Ismail Haki Tatzati
Ismail Haki Tatzati (ur. 1878 we wsi Tatzat k. Delviny, zm. 3 sierpnia 1945 w Gjirokastrze[1]) – albański polityk i wojskowy, minister wojny w latach 1921–1922.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1878 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
3 sierpnia 1945 |
| Minister wojny | |
| Okres |
od 24 grudnia 1921 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
.svg)
| |
Życiorys edytuj
Uczył się w gimnazjum w Monastirze. W 1900 ukończył Akademię Wojskową w Stambule[1]. Po ukończeniu szkoły rozpoczął służbę w Seresie. W 1905 powrócił do Stambułu, a rok później został skierowany do garnizonu w Gjirokastrze. W latach 1908–1913 w stopniu majora służył w garnizonie w Elbasanie.
W 1913, kiedy powstawało państwo albańskie Tatzati porzucił służbę w armii osmańskiej i zadeklarował wierność wobec rządu Ismaila Qemala[2]. W 1914 dowodził batalionem żandarmerii albańskiej, stacjonującym w Gjirokastrze[3]. Podległe mu siły wzięły udział w walkach z Grekami, próbującymi przejąć kontrolę nad południową Albanią.
W latach 1916–1918 w służbie austro-węgierskiej, pełnił funkcję podprefekta. 14 grudnia 1920 powrócił do służby w armii obejmując dowództwo nad regimentem, stacjonującym w Szkodrze. Podległe mu siły w 1920 ochraniały obrady kongresu działaczy narodowych w Lushnji, na którym podjęto decyzje o odbudowie państwowości albańskiej[3]. W 1921 objął stanowisko ministra wojny w rządzie Xhafera Ypiego, które pełnił przez rok. W tym czasie związał się ze środowiskiem politycznym Związku Narodowego (Bashkimi Kombetar)[3]. Po objęciu stanowiska premiera przez Ahmeda Zogu, Tatzati podał się do dymisji.
W 1923 objął dowództwo nad jednostkami wojskowymi stacjonującymi w Tiranie. W tym czasie uczestniczył w przygotowaniu projektu reformy armii albańskiej. W 1925 po dojściu do władzy Ahmeda Zogu, Tatzati wyjechał z kraju[1]. Na emigracji związał się z opozycyjnym wobec rządów Zogu Związkiem Narodowym (Bashkimi Kombëtar). W latach 30. przebywał w Grecji. Powrócił do kraju po agresji włoskiej w 1939. Nie przyjął propozycji włoskich władz okupacyjnych, aby powrócić do służby w armii[1].
Działał w organizacji Balli Kombëtar w stopniu pułkownika, a jego dom stał się jedną z baz organizacji. Aresztowany w 1945 przez władze komunistyczne stanął przed Sądem Specjalnym i jako „wróg ludu” został skazany na karę śmierci. 3 sierpnia 1945 stracony przez rozstrzelanie na zamku w Gjirokastrze[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 234-235.
- ↑ a b Kujtim Halili: Fjalor biografik ushtarak. Tirana: 2006, s. 165-166. ISBN 99943-849-2-9.
- ↑ a b c Kolonel Ismail H. Tatzati. = 2017-05-11 [online], sarandaweb.net, 18 marca 2016 (alb.).
Bibliografia edytuj
- Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 234-235.