Język tombulu

język austronezyjski

Język tombulu, także minahasa[1][2]język austronezyjski używany w prowincji Celebes Północny w Indonezji, w okolicach miasta Manado. Należy do grupy języków filipińskich[1][3].

Tombulu
Obszar

Celebes Północny (Indonezja)

Liczba mówiących

60 tys. (1981)

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 7 wypierany
Kody języka
ISO 639-3 tom
IETF tom
Glottolog tomb1243
Ethnologue tom
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Według danych z 1981 roku posługuje się nim 60 tys. ludzi[1]. Wyróżnia się dwa dialekty – taratara i tomohon[4].

Nazwa „tombulu” oznacza „ludność z regionu bambusa”[5]. Pochodzi od słów tou („ludzie”) i wulu (pewien typ bambusa); określenie to miałoby odnosić się do roślinności napotkanej przez pierwszych osadników[6].

Podobnie jak pozostałe języki minahaskie jest zagrożony wymarciem. Znajduje się pod presją malajskiego miasta Manado i języka indonezyjskiego[7]. Ma niski prestiż wśród samych użytkowników. Nie jest często używany w miastach, jedynie starsze pokolenie zachowuje dobrą jego znajomość, a osoby wykształcone unikają posługiwania się rodzimym językiem. Według doniesień z 2008 i 2010 r. pozostaje w szerszym użyciu na terenach wiejskich[4]. Jednocześnie w latach 90. XX w. odnotowano, że w wielu wsiach nie jest przyswajany przez dzieci[8].

Został udokumentowany w literaturze. Sporządzono słownik (Kamus Tombulu-Indonesia, 1979/1980)[9], a także opisy jego gramatyki (Bahasa Tombulu di Minahasa, 1991[10]; Struktur bahasa Tombulu, 1993[11]). Podjęto działania na rzecz ochrony tego języka, powstały m.in. materiały do użytku szkolnego[4]. Jest zapisywany alfabetem łacińskim[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d M. Paul Lewis, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Tombulu, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas: SIL International, 2015 [dostęp 2020-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-25] (ang.).
  2. Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath, Sebastian Bank: Tombulu. Glottolog 4.6. [dostęp 2022-09-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-17)]. (ang.).
  3. Wil Lundström-Burghoorn: Minahasa Civilization: A Tradition of Change. Göteborg: Acta Universitatis Gothoburgensis, 1981, s. 19, seria: Gothenburg studies in social anthropology 2. ISBN 91-7346-095-8. OCLC 8165475. (ang.).
  4. a b c David Mead: Tombulu. Sulawesi Language Alliance. [dostęp 2023-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-24)]. (ang.).
  5. Merrifield i Salea 1996 ↓, s. 35.
  6. Sahulata i in. 1993 ↓, s. 6.
  7. Sahulata i in. 1993 ↓, s. 2–3.
  8. Merrifield i Salea 1996 ↓, s. 134.
  9. M. Salea-Warouw, W.H.C.M. Lalamentik, R. Waani-Rumokoy, J.W. Semen: Kamus Tombulu-Indonesia: suatu hasil penelitian leksikografi. Manado: Proyek Peningkatan/Pengembangan Perguruan Tinggi, Universitas Sam Ratulangi, 1979/1980. OCLC 20335761. [dostęp 2022-09-17]. (indonez.).
  10. Muhammad Anwar Yahya: Bahasa Tombulu di Minahasa. KITLV, 1991. OCLC 1223348123. (indonez.).
  11. Sahulata i in. 1993 ↓.

Bibliografia edytuj

  • Scott Merrifield, Martinus Salea: North Sulawesi Language Survey. Dallas: Summer Institute of Linguistics, 1996, seria: Publications in Sociolinguistics 1. ISBN 1-55671-000-3. OCLC 36657959. (ang.).
  • D. Sahulata, M.A. Yahya, S.V. Moningkey R., J. Nanlohy P.: Struktur bahasa Tombulu. Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1993. ISBN 979-459-274-9. OCLC 29411864. [dostęp 2023-01-25]. (indonez.).