Irena Kołodziejska
Irena Kołodziejska ps. Irena (ur. 1 maja 1921[1] w Warszawie[2], zm. ok. 31 sierpnia 1944 w Warszawie) – sanitariuszka i łączniczka, w powstaniu warszawskim sanitariuszka w III plutonie Felek[3] 2. kompanii Rudy batalionu „Zośka” Zgrupowania „Radosław” Armii Krajowej. Córka Czesława.
 starszy strzelec
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
ok. 31 sierpnia 1944 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
Podczas niemieckiej okupacji działała w polskim podziemiu. Była jedną z pierwszych dziewcząt, które znalazły się w tajnej organizacji PET. Po włączeniu PET-u do Szarych Szeregów była łączniczką Ryszarda Białousa ps. Jerzy. Od 1 sierpnia 1943 roku była w dowództwie 1. kompanii batalionu „Zośka”. Jako główna łączniczka Jerzego, utrzymywała łączność pomiędzy dowódcą kompanii a dowódcami plutonów. Brała udział w akcji Sieczychy jako sanitariuszka, a także uczestniczyła w akcji Par. (baza leśna). Ukończyła z wynikiem dobrym Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty Agricola w stopniu starszego strzelca. Jej mieszkanie na ul. Mokotowskiej służyło za lokal kontaktowy oraz punkt rozdzielczy prasy. Studentka tajnej medycyny Szkoły Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego dr. Jana Zaorskiego w Warszawie[4].
Po reorganizacji batalionu w czerwcu 1944 r. przeszła do III plutonu Felek 2. kompanii Rudy batalionu „Zośka”.
11. dnia powstania warszawskiego, podczas walk w obronie cmentarzy wolskich, wraz z pięcioma żołnierzami (Jerzy Gawin, Andrzej Samsonowicz, Jerzy Rządkowski, Tadeusz Sumiński, Wojciech Markowski) i dwiema sanitariuszkami (Grażyna Zasacka, Stefania Grzeszczak), została odcięta od batalionu. Grupa ta, po stratach, w dniach następnych przeszła do Kampinosu, stamtąd na Żoliborz, później zaś dotarła do swego oddziału. 31 sierpnia 1944 w rejonie ul. Bielańskiej, podczas przebicia do Śródmieścia, Kołodziejska poległa, bądź zaginęła i zmarła w dniach następnych[5]. Miała 23 lata. Jej symboliczna mogiła znajduje się na Powązkach Wojskowych obok kwater żołnierzy i sanitariuszek batalionu „Zośka”.
Została dwukrotnie odznaczona Krzyżem Walecznych.
Zobacz też edytuj
Linki zewnętrzne edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Dane według: Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, tom 5. Redaktor naukowy Piotr Rozwadowski. Dom Wydawniczy "Bellona", Warszawa 2002. ISBN 83-11-09261-3
- ↑ Powstańcze biogramy. Irena Kołodziejska ps. Irena. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2011-03-22].
- ↑ Żołnierze batalionu "Zośka" polegli w Powstaniu Warszawskim. [dostęp 2013-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-27)].
- ↑ Barbara Wachowicz: Wierna rzeka harcerstwa. Tom IV. To "Zośki" wiara! Gawęda o Harcerskim Batalionie Armii Krajowej "Zośka". Część 2. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2005, s. 296. ISBN 83-7399-030-5.
- ↑ W Encyklopedii Powstania Warszawskiego (tom 5) podano informację o jej zaginięciu w dniu 31 sierpnia; niektóre źródła, jak np.: Lista poległych w Powstaniu Warszawskim - baon Zośka, podają zaś informację o jej śmierci tego dnia
Bibliografia edytuj
Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion "Zośka". Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990. ISBN 83-06-01851-6.