Józef Pilarski
Józef Pilarski (ur. 28 lutego 1893 w Łodzi, zm. 9 lipca 1972 w tamże) – polski aktor teatralny i filmowy, reżyser teatralny, dyrektor teatru.
 Józef Pilarski i Halina Jabłonowska w sztuce "Brygada Szlifierza Karhana" Teatr Nowy w Łodzi 1950 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
Aktor samouk, aktorstwa uczył się prywatnie. W 1905 roku za udział w strajku szkolnym został wyrzucony z gimnazjum. Od 1910 roku występował w łódzkich teatrach amatorskich. W 1923 roku zorganizował w Łodzi Teatr Popularny, w którym był dyrektorem i aktorem. W marcu 1945 roku, wyreżyserował pierwsze powojenne przedstawienie w Łodzi, rewię "Nasza jest Łódź". W 1949 roku zagrał tytułową rolę w inauguracyjnym przedstawieniu tworzonego Teatru Nowego w Łodzi pt. "Brygada szlifierza Karhana". Z Teatrem Nowym pozostał związany aż do przejścia na emeryturę 31 sierpnia 1965 roku[1]. Był działaczem społecznym, przez wiele lat był członkiem Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Łodzi.
Aktorem był również jego syn - Wojciech Pilarski.
W budynku domu, w którym mieszkał przy ulicy Zachodniej 2 w Łodzi, znajduje się poświęcona aktorowi tablica. Jedna z ulic w Łodzi nosi jego imię. Aktor jest pochowany na Starym Cmentarzu w Łodzi, w części rzymskokatolickiej.
Filmografia edytuj
- Mój drugi ożenek (1963), reż. Z. Kuźmiński - Jarocki
- Milczenie (1963), reż. K. Kutz
- Jadą goście jadą... (1962), reż. A. Trzos - Chłop, pokazujący drogę na Grunwald
- Skarb kapitana Martensa (1957), reż. J. Passendorfer - Knotek, pracownik sieciarni
- Cień (1956), reż. J. Kawalerowicz - Akordeonista
- Podhale w ogniu (1955), reż. J. Batory - Ojciec Wawrzka
- Trzy opowieści (1953) (odc. 3), reż. E. Poleska - Wojciech Wierzbicki
- Sprawa do załatwienia (1953), reż. J. Rybkowski - Mężczyzna na meczu bokserskim
- Piątka z ulicy Barskiej (1953), reż. A. Ford - Sędzia
- Młodość Chopina (1951), reż. A. Ford - Stary chłop, ojciec Ani
- Gromada (1951), reż. J. Kawalerowicz - Stary chłop
- Za wami pójdą inni (1949), reż. A. Bohdziewicz - Krawiec
- Stalowe serce (1948), reż. Stanisław Januszewski - Stary robotnik
- Jasne łany (1947), reż. E. Cękalski - Chłop, "ja bym powiedział"
Odznaczenia i nagrody edytuj
- Złoty Krzyż Zasługi (17 lutego 1950, postanowieniem prezydenta RP Bolesława Bieruta za wybitną działalność artystyczną w Państwowym Teatrze Nowym w Łodzi)[2]
- Nagroda Miasta Łodzi (1956, za długotrwałą działalność w łódzkim środowisku roboczym oraz szereg doskonałych kreacji aktorskich)[3]
Przypisy edytuj
- ↑ Słownik biograficzny teatru polskiego. T. 2. Warszawa: PWN, 1994, s. 552. ISBN 83-01-11260-3.
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 25, poz. 262.
- ↑ Nagrody Miasta Łodzi [online], BIP ŁÓDŹ [dostęp 2021-10-04] (pol.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Józef Pilarski w bazie IMDb (ang.)
- Józef Pilarski w bazie Filmweb
- Józef Pilarski w bazie filmpolski.pl
- Józef Pilarski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-09].
- Józef Pilarski na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”