Józef Kuczyński (minister)
Józef Kuczyński (ur. 10 czerwca 1871 we wsi Gadalej na Syberii - zm. 28 lipca 1931 w Batowicach /obecnie Kraków/) – polski prawnik, kierownik resortu spraw wewnętrznych w 1920.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
10 czerwca 1871 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
28 lipca 1931 |
| Kierownik Ministerstwa Spraw Wewnętrznych | |
| Okres |
od 23 czerwca 1920 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Życiorys edytuj
Był synem Augusta, byłego ziemianina, powstańca z Siedleckiego, i Buriatki Iriny Ostiakow. Naukę rozpoczął w szkole rosyjskiej na Syberii, ale ojciec uczył go także języka polskiego[1]. W 1886 r. po amnestii rodzina przeniosła się do Warszawy i Kuczyński ukończył III Gimnazjum w Warszawie ze złotym medalem. Następnie rozpoczął studia prawnicze na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył w 1893 r. ze srebrnym medalem[1]. Od 1897 r. pracował jako radca prawny przy Zarządzie Tobolskim Dóbr Państwowych, następnie był radcą przy zarządzie gubernialnym w Radomiu. Od 1904 r. wykonywał zawód adwokata w Radomiu, a od 1914 r. w Warszawie[2].
Publikował na łamach „Gazety Sądowej Warszawskiej”. Był aktywnym działaczem społecznym w Radomiu i Warszawie. Aktywność tę kontynuował następnie w Moskwie wśród mieszkających tam Polaków, gdzie przebywał po ewakuacji do tego miasta zarządu Zakładów Żyrardowskich, których był radcą prawnym[1]. W Moskwie uczestniczył w organizowaniu polskiej szkoły i czytelni oraz opieki nad zabytkami. W 1916 r. został mianowany przez Aleksandra Lednickiego komisarzem ochrony zabytków[1]. Od maja do sierpnia 1918 r. pracował jako radca prawny przedstawicielstwa Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego w Moskwie[1].
Po powrocie do kraju został mianowany 9 listopada 1918 r. prokuratorem sądu okręgowego w Radomiu[2].
II Rzeczpospolita edytuj
W odrodzonej Polsce, 16 stycznia 1919 r. został podprokuratorem w Izbie Karnej Sądu Najwyższego. W maju tego samego roku przeszedł do Warszawskiej Izby Kontroli (25 czerwca 1920 r. został prezesem[1].
23 czerwca 1920 r. Kuczyński został kierownikiem resortu spraw wewnętrznych w rządzie Władysława Grabskiego. W trakcie urzędowania jego głównym zadaniem było zapewnienie bezpieczeństwa publicznego na zapleczu armii, przejawiającego się m.in. w organizowaniu działań zmierzających do zwalczania działalności antypaństwowej, przeciwdziałaniu przestępczości kryminalnej oraz poszukiwaniach osób unikających służby wojskowej[1]. Niezmiernie istotne było nadzorowanie zbiórki przedmiotów niezbędnych do zaopatrzenia armii oraz przygotowanie zasad ewakuacji urzędów i ich personelu w związku ze zbliżającym się zagrożeniem. Kuczyński nadzorował także proces tworzenia Straży Obywatelskiej wspierającej władze administracyjne i policyjne w zakresie ochrony bezpieczeństwa, spokoju i porządku publicznego[1]. Na jednym z posiedzeń Rady Ministrów złożył wniosek o zwiększenie etatów w administracji terenowej, co miało się przyczynić przede wszystkim do usprawnienia prac resortu[1]. Urzędowani zakończył 24 lipca 1920 r. Pozostał w resorcie na stanowisku podsekretarza stanu do 1 listopada 1921 r[2].
Po odejściu z MSW, powrócił do adwokatury. W lipcu 1922 r. był przewidziany na stanowisko ministra sprawiedliwości w projektowanym rządzie Wojciecha Korfantego, ale, jak wiadomo, gabinet ten ostatecznie nie powstał ze względu na sprzeciw Józefa Piłsudskiego[2].
Był członkiem: Komisji Egzaminacyjnej przy Radzie Adwokackiej w Warszawie, podkomisji dla opracowania projektu ustawy o postępowaniu administracyjnym powołanej 16 stycznia 1926 r. przez Komisję Wniosków Ustawodawczych dla Ziem Wschodnich przy Prezydium Rady Ministrów[1].
Pod koniec życia Kuczyński wstąpił do Chrześcijańskiej Demokracji, był też prezesem Fundacji im. Stanisława Popowskiego oraz członkiem Rady Nadzorczej krajowej Hurtowni Herbaty[2].
Zmarł w Batowicach. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (196-6-28)[3].
Życie prywatne edytuj
W 1900 r. zawarł związek małżeński z Aleksandrą z Górskich (1881-1932), z którą miał córkę Natalię (1900-1982)[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j Premierzy i ministrowie Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1939 [online], polona.pl [dostęp 2023-10-19] (pol.).
- ↑ a b c d e f Premierzy i ministrowie Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1939 [online], polona.pl [dostęp 2023-10-13] (pol.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF KUCZYŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-06-30].
Bibliografia edytuj
- „Kto był kim w II Rzeczypospolitej”, pod red. prof. Jacka. M. Majchrowskiego, Warszawa 1994, wyd I