Józef Zajda
Józef Jan Zajda (ur. 22 grudnia 1897 w Łasku, zm. 28 czerwca 1976 w Poznaniu) – polski ekonomista, docent doktor habilitowany[1], naukowiec związany z Akademią Ekonomiczną w Poznaniu, pracownik instytucji finansowych i banków.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| docent nauk ekonomicznych | |
| Specjalność: systemy i polityka finansowa | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys edytuj
Syn Ludwika i Eleonory z Kalinowskich. Ukończył Szkołę Handlową w Łasku, a następnie Szkołę Realną. Rozpoczęte w 1917 studia na Uniwersytecie Warszawskim, kontynuował na Uniwersytecie Poznańskim, otrzymując w 1921 dyplom nauk ekonomiczno-politycznych ze stopniem magistra prawa. Od 1924 pracował w Ministerstwie Skarbu II RP w Departamencie Obrotu Pieniężnego (1924–1928), a następnie był kierownikiem i naczelnikiem Wydziału Bankowego Departamentu Skarbu (1928–1933). W 1927 brał udział w rokowaniach o przyznanie pożyczki stabilizacyjnej dla Polski oraz zagranicznej pożyczki inwestycyjnej dla Portu Gdańskiego. W latach 1933–1945 był członkiem Dyrekcji Głównej Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Warszawie. Był uczestnikiem powstania warszawskiego (stracił nogę, w wyniku ran odniesionych 7 sierpnia 1944). Jako żołnierz Armii Krajowej nosił pseudonim „Janowski”[2]. Pełnił funkcję Dyrektora Departamentu Skarbu w Delegaturze Rządu na Kraj (1944)[3].
Po II wojnie światowej brał udział pracach Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych. Później był doradcą w TASKO w Poznaniu, członkiem Kierownictwa i Zarządu Wojewódzkiego Banku Związku Spółek Zarobkowych w Poznaniu (1946–1947).
Pochowany na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu (kwatera III P-5-47)[4].
Działalność naukowa edytuj
Doktor Uniwersytetu Poznańskiego. Tytuł uzyskał w 1948 po obronie pracy pt.: Polityka finansowa Polski w latach 1946–1947. Habilitował się w 1960 na Uniwersytecie Poznańskim na podstawie pracy: Zagadnienia przebudowy systemu finansowego gospodarki narodowej.
Najważniejsze publikacje naukowe edytuj
Spośród kilkudziesięciu, poza habilitacją to:
- Kierunki polityki walutowej polski w okresie międzywojennej[5] (PWN Warszawa – Poznań 1986), wyd. pośmiertne,
- Rozliczenia międzynarodowe (współautor) pod red. S. Rączkowskiego, PWE, Warszawa 1977)[6],
- Systemy bankowe w gospodarce kapitalistycznej, (PWE, Warszawa 1974)[7],
- Konsekwencje ekonomiczne Traktatu Wersalskiego dla Polski, [w:] Problem polsko-niemiecki w Traktacie Wersalskim, pod red. J. Pajewskiego, Poznań 1963)[8],
- Międzynarodowe organizacje finansowe (PWE, Warszawa 1971)[9].
Działalność dydaktyczna edytuj
Doc. dr hab. Józef Zajda był związany z Akademią Ekonomiczną w Poznaniu od 1958 aż do śmierci. W tym czasie pełnił następujące funkcje: kierownika Zakładu Międzynarodowych Stosunków Finansowych, a wcześniej Zakładu Finansowania Przedsiębiorstw w Katedrze Finansów Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, prodziekana ds. studiów zaocznych (1963–1965), kuratora i kierownika Katedry Rachunkowości AE w Poznaniu (1962–1968). Nadzorował i wykształcił następców, którzy wierni jego pamięci stworzyli pierwszą w kraju (po zmianie ustroju w 1989) Katedrę Bankowości i Ubezpieczeń (1991). Byli to m.in.: prof. dr hab. Zenobia Knakiewicz i prof. dr hab. Jerzy Wolniak.
Znał i biegle się posługiwał językiem angielskim, francuskim, niemieckim, rosyjskim i łacińskim.
Działalność społeczna edytuj
Doc. dr hab. Józef Zajda pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Nauk Ekonomicznych Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, był przewodniczącym Komisji Rewizyjnej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz pełnił funkcję Prezesa Oddziału Okręgowego Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Poznaniu, był także członkiem Rady Głównej PTE.
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[2][10]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie[10][11], po raz pierwszy 27 grudnia 1929[12])
- Krzyż Komandorski Orderu Korony Włoch (Włochy)[11]
Przypisy edytuj
- ↑ Byli wśród nas, pod red. Zenobii Knakiewicz, Wacława Jarmołowicza, Wiesławy Przybylskiej-Kapuścińskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań, 2013, str. 352–356
- ↑ a b Powstańcze Biogramy – Józef Zajda [online], www.1944.pl [dostęp 2020-03-05] (pol.).
- ↑ Wojciech Morawski, Słownik bankowości polskiej do 1939 roku, Warszawa: MUZA SA, str. 22, 1998.
- ↑ Cmentarze Poznań – Wyszukiwarka grobów w Poznaniu [online], cmentarze-poznan.pl [dostęp 2020-03-05].
- ↑ Red. Z. Knakiewicz, Kierunki polityki walutowej polski w okresie międzywojennym,, 1986.
- ↑ Stanisław Rączkowski, Józef Zajda, Rozliczenia międzynarodowe, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1977.
- ↑ Józef Zajda, Systemy bankowe w gospodarce kapitalistycznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1974.
- ↑ Józef Zajda, Konsekwencje ekonomiczne Traktatu Wersalskiego dla Polski, w : Problem polsko-niemiecki w Traktacie Wersalskim, Poznań: Instytut Zachodni, 1963.
- ↑ Józef Zajda, Międzynarodowe organizacje finansowe, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 1971.
- ↑ a b Nekrolog: Józef Zajda (1897–1976). archiwumpz.iz.poznan.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-14)].. „Przegląd Zachodni”, nr 1, 1977
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 356. [dostęp 2021-08-11].
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 9, poz. 12 „za zasługi przy zawieraniu pożyczki stabilizacyjnej”.