Wikipedia

Józef Zawitkowski

polski duchowny katolicki, biskup

Józef Zawitkowski, ps. ks. Tymoteusz (ur. 23 listopada 1938 w Wale, zm. 29 października 2020 w Warszawie) – polski duchowny rzymskokatolicki, poeta, kompozytor, biskup pomocniczy warszawski w latach 1990–1992, biskup pomocniczy łowicki w latach 1992–2013, od 2013 biskup pomocniczy senior diecezji łowickiej.

Józef Zawitkowski
Biskup tytularny Ausany
Ilustracja
Józef Zawitkowski (2006)
Servus et filius ancillae
Jam sługa Twój, syn służebnicy
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

23 listopada 1938
Wał

Data i miejsce śmierci

29 października 2020
Warszawa

Biskup pomocniczy łowicki
Okres sprawowania

1992–2013

Biskup pomocniczy warszawski
Okres sprawowania

1990–1992

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

20 maja 1962

Nominacja biskupia

26 maja 1990

Sakra biskupia

9 czerwca 1990

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

9 czerwca 1990

Miejscowość

Łowicz

Miejsce

Rynek Tadeusza Kościuszki przy kolegiacie Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Konsekrator

Józef Glemp

Współkonsekratorzy

Władysław Miziołek
Damian Zimoń

Życiorys

edytuj

Urodził się 23 listopada 1938 w Wale. W latach 1952–1954 kształcił się w Niższym Seminarium Duchownym w Gostyniu, następnie w latach 1954–1956 w Niższym Seminarium Duchownym w Warszawie, gdzie też złożył egzamin dojrzałości. W latach 1956–1962 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym w Warszawie. Święcenia subdiakonatu otrzymał we wrześniu 1961, a święcenia diakonatu trzy miesiące później. Święceń prezbiteratu udzielił mu 20 maja 1962 w archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie kardynał Stefan Wyszyński, prymas Polski. W 1966 uzyskał zgodę na podjęcie studiów w Instytucie „Musica Sacra” w Aninie[1]. W latach 1967–1970 odbył studia na Wydziale Teologicznym Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie w Sekcji Muzyki Kościelnej, które ukończył z tytułem magistra teologii w zakresie muzyki kościelnej[1][2].

Przez 11 lat pracował jako wikariusz kolejno w parafiach: Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krośniewicach (1962–1965), św. Jana Kantego w Legionowie (1965–1966), Nawrócenia św. Pawła Apostoła w Warszawie (1966–1968), św. Zygmunta w Warszawie (1968–1971) i w parafii archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie (1971–1973). W latach 1973–1978 był rezydentem przy parafii Dzieciątka Jezus w Warszawie. Od 1978 do 1982 pełnił funkcję proboszcza w parafii św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Warszawie. W 1982 został ustanowiony proboszczem parafii kolegiackiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Łowiczu. W latach 1982–1990 był ponadto dziekanem dekanatu Łowicz-Kolegiata. W 1970 został pedagogiem w Instytucie „Musica Sacra” w Aninie. Od 1971 do 1982 pełnił funkcję kierownika Kursu Szkolenia Organistów Archidiecezji Warszawskiej. W latach 1975–1978 był referentem w Wydziale Duszpasterskim Kurii Metropolitalnej. Ponadto w archidiecezji warszawskiej do jego zadań należało koordynowanie duszpasterstwa służby zdrowia[1]. W latach 1980–2006 był członkiem Redakcji Mszy Świętej Radiowej[3], wygłaszając podczas mszy świętych transmitowanych z kościoła św. Krzyża w Warszawie przez I Program Polskiego Radia blisko 140 homilii[4]. W 1981 otrzymał przywilej noszenia rokiety i mantoletu. W 1985 został mianowany kanonikiem gremialnym prymasowskiej kapituły kolegiackiej w Łowiczu[1].

Kompozytor małych form muzycznych dla chórów i zespołów wokalnych. Autor tekstów pieśni kościelnych, m.in. Panie dobry jak chleb oraz Abyśmy byli jedno[5]. Publikował pod pseudonimem ks. Tymoteusz[6]. Autor m.in. modlitewników Panie mój; Tobie, Panie, zaufałem, bajek Dawno, dawno temu, a także książek: …będę z Panem gadał; Trzymaj się!; To jest Ktoś![5].

26 maja 1990 papież Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji warszawskiej ze stolicą tytularną Ausana[7][8]. Święcenia biskupie otrzymał 9 czerwca 1990 na Rynku Tadeusza Kościuszki w Łowiczu przy kolegiacie Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny[9]. Udzielił mu ich kardynał Józef Glemp, arcybiskup metropolita warszawski i prymas Polski, któremu asystowali Damian Zimoń, biskup diecezjalny katowicki, i Władysław Miziołek, biskup pomocniczy warszawski[7][10]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Servus et filius ancillae” (Jam sługa Twój, syn służebnicy)[11]. W latach 1990–1992 piastował urząd wikariusza generalnego. Rezydował w Łowiczu jako tamtejszy wikariusz biskupi, pozostając proboszczem parafii kolegiackiej. W latach 1991–1992 był prepozytem kapituły prymasowskiej w Łowiczu. Należał do rady kapłańskiej, kolegium konsultorów i rady biskupiej archidiecezji warszawskiej[1].

25 marca 1992 został mianowany biskupem pomocniczym nowo utworzonej diecezji łowickiej[12]. W diecezji objął urząd wikariusza generalnego, a także przewodniczącego Wydziału Duszpasterskiego, Wydziału Nauki Katolickiej i Wydziału Spraw Zakonnych. Został ponadto członkiem Komisji Organistowskiej, a także rady kapłańskiej i kolegium konsultorów[1]. 9 grudnia 2013 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa pomocniczego diecezji łowickiej[13][14].

W Konferencji Episkopatu Polski w latach 90. był członkiem Komisji ds. Duszpasterstwa Liturgicznego, w ramach której pełnił funkcję przewodniczącego Podkomisji ds. Muzyki Kościelnej. W 2008 został opiekunem duchowym Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce[15].

Zmarł 29 października 2020 w Warszawie[16]. 7 listopada 2020 został pochowany na cmentarzu w Żdżarach[17].

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

W 1995 prezydent RP Lech Wałęsa nadał mu Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[18].

W 2007 został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[19].

Otrzymał tytuł honorowego obywatela: Krośniewic (1997)[20], Skierniewic (1997)[21], Łowicza (1998)[22], Nowego Miasta nad Pilicą (2000)[23], Warszawy (2008)[24], Rawy Mazowieckiej (2010)[25] oraz gminy Lipce Reymontowskie (2006)[26]. Został także uhonorowany tytułem „Zasłużony dla Ziemi Rawskiej” (2008)[27].

Został laureatem Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej im. Franciszka Karpińskiego (1998)[1], Nagrody specjalnej im. Włodzimierza Pietrzaka[2], Nagrody im. ks. prof. Janusza Pasierba (2004)[6], Feniksa Specjalnego (2012)[5] oraz Nagrody im. Witolda Hulewicza (2012)[28].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 163–165. ISBN 83-7052-900-3.
  2. ↑ a b G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 425–426. ISBN 83-911554-0-4.
  3. ↑ Redakcja. swkrzyz.pl. [dostęp 2024-07-10].
  4. ↑ Bp Zawitkowski pożegnał się ze słuchaczami Polskiego Radia. ekai.pl (arch.), 2006-11-05. [dostęp 2018-03-06].
  5. ↑ a b c L. Dudkiewicz. Jest taki Ktoś. „Niedziela”. Nr 21/2012. s. 12–13. ISSN 0208-872X. [dostęp 2013-08-26]. 
  6. ↑ a b A. Lemańska. Wyłoniono Laureata. „Niedziela”. Nr 21/2004 (edycja łowicka). ISSN 0208-872X. [dostęp 2013-08-26]. 
  7. ↑ a b S. Pawłowski. 15 lat biskupiej posługi bp. Józefa Zawitkowskiego. „Niedziela”. Nr 26/2005 (edycja łowicka). ISSN 0208-872X. [dostęp 2013-08-26]. 
  8. ↑ Bp Józef Zawitkowski odznaczony medalem Gloria Artis. ekai.pl (arch.), 2007-11-05. [dostęp 2018-03-06].
  9. ↑ K.R. Prokop. Sukcesja święceń biskupich pasterzy Kościoła warszawskiego (1798–2007). „Prawo Kanoniczne”. R. 53, nr 1–2, s. 350, 2010. ISSN 0551-911X. [dostęp 2017-11-04]. 
  10. ↑ Józef Zawitkowski. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-08-26]. (ang.).
  11. ↑ Józef Zawitkowski na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl (arch.). [dostęp 2024-10-02].
  12. ↑ Nota biograficzna Józefa Zawitkowskiego na stronie diecezji łowickiej. diecezja.lowicz.pl (arch.). [dostęp 2021-06-13].
  13. ↑ Rinuncia di Ausiliare di Łowicz (Polonia). press.vatican.va, 2013-12-09. [dostęp 2013-12-09]. (wł.).
  14. ↑ Łowicz: Bp Józef Zawitkowski przechodzi na emeryturę. episkopat.pl (arch.), 2013-12-09. [dostęp 2016-12-27].
  15. ↑ Bp Józef Zawitkowski przechodzi na emeryturę. episkopat.pl (arch.), 2013-12-09. [dostęp 2016-12-27].
  16. ↑ E. Knera: Zmarł ks. bp Józef Zawitkowski. lowicz24.eu, 2020-10-29. [dostęp 2020-10-29].
  17. ↑ M. Janik: Pogrzeb bp. Józefa Zawitkowskiego. Biskup spoczął obok swoich rodziców. lodz.tvp.pl, 2020-11-07. [dostęp 2020-11-07].
  18. ↑ M.P. z 1995 r. nr 61, poz. 683. [dostęp 2018-03-06].
  19. ↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis. gov.pl. [dostęp 2024-09-22].
  20. ↑ Kochani moi!. parafiakrosniewice.pl. s. 22. [dostęp 2021-09-13].
  21. ↑ Honorowy Obywatel Miasta Skierniewice. skierniewice.eu. [dostęp 2021-09-13].
  22. ↑ Honorowi Obywatele Miasta Łowicza. lowicz.eu (arch.). [dostęp 2016-05-14].
  23. ↑ Ksiądz biskup Józef Zawitkowski. nowemiasto.pl. [dostęp 2013-08-26].
  24. ↑ Uchwała Nr XXXV/1044/2008 Rady miasta stołecznego Warszawy. radawarszawy.um.warszawa.pl, 2008-06-12. [dostęp 2013-08-26].
  25. ↑ Uchwała Nr XLV/351/10 Rady Miasta Rawa Mazowiecka. bip.rawamazowiecka.pl, 2010-04-14. [dostęp 2013-08-26].
  26. ↑ D. Łaska. Szanowni Państwo!. „Gazeta Lipiecka”. Nr 1 (III kwartał 2007) (9). [dostęp 2013-08-26]. 
  27. ↑ Uchwała nr XXIV/137/2008 Rady Powiatu Rawskiego w Rawie Mazowieckiej. bip.powiatrawski.pl, 2008-11-11. [dostęp 2024-06-22].
  28. ↑ XVII edycja Nagród im. Witolda Hulewicza. whulewicz.org. [dostęp 2024-03-08].

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Józef_Zawitkowski&oldid=74879986”