Wikipedia

Józef Niemirowicz Szczytt (ur. ok. 1769–zm. przed 1833)

Józef Niemirowicz-Szczytt (Józef Szczytt Niemirowicz / Józef Szczytt) herbu Jastrzębiec (ok.1769[1] – przed 1833[2]) – komisarz cywilno-wojskowy (1790), marszałek dawidgródzki (1795)[1], marszałek mozyrski (1802–1805)[3], sędzia graniczny piński (1818,1819)[4][5], prezydent sądu granicznego pow. pińskiego (1820–1823)[6][7][8][9].

Józef Niemirowicz-Szczytt
Herb
Jastrzębiec
Rodzina

Niemirowiczowie-Szczyttowie herbu Jastrzębiec

Ojciec

Krzysztof Niemirowicz-Szczytt

Matka

hr. Józefa Butler

Żona

Teresa Sielawa
ks. Tekla Drucka-Lubecka

Dzieci

z Teresą Sielawianką
Krystyna Niemirowicz-Szczytt
x ks. Hieronim Drucki-Lubecki
z ks. Teklą Drucką-Lubecką
Krzysztof Niemirowicz-Szczytt
x Ewa Karaffa-Korbutt
Józefa Niemirowicz-Szczytt
Teresa Niemirowicz-Szczytt

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów)

Kawaler Orderu Św. Stanisława (1793[1]).

Syn starosty witagolskiego Krzysztofa Niemirowicza-Szczytta i Józefy z hr. Butlerów. Brat Ludwiki za Filipem Nereuszem Olizarem i Anny za Michałem Despotem-Zenowiczem, marszałkiem guberni mińskiej i pow. borysowskiego.

Dziedzic rozległych dóbr kożangródzkich (ok. 25 tys. ha w poł. XIX w.) i dóbr w pow. oszmiańskim, w tym Żemłosławia (który w 1806 sprzedał sędziemu mozyrskiemu Antoniemu Kieniewiczowi)[10]. Po bezpotomnej śmierci swojego stryja, kasztelana brzeskolitewskiego Józefa Niemirowicza-Szczytta, odziedziczył jego dobra, w tym Bostyń[11]. Do 1800 roku w pow. oszmiańskim do Niemirowiczów-Szczyttów należały dobra Wialbutów, Giedejki, Krzyżelewszczyzna (Grzymałowszczyzna), Kozarezy. W 1800 roku marszałek Józef Niemirowicz-Szczytt sprzedał Wialbutów Oktawiuszowi i Wiktorii z hr. Potockich hr. de Choiseul Gouffier. Choiseul w 1806 r. dokupił od marszałka Józefa Niemirowicza-Szczytta Giedejki, a w 1807 Grzymałowszczyznę[12].

Fundator wraz z drugą żoną Teklą z ks. Druckich-Lubeckich cerkwi unickiej pw. św. Mikołaja Cudotwórcy w Kożangródku (1818)[13].

Działał dobroczynnie. Finansował uczniom naukę w szkole w Pińsku[14][15].

Dwukrotnie żonaty.

Wpierw z Teresą Sielawą, córką dziedzica majątków Zabołocie i Pyszno Józefa (Józefata) Sielawy i Marianny z Reytanów I voto Rdułtowskiej (siostry Tadeusza Reytana)[16]. Teresa z Sielawów Niemirowiczowa-Szczyttowa była przyrodnią siostrą Justyny Rdułtowskiej, żony Adama Rzewuskiego (rodziców pisarza Henryka Rzewuskiego)[17]. Józef Niemirowicz-Szczytt z Teresą z Sielawów miał córkę:

Drugą żoną była ks. Tekla Drucka-Lubecka z Łunina, córka kasztelana i marszałka pińskiego Franciszka Druckiego-Lubeckiego i Genowefy z Olizarów-Wołczkiewiczów, siostra ministra Franciszka Ksawerego Druckiego Lubeckiego, z którą miał:

  • Krzysztofa ożenionego z Ewą Karaffa-Korbutt;
  • Józefę (1812-1883[18]), pannę;
  • Teresę, zmarłą w młodości.

Etnograf, pedagog i poeta Romuald Zienkiewicz (1811–1868), mieszkający w latach 40. XIX w. w Łuninie u Krystyny z Niemirowiczów-Szczyttów ks. Druckiej-Lubeckiej, utrwalił w swojej poezji pamięć o rodzinach Niemirowiczów-Szczyttów i ks. Druckich-Lubeckich, a w szczególności o Józefie i jego bliskich: Krystynie i jej dzieciach, Józefie, Teresie i Krzysztofie Niemirowiczach-Szczyttach[19].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c C. Malewski, Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. Powiaty lidzki, oszmiański i wileński, Warszawa 2016, s. 351, 808
  2. ↑ Kuryer Litewski nr 10 z 1833 roku, s. 6-8
  3. ↑ Ałfawitnyj spisok dworianskim rodam Minskoj gubernii, wniesiennym w dworianskuju rodosłownuju knigu po 1-je ilula 1903 goda s priłożeniem spiska gubernskim i ujezdnym priedwoditielam i deputatam dworianstwa, a także sekretariam deputatskogo sobranija, Minsk 1903, s. 142
  4. ↑ Kalendarzyk Polityczny na rok 1818 dla Wydziału Uniwersytetu Imperatorskiego Wileńskiego, Wilno 1818, s. 199
  5. ↑ Kalendarzyk Polityczny na rok 1819 dla Wydziału Uniwersytetu Imperatorskiego Wileńskiego, Wilno 1819, s. 255
  6. ↑ Kalendarzyk Polityczny na rok 1820 dla Wydziału Uniwersytetu Imperatorskiego Wileńskiego, Wilno 1820, s. 256
  7. ↑ Kalendarzyk Polityczny na rok 1821 dla Wydziału Uniwersytetu Imperatorskiego Wileńskiego, Wilno 1821, s. 254
  8. ↑ Kalendarzyk Polityczny na rok 1822 dla Wydziału Uniwersytetu Imperatorskiego Wileńskiego, Wilno 1822, s. 270
  9. ↑ Kalendarzyk Polityczny na rok 1823 dla Wydziału Uniwersytetu Imperatorskiego Wileńskiego, Wilno 1823, s. 276
  10. ↑ C. Jankowski, Powiat Oszmiański, Petersburg 1898, s. 168–169.
  11. ↑ Andrzej Haratym, Szczytt Niemirowicz Józef [w:] Polski Słownik Biograficzny, Zeszyt 195, 2011, s. 562-563
  12. ↑ C. Jankowski, Powiat oszmiański: materjały do dziejów ziemi i ludzi, Cz. 1, 1896, s. 174
  13. ↑ Васіль Туміловіч. Кажан-Гарадок 500-гадовы.
  14. ↑ Archiwum do dziejów literatury i oświaty w Polsce, Tom 10, PAU, 1904, s. 498.
  15. ↑ Nauka polska, jej potrzeby, organizacja i rozwój, 1925, s. 272.
  16. ↑ T. Żychliński, Złota Księga Szlachty Polskiej, Rocznik VII, Poznań 1885, s. 201
  17. ↑ Pamiętnik Literacki, tom 75, 1984, s. 195
  18. ↑ Pinsk Old Cementary, Indexing Historic Graves in Belarus. graves.by [dostęp 2021-05-25]
  19. ↑ R. Zienkiewicz, Próbki rymowe, Wilno, 1856.

Bibliografia edytuj

  • T. Żychliński, Złota Księga Szlachty Polskiej, Rocznik IV, Poznań 1882, s. 365: Niemirowiczowie-Szczyttowie h. Jastrzębiec
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Józef_Niemirowicz_Szczytt_(ur._ok._1769–zm._przed_1833)&oldid=73508036”