Izbica (województwo pomorskie)

wieś w województwie pomorskim

Izbica (kaszb. Jizbica[4], niem. Giesebitz[4]) – stara wieś kaszubska typu ulicówki w Polsce zlokalizowana w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Główczyce.

Izbica
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

słupski

Gmina

Główczyce

Liczba ludności (2022)

238[2]

Strefa numeracyjna

59

Kod pocztowy

76-220[3]

Tablice rejestracyjne

GSL

SIMC

0744462

Położenie na mapie gminy Główczyce
Mapa konturowa gminy Główczyce, u góry znajduje się punkt z opisem „Izbica”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Izbica”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Izbica”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Izbica”
Ziemia54°40′41″N 17°25′24″E/54,678056 17,423333[1]

Geografia

edytuj
 
Izbica – brzeg Jeziora Łebsko

Położona jest na Wybrzeżu Słowińskim na południowym obrzeżu Słowińskiego Parku Narodowego nad jeziorem Łebsko.

Wieś leży na międzynarodowym nadmorskim szlaku rowerowym R-10 oraz szlaku żółtym prowadzącym z Łeby do Kluk.

Integralne części wsi Izbica[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0744479 Ameryka część wsi
0744485 Lisia Góra część wsi

W okolicach miejscowości znajdują się rezerwaty Bagna Izbickie, Bory Torfowe i Ciemińskie Błota.

Nazwa miejscowości, wzmiankowana po raz pierwszy w formie Giesebitz w 1583, ma pochodzenie słowiańskie i charakter kulturowy. Może być interpretowana dwojako:

  • jako nazwa wyprowadzona od nazwy pospolitej izba „duże pomieszczenie” przy pomocy formantu -ica[7],
  • jako nazwa pierwotna wyprowadzona od nazwy pospolitej izbica „narzędzie do kruszenia kry”, przez wzgląd na bliskość jeziora Łebsko[7].

Friedrich Lorentz odnotował formy nazwy w lokalnych gwarach słowińskich: Jĩzbjică, Jì·zbjică wraz z nazwami mieszkańców: Jĩzbjičȯu̯n : Jì·zbjičȯu̯n, Jĩzbjičȯu̯nkă : Jì·zbjičȯu̯nkă „izbiczanin, izbiczanka”[8]. Niemiecka nazwa Giesebitz jest adaptacją fonetyczną pierwotnej nazwy słowiańskiej[7].

Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Jizbica[9].

Historia

edytuj

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Zabytki

edytuj

Na terenie wsi znajduje się kościół (założony w poł. XIX w.), park podworski z drzewostanem pomnikowym (poł. XIX w.), ocalały budynek folwarczny (pocz. XX w.), groby ofiar I wojny światowej, przystań rybacka, punkty widokowe na ruchome wydmy.

Zobacz też

edytuj

Inne miejscowości o nazwie Izbica: Izbica, Izbica Kujawska, Izbica-Wieś, Izbicko, Izbice.

Linki zewnętrzne

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42708
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 359 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b Friedrich Lorentz, Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem, Instytut Zachodnio-Słowiański przy Uniwersytecie Poznańskim, 1923, s. 136.
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  6. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  7. a b c Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 50.
  8. Friedrich Lorentz, Slovinzisches Wörterbuch: zweiter Teil: P-Z : Orts- und Personennamen. Nachträge, Unsichere Wörter, Sankt Petersburg: Kaiserliche Akademie der Wissenschaften, 1912, s. 1484.
  9. Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 206, ISBN 978-83-62137-50-3.