná [online], Rotpunktverlag [dostęp 2021-03-27] (niem.).
  4. CENA DOMINIKA TATARKU 2015 [online], Obec spisovateľov Slovenska [dostęp 2021-03-27] (słow.).
  5. Vyznamenania [online], Prezidentka Slovenskej republiky [dostęp 2022-08-08] (słow.).
  6. Wie ich auf die Welt kam [online], Rotpunktverlag [dostęp 2022-05-03] (niem.).