Izbica (województwo pomorskie)
Izbica (kaszb. Jizbica[4], niem. Giesebitz[4]) – stara wieś kaszubska typu ulicówki w Polsce zlokalizowana w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Główczyce.
| wieś | |
_(1).jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
238[2] |
| Strefa numeracyjna |
59 |
| Kod pocztowy |
76-220[3] |
| Tablice rejestracyjne |
GSL |
| SIMC |
0744462 |
Położenie na mapie gminy Główczyce  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu słupskiego  | |
 54°40′41″N 17°25′24″E/54,678056 17,423333[1]
| |
Geografia edytuj
Położona jest na Wybrzeżu Słowińskim na południowym obrzeżu Słowińskiego Parku Narodowego nad jeziorem Łebsko.
Wieś leży na międzynarodowym nadmorskim szlaku rowerowym R-10 oraz szlaku żółtym prowadzącym z Łeby do Kluk.
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0744479 | Ameryka | część wsi |
| 0744485 | Lisia Góra | część wsi |
W okolicach miejscowości znajdują się rezerwaty Bagna Izbickie, Bory Torfowe i Ciemińskie Błota.
Nazwa edytuj
Nazwa miejscowości, wzmiankowana po raz pierwszy w formie Giesebitz w 1583, ma pochodzenie słowiańskie i charakter kulturowy. Może być interpretowana dwojako:
- jako nazwa wyprowadzona od nazwy pospolitej izba „duże pomieszczenie” przy pomocy formantu -ica[7],
- jako nazwa pierwotna wyprowadzona od nazwy pospolitej izbica „narzędzie do kruszenia kry”, przez wzgląd na bliskość jeziora Łebsko[7].
Friedrich Lorentz odnotował formy nazwy w lokalnych gwarach słowińskich: Jĩzbjică, Jì·zbjică wraz z nazwami mieszkańców: Jĩzbjičȯu̯n : Jì·zbjičȯu̯n, Jĩzbjičȯu̯nkă : Jì·zbjičȯu̯nkă „izbiczanin, izbiczanka”[8]. Niemiecka nazwa Giesebitz jest adaptacją fonetyczną pierwotnej nazwy słowiańskiej[7].
Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Jizbica[9].
Historia edytuj
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Zabytki edytuj
Na terenie wsi znajduje się kościół (założony w poł. XIX w.), park podworski z drzewostanem pomnikowym (poł. XIX w.), ocalały budynek folwarczny (pocz. XX w.), groby ofiar I wojny światowej, przystań rybacka, punkty widokowe na ruchome wydmy.
Zobacz też edytuj
Inne miejscowości o nazwie Izbica: Izbica, Izbica Kujawska, Izbica-Wieś, Izbicko, Izbice.
Linki zewnętrzne edytuj
- Strona niemieckojęzyczna dot. historii Izbicy. stolp.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-02)].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42708
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 359 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Friedrich Lorentz, Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem, Instytut Zachodnio-Słowiański przy Uniwersytecie Poznańskim, 1923, s. 136.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b c Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 50.
- ↑ Friedrich Lorentz, Slovinzisches Wörterbuch: zweiter Teil: P-Z : Orts- und Personennamen. Nachträge, Unsichere Wörter, Sankt Petersburg: Kaiserliche Akademie der Wissenschaften, 1912, s. 1484.
- ↑ Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 206, ISBN 978-83-62137-50-3.