Józef Sołtan

Józef Sołtan (ur. ok. 1450, zm. 1521) – prawosławny biskup smoleński od 1494 r., następnie (od 1507/1508 r.) prawosławny metropolita kijowski, zwolennik unii z Kościołem rzymskim.

Józef Sołtan

Metropolita kijowski
Kraj działania	Wielkie Księstwo Litewskie
Data urodzenia	ok. 1450
Data śmierci	1521
Biskup smoleński
Okres sprawowania	1494–1507
Metropolita kijowski
Okres sprawowania	1507–1521
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Patriarchat Konstantynopolitański
Inkardynacja	Metropolia kijowska
Śluby zakonne	2. poł. XV w.
Prezbiterat	2. poł. XV w.
Chirotonia biskupia	1494

Życiorys

W okresie oblężenia Smoleńska w czasie wojny litewsko-moskiewskiej (1500-1503) demonstrował wierność królowi Aleksandrowi, za co otrzymał nadania ziemskie we wsiach Topilec, Baciuty, Piszczewo, które przekazał na ufundowanie monasteru w Supraślu (akt z 11 maja 1506).

Jako metropolita kijowski nie podjął realizacji unii z Rzymem, czemu nie sprzyjał zarówno niepokój ze strony Moskwy, jak i usztywnienie stanowiska Stolicy Apostolskiej, która domagała się, by Rusini przechodzili raczej na obrządek łaciński.

W 1509 r. z jego inicjatywy został zwołany do Wilna (będącego wówczas zwykle rezydencją metropolitów kijowskich) sobór prawosławny podjął wiele decyzji mających podnieść znaczenie Cerkwi w Wielkim Księstwie Litewskim.

Za wstawiennictwem Józefa Sołtana oraz Konstantego Ostrogskiego oraz innych duchownych i świeckich przywódców prawosławia Zygmunt Stary na sejmie w Brześciu 2 lipca 1511 r. wydał przywilej potwierdzający dotychczasowe prawa Cerkwi prawosławnej w Wielkim Księstwie Litewskim i w Królestwie Polskim. Duchowni prawosławni zostali także wyjęci spod jurysdykcji świeckich urzędników.