Jęczydół
Jęczydół (niem. Brenkenhofswalde) – wieś w Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Kobylanka, nad Miedwiem, położona przy drodze gminnej z Morzyczyna, ok. 2 km na wschód od Kobylanki (siedziby gminy) i 10 km na zachód od Stargardu (siedziby powiatu).
| wieś | |
.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
314[2] |
| Strefa numeracyjna |
91 |
| Kod pocztowy |
73-108[3] |
| Tablice rejestracyjne |
ZST |
| SIMC |
0777579 |
Położenie na mapie gminy Kobylanka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego  | |
 53°20′06″N 14°53′29″E/53,335000 14,891389[1]
| |
.jpg)
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa szczecińskiego.
Nazwa edytuj
12 lutego 1948 r. ustalono urzędową polską nazwę miejscowości – Jęczydół, określając drugi przypadek jako Jęczydółu, a przymiotnik – jęczydolski[4]. Nazwa ma genezę słowiańską i odnosiła się do kanału, łączącego jezioro Miedwie z Iną – jej przeniesienie na nazwę miejscowości jest tzw. chrztem nazewniczym. Powierzchownie jest złożeniem dwóch członów: czasownika jęczeć i nazwy pospolitej dół, jednak [t͡ʃ] ‹cz› jest wynikiem błędnego odczytu niemieckiego zapisu[5]. Nazwa pierwotna jest rekostrukowana jako *Jędzydół, co ma oparcie w swoim odpowiedniku niemieckim Mortgraue (dlniem. „rów zmor”[6]). Późniejszy wariant niemiecki Wormgraue sugeruje także możliwość rekonstrukcji formy *Wężydół[5], chociaż mógł on powstać w wyniku niezrozumiałości członu Mort[6].
Nazwa niemiecka Brenkenhofswalde, wzmiankowana po raz pierwszy w 1789, ma charkater dzierżawczy i jest złożona z trzech członów: nazwy osobowej Brenke, nazwy pospolitej Hof „zagroda, gospodarstwo, dziedziniec, dwór” i nazwy pospolitej Wald „las”[5].
Historia edytuj
Miejscowość założona w okresie kolonizacji fryderycjańskiej. Nazwa kolonii pochodziła od nazwiska radcy kamery wojenno-skarbowej państwa pruskiego von Brenkendorfa[7].
Na uboczu zdewastowany cmentarz ewangelicki założony w XVIII wieku. Na jednej z posesji pozostałości pomnika poświęconego poległym w I wojnie światowej[8].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 46959
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 408 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 grudnia 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. (M.P. z 1948 r. nr 14, poz. 55)
- ↑ a b c Bożena Stramek, Toponimia powiatu stargardzkiego, Pruszcz Gdański: Jasne, s. 52, ISBN 978-83-61508-30-4.
- ↑ a b Friedrich Lorentz, Kritik: Ks. Stanisław Kozierowski: Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny zachodniej. Lief I: Słupsk, Kołobrzeg, Piła, Szczecin. Posen 1934, 4°, „Zeitschrift für Slavische Philologie”, 12 (3/4), 1935, s. 462, JSTOR: 24000328.
- ↑ Gmina Kobylanka, Opis wsi Jęczydół [online] [dostęp 2009-07-18] [zarchiwizowane z adresu 2009-08-13].
- ↑ Architektura Pomorza Zachodniego, Jęczydół