Ivica Dačić
Ivica Dačić, cyr. Ивица Дачић (ur. 1 stycznia 1966 w Prizrenie) – serbski polityk. Od 2006 przewodniczący Socjalistycznej Partii Serbii, w latach 2008–2014 i od 2024 minister spraw wewnętrznych, w latach 2012–2014 premier Serbii, od maja do czerwca 2017 oraz od marca do maja 2024 pełniący obowiązki premiera Serbii, w latach 2014–2020 oraz 2022–2024 pierwszy wicepremier i minister spraw zagranicznych, w latach 2020–2022 przewodniczący Zgromadzenia Narodowego Republiki Serbii, od 2024 wicepremier.
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1 stycznia 1966 |
|---|---|
| Premier Serbii | |
| Okres |
od 27 lipca 2012 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister spraw zagranicznych Serbii | |
| Okres |
od 27 kwietnia 2014 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Przewodniczący OBWE | |
| Okres |
od 1 stycznia 2015 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Premier Serbii (p.o.) | |
| Okres |
od 31 maja 2017 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister spraw zagranicznych Serbii | |
| Okres |
od 26 października 2022 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Premier Serbii (p.o.) | |
| Okres |
od 20 marca 2024 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
Życiorys
edytujIvica Dačić urodził się w 1966 w Prizrenie na terenie Kosowa. Wychowywał się w miejscowości Žitorađa. Jego ojciec, Desimir, był policjantem, podczas gdy matka, Jelisaveta, zajmowała się domem. Uczęszczał do szkoły w Niszu. W 1989 ukończył studia dziennikarskie na Wydziale Nauk Politycznych Uniwersytetu w Belgradzie[1][2][3].
W działalność polityczną zaangażował się na początku lat 90. W 1990 został przewodniczącym belgradzkiej młodzieżówki socjalistycznej. Rok później oficjalnie wstąpił w szeregi Socjalistycznej Partii Serbii (SPS) kierowanej przez Slobodana Miloševicia. Na początku lat 90. był redaktorem ukazującego się przez pewien czas czasopisma tej partii „Epoha”. W czasie wyborów w 1992 oraz w 1993 kierował sprawami informacji i propagandy. W 1992 wszedł w skład kierownictwa SPS. W tym samym roku został również wybrany na deputowanego do niższej izby parlamentu federalnego Jugosławii. W latach 1992–2002 pełnił funkcję rzecznika Socjalistycznej Partii Serbii, zyskując przydomek „Małego Slobo”. W 2000 stanął na czele struktur partii w Belgradzie, a także został wybrany na wiceprzewodniczącego SPS[2][4].
Po odsunięciu w październiku 2000 od władzy prezydenta Slobodana Miloševicia objął urząd ministra informacji w przejściowym rządzie Milomira Minicia, w którym pozostał do stycznia 2001. W 2003 objął mandat deputowanego do Zgromadzenia Narodowego Republiki Serbii i stanął na czele klubu parlamentarnego SPS. W wyborach prezydenckich z 13 czerwca 2004 zajął piąte miejsce, uzyskawszy 4% głosów poparcia[2][3].
3 grudnia 2006 został wybrany na stanowisko przewodniczącego Socjalistycznej Partii Serbii. W 2007 został prezesem klubu piłkarskiego KK Partizan Belgrad, w przeszłości zajmował również stanowisko wiceprzewodniczącego Jugosłowiańskiego Komitetu Olimpijskiego. W wyborach parlamentarnych z 11 maja 2008 koalicja SPS pod jego przywództwem zajęła czwarte miejsce, zdobywając 20 mandatów w parlamencie. Po wyborach zawarł koalicję rządową ze zwycięską Partią Demokratyczną prezydenta Borisa Tadicia. W konsekwencji 8 lipca 2008 objął urząd wicepremiera i ministra spraw wewnętrznych w gabinecie Mirka Cvetkovicia. Był również serbskim członkiem Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy[2][3].
W wyborach parlamentarnych z 6 maja 2012 koalicja skupiona wokół Socjalistycznej Partii Serbii zajęła trzecie miejsce, zdobywając 44 spośród 250 mandatów. W przeprowadzonej tego samego dnia pierwszej turze wyborów prezydenckich Ivica Dačić również zajął trzecie miejsce, uzyskawszy 14,9% głosów[5].
W wyniku rozmów koalicyjnych lider socjalistów zdecydował się na opuszczenie koalicji z Partią Demokratyczną, której lider prezydent Boris Tadić przegrał 20 maja 2012 drugą turę wyborów prezydenckich z Tomislavem Nikoliciem, przewodniczącym Serbskiej Partii Postępowej[5]. W czerwcu SPS zawiązała koalicję ze zwycięską Serbską Partią Postępową. 28 czerwca 2012 Ivica Dačić został desygnowany przez nowego prezydenta na stanowisko premiera rządu[6]. 27 lipca 2012 zaprzysiężony został nowy gabinet, w którym zachował również urząd ministra spraw wewnętrznych[3][7].
W przedterminowych wyborach w 2014 Ivica Dačić ponownie kierował listą SPS-PUPS-JS, uzyskując mandat poselski. 27 kwietnia 2014 na urzędzie premiera zastąpił go Aleksandar Vučić z Serbskiej Partii Postępowej. Ivica Dačić pozostał w nowym gabinecie jako pierwszy wicepremier oraz minister spraw zagranicznych[8]. W 2015 sprawował funkcję przewodniczącego OBWE[9].
W wyniku kolejnych wyborów w 2016 lider socjalistów również wszedł w skład Skupsztiny, będąc liderem zorganizowanej przez swoją partię koalicji[10]. Aleksandar Vučić początkowo nie zamierzał kontynuować koalicji z SPS, jednakże sojusz rządowy został utrzymany. W sierpniu 2016 ogłoszono ponowną nominację Ivicy Dačicia na pierwszego wicepremiera i ministra spraw zagranicznych w drugim gabinecie dotychczasowego premiera[11].
31 maja 2017, po objęciu przez Aleksandara Vučicia stanowiska prezydenta, został pełniącym obowiązki premiera[12]. Pełnił tę funkcję do 29 czerwca 2017, gdy zaprzysiężony został rząd Any Brnabić. W gabinecie tym Ivica Dačić pozostał na dotychczasowych stanowiskach[13].
W wyborach w 2020 kolejny raz otwierał listę wyborczą stworzoną wokół socjalistów[14], uzyskując ponowny wybór na deputowanego. W październiku 2020 odszedł z funkcji rządowych, obejmując wówczas funkcję przewodniczącego serbskiego parlamentu[15], którym kierował do końca kadencji w 2022. W wyborach w tymże roku ponownie z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję, kolejny raz otwierając listę wyborczą koalicji skupionej wokół SPS[16]. W październiku 2022 powrócił na urzędy pierwszego wicepremiera oraz ministra spraw zagranicznych, wchodząc w skład utworzonego wówczas trzeciego rządu Any Brnabić[17][18].
W wyborach w 2023 utrzymał mandat poselski, ponownie będąc liderem listy wyborczej zorganizowanej przez socjalistów[19]. 20 marca 2024, po objęciu przez Anę Brnabić urzędu przewodniczącej parlamentu, ponownie został pełniącym obowiązki premiera[20][21], które wykonywał do 2 maja 2024. W tymże miesiącu został wicepremierem oraz ministrem spraw wewnętrznych w nowo powołanym rządzie Miloša Vučevicia[22].
Życie prywatne
edytujIvica Dačić jest żonaty, ma dwoje dzieci. Deklaruje znajomość języka angielskiego i rosyjskiego[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Školski drugovi o Ivici Dačiću: Bucko je bio izuzetno dete. blic.rs, 28 lipca 2012. [dostęp 2012-06-07].
- ↑ a b c d Karijera i dostignuća Ivice Dačića. 24sata.rs, 28 czerwca 2012. [dostęp 2012-06-07].
- ↑ a b c d e PПредседник Владе Републике Србије и министар унутрашњих послова: Ивица Дачић. srbija.gov.rs. [dostęp 2012-06-07]. (serb.).
- ↑ Profile: Prime Minister Ivica Dacic of Serbia. bbc.co.uk, 27 lipca 2012. [dostęp 2012-06-07]. (ang.).
- ↑ a b May 2012. rulers.org. [dostęp 2012-06-07]. (ang.).
- ↑ SPS leader gets mandate to form government. b92.net, 28 czerwca 2012. [dostęp 2012-06-07]. (ang.).
- ↑ Serbia swears in new government led by Milosevic ally. bbc.co.uk, 27 lipca 2012. [dostęp 2012-06-07]. (ang.).
- ↑ Srbija dobila novu vlada. b92.net, 27 kwietnia 2014. [dostęp 2014-04-27]. (serb.).
- ↑ Ivica Dačić. osce.org. [dostęp 2022-12-06]. (ang.).
- ↑ Narodni poslanici. parlament.gov.rs. [dostęp 2016-08-08]. (ang.).
- ↑ Cabinet revealed; Assembly to elect it by end of week. b92.net, 8 sierpnia 2016. [dostęp 2016-08-08]. (ang.).
- ↑ Vucic takes oath of office, assumes Serbian presidency. b92.net, 31 maja 2017. [dostęp 2017-05-31]. (ang.).
- ↑ Ovo su imena 21 ministra u novoj vladi Ane Brnabić, sutra izbor u Skupštini. blic.rs, 27 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-29]. (serb.).
- ↑ Избори за народне посланике Народне скупштине, 21. јун 2020. године: Изборне листе. parlament.gov.rs. [dostęp 2020-06-25]. (serb.).
- ↑ Ивица Дачић, председник Скупштине: Вратио сам се кући, за мене је ово част. rts.rs, 22 października 2020. [dostęp 2020-10-22]. (serb.).
- ↑ Ko su kandidati liste SPS-JS-ZS „Ivica Dačić – Premijer Srbije” za poslanike. danas.rs, 17 lutego 2022. [dostęp 2022-04-04]. (serb.).
- ↑ Предлог одлуке о избору Владе. parlament.gov.rs, 24 października 2022. [dostęp 2022-10-26]. (serb.).
- ↑ Izglasana nova Vlada Srbije, premijerka i ministri položili zakletvu. rts.rs, 26 października 2022. [dostęp 2022-10-26]. (serb.).
- ↑ Lista SPS-JS-Zeleni Srbije bez iznenađenja – osim Marka Miloševića sve provereni kadrovi. danas.rs, 4 listopada 2023. [dostęp 2023-12-28]. (serb.).
- ↑ Leaders of Serbia. zarate.eu. [dostęp 2024-03-26]. (ang.).
- ↑ Brnabic Elected Parliament Speaker, Dacic Becomes Acting Serbian Prime Minister. rferl.org, 21 marca 2024. [dostęp 2024-03-26]. (ang.).
- ↑ Članovi Vlade Srbije položili zakletvu u parlamentu. beta.rs, 2 maja 2024. [dostęp 2024-05-03]. (serb.).