Józef Alfred Strauch

polski księgarz, właściciel łódzkiej księgarni i wydawca książek

Józef Alfred Strauch, także Alfred Strauch[1] (ur. 1877 w Warszawie, zm. 5 czerwca 1934 w Łodzi) – polski księgarz, właściciel łódzkiej księgarni i wydawca książek.

Józef Alfred Strauch
Data i miejsce urodzenia

1877
Warszawa

Data i miejsce śmierci

5 czerwca 1934
Łódź

Przyczyna śmierci

samobójstwo

Zawód, zajęcie

księgarz łódzki pochodzenia żydowskiego, wydawca książek

Biogram edytuj

Początkowo prowadził księgarnię w Warszawie przy ul. Niecałej 8, ale w 1903 r. przeniósł ją do Łodzi. Po otrzymaniu 12 grudnia 1903 r. koncesji, uruchomił w lokalu przy ul. Mikołajewskiej (obecnie ul. H. Sienkiewicza) 4 księgarnię z antykwariatem i wypożyczalnią książek, początkowo prowadzoną wspólnie z S. Szengolcem. Po usamodzielnieniu się w marcu 1904 r. przeniósł księgarnię na ul. Dzielną (obecnie ul. G. Narutowicza) 24. W 1916 r. działała przy tej samej ulicy pod nr 16, po 1919 r. przy tej samej ulicy pod numerem 12/14. Nosiła kolejno nazwy: „Nauka”, później „Czytelnia Powszechna”, a jeszcze później „Nowości”. Był także wydawcą, wydał 17 książek z dziedziny ekonomii, filozofii i higieny w serii „Nowa biblioteka samokształcenia”. Pierwszą była wydana w 1905 r. Krytyka ekonomii politycznej Fryderyka Engelsa. Drukowane były m.in. w drukarni Adama Karskiego w Łodzi.

Był uczestnikiem I zjazdu księgarzy polskich zorganizowanego w 1911 r. Był członkiem koła łódzkiego Związku Księgarzy Polskich, w 1926 r. był skarbnikiem koła.

Jego księgarnia stanowiła miejsce spotkań artystów i literatów. 30 czerwca 1927 r. sprzedał księgarnię Waldemarowi Glückowi. Zajął się następnie organizowaniem działalności artystycznej, organizował m.in. koncerty światowej sławy artystów, występujących w sali koncertowej Ignacego Vogla przy ul. Dzielnej 20 (późniejszej siedzibie Filharmonii Łódzkiej, tamten gmach i tamta sala obecnie nie istnieje, zastąpiony nowym, współczesnym budynkiem). Sprowadził z Berlina kabaret „Niebieski Ptak”. Miał też udziały w kinie „Splendid” na tej samej posesji, w głębi, za salą Vogla. Zbankrutował.

Po bankructwie pracował w ówczesnej sali koncertowej, gdzie był źle traktowany, i nie mając środków do życia popełnił samobójstwo wieszając się na galerii sali koncertowej. Przez przedwojennego i powojennego łódzkiego dziennikarza określony jako „wybitny animator kultury muzycznej w Łodzi”[2]. Czytelnię i wypożyczalnię od 1909 r. prowadziła żona, Rywka (Regina z d. Cynamon), która zmarła wkrótce po jego śmierci, 8 czerwca 1934 r.

Został pochowany na cmentarzu Doły w Łodzi[1].

Przypisy edytuj

  1. a b Z karty żałobnej, „Ilustrowana Republika” (154), bc.wbp.lodz.pl, 7 czerwca 1934 [dostęp 2023-10-05].
  2. Pawlak Wacław, W rytmie fabrycznych syren. Łódź między wojnami; Łódź 1984.

Bibliografia edytuj

  • Jacek Strzałkowski: Drukarnie i księgarnie w Łodzi do 1944 roku. Łódź: 1999, s. 128. ISBN 83-906647-1-2.
  • Janina Jaworska: Początki księgarstwa w Łodzi w: „Roczniki Biblioteczne” R. 13 z. 1/2. 1969, s. 118–133.
  • Łódzkie księgarnie okresu międzywojennego. W: Janina Krakowiak: Od Fiszera do „Pegaza”. Łódź: Widzewska Oficyna Wydawnicza ZORA, 2005, s. 92. ISBN 83-88638-17-3.