Język wemale
Język wemale, także: honitetu, oemale, tala[1][2] – język austronezyjski używany w prowincji Moluki w Indonezji, w zachodniej części wyspy Seram[3] . Według danych z 2000 roku posługuje się nim 6 tys. osób[1].
Obszar | |||
---|---|---|---|
Liczba mówiących |
6 tys. (2000) | ||
Pismo/alfabet | |||
Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
Status oficjalny | |||
Ethnologue | 6a żywy↗ | ||
Kody języka | |||
ISO 639-3 | weo | ||
IETF | weo | ||
Glottolog | nort2864 | ||
Ethnologue | weo | ||
W Wikipedii | |||
| |||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Jest to język ojczysty ludu Wemale[4]. Według Ethnologue dzieli się na kilka dialektów: zachodni, zachodnio-centralny, wschodni, południowy[1]. W analizie leksykostatystycznej z 1989 r. oraz publikacji Atlas bahasa tanah Maluku (1996) wyróżniono dwa języki wemale: północny (kecamatany Taniwel i Seram Utara) i południowy (kecamatany Kairatu i Amahai)[5][6]. Nazwy „patasiwa” i „patalima” (ze starszej literatury) również odnoszą się do dialektów tego języka[7].
W wyd. 19. Ethnologue podano, że pozostaje szeroko używanym środkiem komunikacji (występuje w kontaktach domowych i sąsiedzkich, a także obrzędach tradycyjnych)[1]. Według nowszych doniesień (2020) jest poważnie zagrożony wymarciem, gdyż nie posługują się nim osoby w wieku poniżej 30 lat. Do jego zaniku przyczyniła się presja ze strony malajskiego ambońskiego[8]. W użyciu jest także język indonezyjski[1][4].
Materiały nt. tego języka obejmują kilka list słownictwa (również z XIX w.) oraz krótkie opracowanie gramatyczne. Badania w regionie prowadzili O.D. Tauern i E. Stresemann, a w II poł. XX w. J.T. Collins[9]. Jest zapisywany alfabetem łacińskim[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f M. Paul Lewis , Gary F. Simons , Charles D. Fennig (red.), Wemale, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 19, Dallas: SIL International, 2016 [dostęp 2020-06-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-02] (ang.).
- ↑ Alfred F. Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, s. 86–87, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 [zarchiwizowane] (pol.).
- ↑ Taguchi 1989 ↓.
- ↑ a b Michaił Anatoljewicz Czlenow , Wiemale, [w:] Walerij Aleksandrowicz Tiszkow (red.), Narody i rieligii mira: encykłopiedija, Moskwa: Bolszaja rossijskaja encykłopiedija, 1998, s. 122, ISBN 978-5-85270-155-8, OCLC 40821169 [dostęp 2025-01-26] (ros.).
- ↑ Taguchi 1989 ↓, s. 28, 40–41.
- ↑ Mark Taber (red.), Atlas bahasa tanah Maluku, Ambon: Pusat Pengkajian dan Pengembangan Maluku, Universitas Pattimura / Summer Institute of Linguistics, 1996, s. 52, ISBN 979-8132-90-4, OCLC 40713056 [dostęp 2023-08-07] (indonez.).
- ↑ Collins 1983 ↓, s. 52.
- ↑ Erniati i Sanjoko 2020 ↓, s. 38.
- ↑ Collins 1983 ↓, s. 52–53.
Bibliografia
edytuj- James T. Collins, The Historical Relationships of the Languages of Central Maluku, Indonesia, Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1983 (Pacific Linguistics D-47; Materials in languages of Indonesia 13), DOI: 10.15144/PL-D47, ISBN 0-85883-289-5, OCLC 11562071 [dostęp 2022-12-02] (ang.).
- Erniati, Yohanis Sanjoko , Deskripsi Pola Suku Kata Bahasa Wemale, „Jurnal Lingko: Jurnal Kebahasaan dan Kesastraan”, 2 (1), 2020, s. 37–50, DOI: 10.26499/jl.v2i1.48, ISSN 2686-2719 [dostęp 2023-08-02] (indonez.).
- Yushin Taguchi , Lexicostatistic survey of the languages indigenous to West Seram, [w:] Wyn D. Laidig (red.), Workpapers in Indonesian Languages and Cultures, t. 6: Maluku, Summer Institute of Linguistics, 1989, s. 15–63 [dostęp 2023-08-02] (ang.).