Józefina Szarlotta
Józefina Szarlotta, wielka księżna Luksemburga z d. księżniczka Belgii (Joséphine-Charlotte Stéphanie Ingeborg Elisabeth Marie-José Marguerite Astrid, ur. 11 października 1927 w Brukseli, zm. 10 stycznia 2005 w Fischbach) – belgijska księżniczka z dynastii Koburgów, córka Leopolda III, króla Belgów i jego żony, Astrydy, królowej Belgów; od 12 listopada 1964 do 7 października 2000 wielka księżna Luksemburga jako żona wielkiego księcia Jana.
| |
.svg)
| |
| wielka księżna Luksemburga | |
| Okres |
od 12 listopada 1964 |
|---|---|
| Jako żona | |
| Poprzedniczka | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data i miejsce urodzenia |
11 października 1927 |
| Data i miejsce śmierci |
10 stycznia 2005 |
| Przyczyna śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Rodzeństwo |
Baldwin I, król Belgów |
| Mąż |
Jan, wielki książę Luksemburga (śl. 1953) |
| Dzieci |
arcyksiężna Maria Astryda |
Była pierwszym dzieckiem Leopolda, księcia Brabancji (później króla Belgów) i Astrydy, księżnej Brabancji. Studiowała psychologię dziecięcą w École supérieure de jeunes filles w Genewie.
W 1953 poślubiła Jana, dziedzicznego wielkiego księcia Luksemburga, z którym miała pięcioro dzieci: arcyksiężną Marię Astrydę (ur. 1954), Henryka, wielkiego księcia Luksemburga (ur. 1955), księcia Jana (ur. 1957), księżną Małgorzatę z Liechtensteinu (ur. 1957) i księcia Wilhelma (ur. 1963).
Po ślubie uzyskała tytuł Jej Królewskiej Wysokości dziedzicznej wielkiej księżnej Luksemburga, a po abdykacji teściowej w dniu 12 listopada 1964 została kolejną wielką księżną Luksemburga. Funkcję pełniła do abdykacji męża w dniu 7 października 2000. Uczestniczyła w oficjalnych wystąpieniach i zagranicznych podróżach dyplomatycznych. Była zaangażowana w działalność Międzynarodowego Czerwonego Krzyża.
Poprzez swojego przodka, Jana Wilhelma Friso, księcia Oranii spokrewniona jest ze wszystkimi rodzinami królewskimi i książęcymi panującymi w Europie. Jej młodszymi braćmi byli dwaj kolejni królowie Belgów, Baldwin I i Albert II. Jest ciotką Filipa I, króla Belgów i cioteczną siostrą Haralda V, króla Norwegii.
Zmarła 10 stycznia 2005 na zamku w Fischbach z powodu raka płuc i została pochowana w katedrze Notre Dame w Luksemburgu.
Powiązania rodzinne edytuj
Księżniczka Józefina Szarlotta urodziła się 11 października 1927 w Pałacu Królewskim w Brukseli.
Jej rodzicami byli Leopold III, król Belgów z dynastii Koburgów, panujący od 1934 do 1951 roku i jego pierwsza żona, Astryda, królowa Belgów, urodzona w szwedzkiej rodzinie królewskiej. Poprzez drugie małżeństwo ojca jej macochą była Liliana, księżna de Réthy.
Jej dziadkami byli ze strony ojca Albert I, król Belgów, władający krajem od 1909 do 1934 roku i Elżbieta, królowa Belgów, pochodząca z książęcej rodziny Wittelsbachów, księżniczka Bawarii; natomiast ze strony matki Karol, książę Västergötlandu, członek szwedzkiej rodziny królewskiej i Ingeborga, księżniczka urodzona w duńskiej rodzinie królewskiej.
Miała dwóch młodszych braci: Baldwina I, króla Belgów i Alberta II, króla Belgów oraz troje przyrodniego rodzeństwa: księcia Aleksandra, księżniczkę Marię-Krystynę i księżniczkę Marię-Esmeraldę.
Została ochrzczona w wierze katolickiej miesiąc po swoich narodzinach. Jej rodzicami chrzestnymi zostali Karol, hrabia Flandrii (stryj) i Szarlotta, wielka księżna Luksemburga (jej przyszła teściowa). Imię nadano jej na cześć Józefiny, cesarzowej Francji, żony Napoleona I.
29 sierpnia 1935 jej ciężarna matka zginęła w wypadku samochodowym w Lucernie[1]. Jej ojciec otoczył troje osieroconych dzieci opieką i zadbał, by utrzymywały kontakty z rodziną matki. W 1941 ożenił się z Marią Lilianą Baels, ale małżeństwo nie zostało uznane za dynastyczne.
Edukacja edytuj
Księżniczka rozpoczęła naukę w specjalnie dla niej utworzonej klasie w Pałacu Królewskim w Brukseli. W 1940 zaczęła uczęszczać do szkoły, ale nadal była uczona przez prywatnych nauczycieli. 7 czerwca 1944 jej rodzina została ujęta przez nazistów, którzy wylądowali w Normandii i odesłana do aresztu domowego do Niemiec. Belgijska rodzina królewska została uwolniona 7 maja 1945 i osiadła w Prégny w Szwajcarii.
Księżniczka studiowała psychologię dziecięcą w École Supérieure de Jeunes Filles w Genewie.
Dzieci chrzestne edytuj
- książę Aleksander z Belgii (ur. 1942, zm. 2009), syn króla Leopolda III i Liliany, księżnej de Réthy;
- księżniczka Astryda z Belgii, arcyksiężna Austrii-Este (ur. 1962), córka króla Alberta II i królowej Paoli.
Księżniczka Belgii edytuj
W chwili narodzin otrzymała tytuł Jej Królewskiej Wysokości księżniczki Józefiny Szarlotty z Brabancji.
23 lutego 1934 uczestniczyła w oficjalnych uroczystościach z okazji wstąpienia jej ojca na tron belgijski[2]. Jej tytuł został zmieniony, odtąd była księżniczką Belgii.
24 lipca 1938 brała udział w otwarciu Narodowego Memoriału ku czci króla Alberta I w Nieuwpoort Bridge[3].
1 stycznia 1949 złożyła oficjalną wizytę w ratuszu w Brukseli[4].
W 1950 pojechała z dyplomatyczną wizytą do belgijskiego Lokeren[5].
12 marca 1950 wzięła udział w narodowym referendum, głosując za powrotem króla Leopolda III z wygnania do kraju[6].
Księżniczce Józefinie nigdy nie przysługiwało miejsce w linii sukcesji belgijskiego tronu. Po zmianie przepisów w 1991 tron mogą dziedziczyć jedynie kobiety urodzone jako dynastyczne potomkinie króla Alberta II.
Życie prywatne edytuj
W październiku 1952 roku księżniczka Józefina zaręczyła się z Janem, dziedzicznym wielkim księciem Luksemburga, synem księcia Feliksa i Szarlotty, wielkiej księżnej Luksemburga, następcą tronu. Oficjalnie media poinformowano o zaręczynach 26 grudnia 1952. Z tej okazji zorganizowano w Brukseli bal 21 stycznia 1953.
Narzeczeni byli dla siebie kuzynami w trzeciej linii – oboje byli praprawnukami Michała I, króla Portugalii, poprzez jego trzy córki – księżniczkę Marię Antoninę, księżniczkę Marię Annę i księżniczkę Marię Józefę.
24 marca 1953 zmarła Maria, królowa Wielkiej Brytanii i z tego powodu rozważano przełożenie uroczystości weselnych. Księżniczka Małgorzata, która pierwotnie miała reprezentować brytyjską rodzinę królewską, została zastąpiona przez ambasadora Geoffreya C. Allchina. Planowany ślub dziedzica tronu spowodował znaczne zwiększenie liczby turystów, którzy zaczęli odwiedzać księstwo. Prasa określiła zjawisko jako największą pokojową inwazję Luksemburga.
7 kwietnia 1953 Józefina opuściła Brukselę, żegnana przez około 70 tysięcy poddanych. Książę powitał swoją narzeczoną w pociągu na granicy belgijsko-luksemburskiej, pocałował ją i odprowadził do limuzyny, która zawiozła ich do stolicy.
9 kwietnia 1953 para zawarła cywilny związek małżeński w Pałacu Książęcym w Luksemburgu. Uroczystości przewodniczył burmistrz miasta, Emile Hamilius.
Małżonkowie przejechali karetą około dwumilowy odcinek drogi pomiędzy pałacem a Katedrą Notre Dame, pomimo niewielkich opadów deszczu. W katedrze wstąpili w religijny związek małżeński w wierze katolickiej, a Józefina otrzymała tytuł Jej Książęcej Wysokości Dziedzicznej Wielkiej Księżnej Luksemburga[7]. W uroczystościach uczestniczyli przedstawiciele niemalże wszystkich europejskich rodzin panujących; było to największe wydarzenie na kontynencie po zakończeniu II wojny światowej[7].
W czasie przechodzenia pary młodej w stronę ołtarza doszło do konfliktu pomiędzy członkami belgijskiej rodziny królewskiej. Tradycja nakazuje, by w katedrze tuż za narzeczonymi stanęli ich rodzice. Tymczasem królowa Elżbieta, babka księżniczki Józefiny, stanęła obok księcia Feliksa, ojca księcia Jana (chcąc zastąpić swoją zmarłą córkę, królową Astrydę), spychając macochę Józefiny, księżną de Réthy na ósme miejsce. Panna młoda, zestresowana konfliktem pomiędzy babką a macochą, pomyliła stronę, z której stała przy swoim narzeczonym, zmuszając gości do zmiany miejsc w katedrze w ostatniej chwili.
Wśród gości weselnych luksemburskiej pary książęcej znaleźli się między innymi:
/
cesarzowa Zyta
król Baldwin, książę i księżna Ligne, książę Albert
książę Aksel, księżna Ingeborga, książę Jerzy
książę Karol-Hugo
książę Franciszek Józef II, księżna Georgina
książę Feliks, wielka księżna Szarlotta, książę Karol, księżniczka Maria Gabriela, księżniczka Elżbieta, księżniczka Maria Adelajda
książę Bernhard, królowa Juliana
książę Eberhard z Urach
książę koronny Olaf, księżna koronna Marta, księżniczka Ragnhilda, księżniczka Astryda
książę Karol, księżna Ingeborga
król Humbert II, królowa Maria-Józefa, księżniczka Maria Pia.
Para książęca początkowo planowała wielodniowy rejs po Morzu Śródziemnym, ale z planów zrezygnowano ze względu na stres, jakiego doznała Józefina w związku ze ślubem i przygotowaniami do niego. Razem z mężem odpoczywała w Luksemburgu, a następnie udali się w podróż po Afryce.
17 lutego 1954 urodziła się córka księcia i księżnej, księżniczka Maria Astryda Liliana Szarlotta Leopoldyna Wilhelmina Ingeborga Antoinette Elżbieta Anna Alberta (Marie Astrid Liliane Charlotte Léopoldine Wilhelmine Ingeborg Antoinette Élisabeth Anne Alberte), której jako kobiecie nie przysługiwało prawo dziedziczenia luksemburskiego tronu.
16 kwietnia 1955 Józefina urodziła syna i przyszłego następcę tronu, który otrzymał imiona Henryk Albert Gabriel Feliks Maria Wilhelm (Henri Albért Gabriel Félix Marie Guillaume) i zajął drugie miejsce w linii sukcesji tronu, za swoim ojcem.
15 maja 1957 para książęca została rodzicami bliźniąt. Na zamku Betzdorf urodzili się księżniczka Małgorzata Antonia Maria Felicyta (Margaretha Antonia Marie Félicité) i książę Jan Feliks Maria Wilhelm (Jean Félix Marie Guillaume). Książę Jan zrzekł się swoich praw do tronu Luksemburga w 1986.
Najmłodsze dziecko Józefiny i Jana, książę Wilhelm Maria Ludwik Krystian (Guillaume Marie Louis Christian), przyszedł na świat 1 maja 1963. Wilhelm i jego trzej synowie zajmują miejsca w linii sukcesji tronu Luksemburga.
Następczyni tronu Luksemburga edytuj
W swoim pierwszym publicznym wystąpieniu po ogłoszeniu zaręczyn złożyła kwiaty pod Grobem Nieznanego Żołnierza, położonym przy katedrze Świętego Mikołaja i Świętej Guduli w Brukseli. Miało to miejsce 17 listopada 1952.
W kwietniu 1963 wraz z rodziną książęcą pojechała z oficjalną wizytą do Waszyngtonu, gdzie spotkała się z prezydentem Johnem Kennedym i pierwszą damą Jacqueline Kennedy[8].
12 listopada 1964 w obecności rodziny książęcej i przedstawicieli rządu wielka księżna Szarlotta podpisała akt abdykacyjny[9]. Księżna motywowała decyzję swoim wiekiem (miała 68 lat) i tym, że jej syn gotów jest do objęcia władzy.
Po podpisaniu dokumentów miała miejsce uroczysta ceremonia wstąpienia na tron wielkiego księcia Jana i nowej wielkiej księżnej Luksemburga, Józefiny Szarlotty. Następnie odprawiono mszę w katedrze Notre Dame, a para wielkoksiążęca wystąpiła na balkonie Pałacu Książęcego.
Wielka księżna Luksemburga edytuj
W 1971 Jan i Józefina przyjęli w Luksemburgu Julianę, królową Holandii.
Uczestniczyła w wizycie do księstwa Małgorzaty II, królowej Danii i księcia Henryka[10].
W czerwcu 1972 udała się z oficjalną 4-dniową wizytą do Wielkiej Brytanii na zaproszenie królowej Elżbiety II[11]. W listopadzie 1976 królowa wraz z księciem Edynburga przyjechała do Luksemburga[12].
W październiku 1979 wielki książę wraz z małżonką pojechali w podróż dyplomatyczną do Japonii[13]. Uczestniczyli w spotkaniach z premierem Masayoshi Ohirą, cesarzem Hirohito i cesarzową Nagako[14].
W grudniu 1983 para książęca przyjęła w Luksemburgu Birendrę, króla Nepalu i jego małżonkę, królową Aishwaryę[15].
W maju 1992 z małżonką udali się z wizytą do Holandii[16] na zaproszenie królowej Beatrycze.
W kwietniu 1996 gościła przedstawicieli norweskiej rodziny królewskiej, króla Haralda V i królową Sonję[17].
W maju 1997 przyjęła w Luksemburgu Akihito, cesarza Japonii i jego żonę, cesarzową Michiko[18]. Para wielkoksiążęca udała się z rewizytą do Tokio w kwietniu 1999[19].
W marcu 1999 razem z księciem Janem pojechali do Brukseli, gdzie oficjalnie spotkali się z członkami belgijskiej rodziny królewskiej[20].
Po abdykacji edytuj
7 listopada 2000 wielki książę Jan abdykował, a nowym wielkim księciem Luksemburga został jego najstarszy syn, książę Henryk.
Józefina Szarlotta wraz z mężem przeprowadziła się do zamku w Fischbach w kantonie Mersch.
Związki z innymi rodzinami królewskimi edytuj
Księżniczka Józefina Szarlotta była blisko spokrewniona ze wszystkimi rodzinami królewskimi i książęcymi panującymi w Europie. Wśród jej ciotecznego rodzeństwa ze strony ojca znajdują się między innymi: księżniczka Maria Pia z Włoch (żona księcia Aleksandra z Jugosławii), Wiktor Emanuel, pretendent do tytułu króla Włoch, książę Neapolu; natomiast ze strony matki książę Jerzy Waldemar z Danii, Harald V, król Norwegii, księżniczka Ragnhilda z Norwegii i księżniczka Astryda z Norwegii.
Była starszą siostrą dwóch kolejnych belgijskich królów, Baldwina I i Alberta II.
Była gościem ceremonii zaślubin: Baldwina I, króla Belgów z Fabiolą de Mora y Aragon (Bruksela, 1960)[21], Jana Karola I, księcia Asturii z księżniczką Zofią z Grecji i Danii (Ateny, 1962), Haralda V, księcia koronnego Norwegii z Sonją Haraldsen (Oslo, 1968)[22], Karola, księcia Walii z lady Dianą Spencer (Londyn, 1981)[23], Andrzeja, księcia Yorku z Sarą Ferguson (Londyn, 1986), księcia Wilhelma z Luksemburga z Sybillą Weiller (Wersal, 1994)[24], Pawła, księcia koronnego Grecji z Marią Chantal Miller (Londyn, 1995)[25], Filipa, księcia Brabancji z Matyldą d’Udekem d’Acoz (Bruksela, 1999)[26] i Wilhelma Aleksandra, księcia Oranii z Maksymą Zorreguietą (Amsterdam, 2002)[27].
Reprezentowała dwór luksemburski w uroczystościach pogrzebowych Elżbiety, królowej Belgów (Laeken, 1965), księcia Feliksa z Luksemburga (Luksemburg, 1970), Szarlotty, wielkiej księżnej Luksemburga (Luksemburg, 1985), Hirohito, cesarza Japonii (Tokio, 1989)[28], Baldwina I, króla Belgów (Laeken, 1993), Marii Józefy, królowej Włoch (Sabaudia, 2001)[29], Elżbiety, królowej-matki Wielkiej Brytanii (Londyn, 2002)[30], Liliany, księżnej Réthy (Laeken, 2002)[31], Klausa, księcia Holandii (Amsterdam, 2002) i Juliany, królowej Holandii (Delft, 2004).
Uczestniczyła w oficjalnych obchodach 80. urodzin Elżbiety, królowej Belgii (Bruksela, 1956), 50. urodzin Karola XVI Gustawa, króla Szwecji (Sztokholm, 1996)[32], 90. urodzin Karola, hrabiego Wisborga (Oslo, 2001)[33] i 100. urodzin Elżbiety, królowej-matki Wielkiej Brytanii (Londyn, 2002).
Była wśród gości zaproszonych na oficjalne obchody 50-lecia panowania królowej Elżbiety II (Londyn, 2002)[34].
Religia edytuj
Wielka księżna została ochrzczona i wychowana w wierze katolickiej.
jako żona katolickiego monarchy mogła korzystać z tak zwanego przywileju bieli, czyli możliwości ubierania się w biały kostium w czasie spotkań z papieżem.
W sierpniu 1978 uczestniczyła w uroczystościach pogrzebowych papieża Pawła VI[35].
15 maja 1985 książę i księżna przyjęli w Luksemburgu papieża Jana Pawła II, który przyjechał do państwa z oficjalną wizytą[36].
W 2000 para książęca wzięła udział w prywatnej audiencji w Watykanie u Jana Pawła II.
Patronaty edytuj
- Była prezydentem Młodzieżowej Sekcji Luksemburskiego Czerwonego Krzyża.
- Była honorowym prezydentem Luksemburskiej Orkiestry Filharmonijnej.
- Była prezydentem Luksemburskiego Czerwonego Krzyża.
Choroba i śmierć edytuj
W 2003 roku u wielkiej księżnej rozpoznano raka płuca.
9 stycznia 2005 Pałac Książęcy ogłosił, że stan zdrowia księżnej znacznie się pogorszył.
10 stycznia luksemburski rząd wydał następujące oświadczenie: Jej Królewska Wysokość Wielka Księżna Józefina Szarlotta, księżniczka Belgii, zmarła na zamku w Fischbach w poniedziałek 10 stycznia 2005 o godzinie 5:55 rano w wieku 77 lat. Premier Jean-Claude Juncker ogłosił sześciotygodniową żałobę narodową i udał się do zamku, gdzie złożył pokłon wielkiej księżnej. Termin państwowych uroczystości pogrzebowych wyznaczono na 15 stycznia. W katedrze Notre Dame w Luksemburgu zorganizowano księgę kondolencyjną. Trumnę z ciałem księżnej wystawiono w Pałacu Książęcym.
W dniu pogrzebu żałobę narodową w Norwegii ogłosił król Harald V, cioteczny brat Józefiny-Szarlotty.
W uroczystościach pogrzebowych wielkiej księżnej w Katedrze Notre Dame udział wzięli reprezentanci wielu krajów, między innymi:
- książę Otto, księżna Regina, arcyksiężna Astryda, arcyksiążę Karol Krystian, arcyksiężna Maria Astryda, arcyksiężniczka Maria Krystyna, arcyksiążę Imre, arcyksiążę Krzysztof, arcyksiążę Aleksander, arcyksiężniczka Gabriela
- król Albert II, królowa Paola, królowa Fabiola, książę Filip, księżna Matylda, książę Wawrzyniec, księżna Klara
książę Kirył, księżna Rosario- królowa Małgorzata II
król Konstantyn II, królowa Anna Maria- królowa Zofia
książę Henryk
cesarzowa Farah- królowa Beatrycze
książę Akishino, księżna Kiko
książę Hasan, księżna Sarvath- książę Mikołaj, księżna Małgorzata, księżniczka Maria-Anuncjata, księżniczka Maria-Astryda, książę Józef-Emanuel, książę Alojzy, księżna Zofia
- wielki książę Jan, wielki książę Henryk, wielka księżna Maria Teresa, książę Jan, książę Wilhelm, księżna Sybilla, dziedziczny wielki książę Wilhelm, książę Feliks, książę Ludwik, księżniczka Aleksandra, książę Sebastian, księżniczka Maria-Gabriela, książę Konstantyn, książę Wacław, książę Karol-Jan,
książę Mulaj Raszid
książę Albert- królowa Sonja, księżniczka Astryda
- król Karol XVI Gustaw, królowa Sylwia
książę Andrzej.
Spuścizna edytuj
Jej imię noszą niektóre jej potomkinie:
- księżniczka Maria Anuncjata Astryda Józefina Weronika z Liechtensteinu (ur. 1986, jej wnuczka)
- księżniczka Maria Gabriela Cecylia Szarlotta Zofia z Nassau (ur. 1986, jej wnuczka)
- księżniczka Aleksandra Józefina Teresa Szarlotta Maria Wilhelmina z Luksemburga (ur. 1991, jej wnuczka)
- arcyksiężniczka Gabriela Maria Pilar Jolanta Józefina Szarlotta z Austrii (ur. 1994, jej wnuczka).
Jedna ze stacji metra w Brukseli nazwana jest jej imieniem.
Genealogia edytuj
Przodkowie edytuj
Potomkowie edytuj
| Dzieci | Wnuki | Prawnuki |
| arcyksiężna Maria Astryda z Austrii (ur. 1954) |
Maria Krystyna, hrabina Rudolf Limburg-Stirum (ur. 1983) |
hrabia Leopold Limburg-Stirum (ur. 2011) |
| hrabia Konstantyn Limburg-Stirum (ur. 2013) | ||
| hrabia Gabriel Limburg-Stirum (ur. 2016) | ||
| arcyksiążę Imre z Austrii (ur. 1985) |
arcyksiężniczka Maria Stella z Austrii (ur. 2013) | |
| arcyksiężniczka Magdalena z Austrii (ur. 2016) | ||
| arcyksiężniczka Juliana z Austrii (ur. 2018) | ||
| arcyksiążę Krzysztof z Austrii (ur. 1988) |
arcyksiężniczka Katarzyna z Austrii (ur. 2014) | |
| arcyksiężniczka Zofia z Austrii (ur. 2017) | ||
| arcyksiążę Aleksander z Austrii (ur. 1990) |
||
| arcyksiężniczka Gabriela z Austrii (ur. 1994) |
Wiktoria Burbon-Parmeńska (ur. 2017) | |
| Henryk, wielki książę Luksemburga (ur. 1955) |
Wilhelm, następca tronu Luksemburga (ur. 1981) |
|
| książę Feliks z Luksemburga (ur. 1984) |
księżniczka Amalia z Nassau (ur. 2014) | |
| książę Liam z Nassau (ur. 2016) | ||
| książę Ludwik z Luksemburga (ur. 1986) |
książę Gabriel z Nassau (ur. 2006) | |
| książę Noah z Nassau (ur. 2007) | ||
| księżniczka Aleksandra z Luksemburga (ur. 1991) |
||
| książę Sebastian z Luksemburga (ur. 1992) |
||
| książę Jan z Luksemburga (ur. 1957) |
księżniczka Maria Gabriela z Nassau (ur. 1986) |
Zeno Willms (ur. 2018) |
| książę Konstantyn z Nassau (ur. 1988) |
Feliks Nassau (ur. 2018) | |
| książę Wacław z Nassau (ur. 1990) |
||
| książę Karol Jan z Nassau (ur. 1992) |
||
| księżna Małgorzata z Liechtensteinu (ur. 1957) |
książę Leopold z Liechtensteinu (ur. 1984, zm. 1984) |
|
| księżniczka Maria Anuncjata z Liechtensteinu (ur. 1985) |
||
| księżniczka Maria Astryda z Liechtensteinu (ur. 1987) |
||
| książę Józef Emanuel z Liechtensteinu (ur. 1989) |
||
| książę Wilhelm z Luksemburga (ur. 1963) |
książę Paweł Ludwik z Nassau (ur. 1998) |
|
| książę Leopold z Nassau (ur. 2000) |
||
| księżniczka Szarlotta z Nassau (ur. 2000) |
||
| książę Jan z Nassau (ur. 2004) |
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ 30 Aug 1935 - BELGIAN QUEEN KILLED - Trove [online], trove.nla.gov.au [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Le carrosse dans lequel se trouve la Reine Astrid, le Prince heritier... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ King Leopold III of Belgium unveils the National Memorial to King... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ 1949, Princess Josephine Charlotte visiting the Brussels Town Hall News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Princess Josephine-Charlotte of Belgium shakes hands with a war widow... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Five and a half million Belgians go to the polls to decide as to... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ a b Wedding of Grand Duke Jean of Luxembourg and Princess Joséphine-Charlotte of Belgium | Unofficial Royalty [online], unofficialroyalty.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ US president John F Kennedy and Jacqueline Kennedy pose with the... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Abdication of Grand Duchess Charlotte; Accession of Grand Duke Jean | Unofficial Royalty [online], unofficialroyalty.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ La Reine Margrethe et le Prince Henrik, en visite au Luxembourg,... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Jean Grand Duke Luxembourg Pictures and Photos | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Queen Elizabeth II and the Duke of Edinburgh with Grand Duke Jean of... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Grand Duke Jean of Luxembourg and Japanese Prime Minister Masayoshi... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Grand Duke Jean of Luxembourg and Grand Duchess Josephine Charlotte... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Grand Duke Jean and the Grand Duchess of Luxembourg came to welcome... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Grand Duke Jean and Grand Duchess Josephine Charlotte visit The... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ NORWEGIAN ROYALTY VISIT LUXEMBOURG News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Grand Duchess Josephine Charlotte of Luxembourg, Empress Michiko,... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Grand Duke Jean of Luxembourg, Emperor Akihito, Grand Duchess... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Group photo taken at the Laeken Castle gala. News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Jean, Grand Duke of Luxembourg with his wife Princess Josephine... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ The state picture from the Royal Castle in Oslo. First row from left,... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ The Royal Wedding Group in the Throne Room at Buckingham Palace on... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Wedding of Prince Guillaume of Luxembourg and Sibilla Weiller in... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-22] (ang.).
- ↑ Royals pose at Hampton Court Palace after the wedding of Crown Prince... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Prince Philippe of Belgium and Mathilde d’Udekem wedding in Brussels,... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Royal Highnesses Grand Duke Jean and Grand Duchess Josephine... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Grand Duke Jean and Grand Duchess Josephine Charlotte of Luxembourg... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ King Albert II, Queen Paola, Grand Duchess and Grand Duke Jean of... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Funeral of Queen Mum in London, United Kingdom on April 09, 2002 News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Grand Duke Jean and Grand Duchess Josephine Charlotte of Luxembourg... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Grand Duke Henri, Grand Duchess Maria Theresa, Grand Duke Jean &... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Grand Duke Jean & Grand Duchess Josephine-Charlotte Of Luxembourg... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Crimson Drawing Room At Windsor Castle Queen Elizabeth II With The... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ Grand Duke Jean of Luxembourg sitting next to his wife Princess... News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ John-Paul II visits the Royal family of Luxembourg on May 15, 1985 News Photo | Getty Images [online], gettyimages.com [dostęp 2019-04-23] (ang.).