Języki oto-mangueskie

rodzina języków z Ameryki Północnej, konkretniej Środkowej

Języki oto-mangueskierodzina językowa obejmująca około 170 języków na terenie Meksyku. W sumie językami tej rodziny posługują się dwa miliony osób[1]. Bywa także określana jako fyla językowa, obejmująca kilka rodzin[2].

Języki oto-mangueskie
Obszar

Meksyk

Liczba mówiących

2 mln

Kody rodziny językowej
ISO 639-5 omq
Glottolog otom1299
Występowanie
Ilustracja
Zasięg geograficzny języków oto-mangueskich
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unicode.

Najważniejsze języki oto-mangueskie:

Klasyfikacja edytuj

Grupy i języki Liczba mówiących Kraje
Języki oto-mangueskie wschodnie
Języki amuzgo-misteckie (amuzgo-misztek)
Języki amuzgo
amuzgo guerrero 45 900 Meksyk
amuzgo ipalapa (amuzgo dolnowschodni) 2 030 Meksyk
amuzgo z San Pedro Amuzgos (amuzgo oaxaka) 5 200 Meksyk
Języki misteckie (mixtekańskie)
Makrojęzyk kuikatecki (kuikatek, cuicatec)
środkowokuikatecki (kuikatek tepeuxila) 8 680 Meksyk
kuikatecki teutila 3 140 Meksyk
Makrojęzyk mistecki (misztecki, mixtekański, mistek, misztek)
misztek alakatlatzalański (mistecki środkowy, misztecki z Alacatlatzala) 30 000 Meksyk
misztek alkozaukański (mistecki z Alocozauca, misztecki z Xochapa) 10 000 Meksyk
misztek amoltepecki 5 730 Meksyk
misztek apasko-apoalski (mistecki z Santiago Apoala) 10 000 Meksyk
misztek atatlaukański (mistecki z San Esteban Atatlahuca) 8 300 Meksyk
misztek ayutlański 11 600 Meksyk
misztek kakalosztepecki 460 Meksyk
misztek czayukański 10 000 Meksyk
misztek czazumba 3 790 Meksyk
misztek czigmekatitlański (mistecki z Santa María Chigmecatitlán) 1 350 Meksyk
misztek koatzospański (mistecki z San Juan Coatzospan) 2 090 Meksyk
misztek kuyamekalko (mistecki kuikatlański) 1 880 Meksyk
misztek diuxi-tilantongo 11 600 Meksyk
misztek uitepecki (mistecki z Huitepec) 2 400 Meksyk
misztek itunduhiański (mistecki z Santa Cruz Itundujia) 850 Meksyk
misztek isztayutlański (mistecki z Santiago Ixtayutla) 6 380 Meksyk
misztek hamiltepecki (mistecki z Jamiltepec) 9 760 Meksyk
misztek jusztlauakański (misztek z Juxtlahuaca) 16 000 Meksyk
misztek magdalena-peniasko (mistecki peniasko) 7 350 Meksyk
misztek metlatonocki 46 600 Meksyk
misztek mitlatongo 1 800 Meksyk
misztek misztepecki (mistecki z San Juan Mixtepec) 9 170 Meksyk
misztek północnotlachiacki (mistecki z San Juan Ñumí) 5 790 Meksyk
misztek północnozachodniooaxacki (mistecki z Yucuná) 5 430 Meksyk
misztek okotepecki (mistecki z Santo Tomás Ocotepec) 6 170 Meksyk
misztek penioleski (mistecki z Santa María Peñoles, misztek wschodni) 5 500 Meksyk
misztek pinotepa-nacional (mistecki nadmorski) 20 000 Meksyk
misztek z San Juan Colorado 5 580 Meksyk
misztek San Juan Teita (mistecki teita) 370 Meksyk
misztek z San Miguel el Grande 6 000 Meksyk
misztek z San Miguel Piedras 240 Meksyk
misztek z Santa Lucía Monteverde 5 330 Meksyk
misztek zakatepecki (misztek z Santa María Zacatepec) 2 570 Meksyk
misztek silakayoapański 18 700 Meksyk
misztek sindiujski 34 Meksyk
misztek sinikauański (mistecki z San Antonio Sinicahua 1 110 Meksyk
misztek południowowschodnionoczisztlański (misztek z Santo Domingo Nuxaá) 4 200 Meksyk
misztek południowopuebleński 3 180 Meksyk
misztek południowozachodniotlachiacki (misztek z Santiago Nuyoo) 7 340 Meksyk
misztek soyaltepecki (mistecki z San Bartolo Soyaltepec) 220 Meksyk
misztek takauański (misztek z Santa Cruz Tacahua) 390 Meksyk
misztek tamazolski (mistecki z San Juan Tamazola) 1 150 Meksyk
misztek tezoatlański (mistecki z Tezoatlán de Segura y Luna) 5 080 Meksyk
misztek tidaa (mistecki z San Pedro Tidaá) 380 Meksyk
misztek tihaltepecki (misztek z San Pablo Tijaltepec) 3 250 Meksyk
misztek tlazoyaltepecki (misztek z Santiago Tlazoyaltepec) 6 030 Meksyk
misztek tututepecki (misztek z San Pedro Tututepec) 1 020 Meksyk
misztek zachodniojusztlauakański 20 000 Meksyk
misztek yolochoczitleński 10 600 Meksyk
misztek yosondua (misztek z Santiago Yosondúa) 2 000 Meksyk
misztek yukuanieński (mistek z San Bartolomé Yucuañe) 710 Meksyk
misztek yutanduczi 960 Meksyk
Makrojęzyk trike (trique)
trike czikauastlański (trike z San Andrés Chicahuaxtla) 4 060 Meksyk
trike kopala (trike z San Juan Copala, trike dolny) 30 000 Meksyk
trike z San Martin Itunyoso 2 000 Meksyk
Języki popolokańsko-zapoteckie
Języki popolokańskie
czoczoltecki (czoczo) 440 Meksyk
iszkatecki (iszkatek, ixcatec) 21 Meksyk
Makrojęzyk mazatecki (mazatek)
mazatecki ayautla 3 700 Meksyk
mazatecki czikiuitlański (mazatek południowy, mazatek z San Juan Chiquihuitlán) 1 500 Meksyk
mazatecki górski (mazatek środkowy, mazatek z Huautla de Jimenez) 74 600 Meksyk
mazatecki iszkatlański (mazatek z San Pedro Ixcatlán) 8 590 Meksyk
mazatecki nizinny (mazatek z San Felipe Jalapa de Díaz) 17 500 Meksyk
mazatecki mazatlański (mazatek południowowschodni) 12 000 Meksyk
mazatecki wschodni (mazatek z San Jerónimo Tecóatl, mazatek z San Antonio Eloxochitlán, mazatecki północnogórski) 18 900 Meksyk
mazatecki soyaltepecki (mazatek z San Miguel Soyaltepec, mazatek północnowschodni) 27 500 Meksyk
Makrojęzyk popolokański (popoloca)
popolokański koyotepecki 500 Meksyk
popolokański mezontlański (popolokański południowy) 2 000 Meksyk
popolokański zachodni (popolokański z San Felipe Otlaltepec) 3 000 Meksyk
popolokański wschodni (popolokański z San Juan Atzingo) 3 690 Meksyk
popolokański z San Luis Temalacayuca 4 730 Meksyk
popolokański północny (popolokański z San Marcos Tlacoyalco) 8 440 Meksyk
popolokański z Santa Inés Ahuatempan 4 000 Meksyk
Języki zapoteckie
Makrojęzyk czatino
czatino wschodniogórski 1 800 Meksyk
czatino nopala 8 940 Meksyk
czatino tatalpetecki 540 Meksyk
czatino zachodniogórski 16 000 Meksyk
czatino zakatepecki (czatino z San Marcos Zacatepec) 450 Meksyk
czatino zenzontepecki (czatino północny) 8 490 Meksyk
Makrojęzyk zapotecki (zapotec)
zapotecki aloapamski 3 400 Meksyk
zapotecki amatlański (zapotecki z San Cristóbal Amatlán) 10 000 Meksyk
zapotecki z Asunción Mixtepec 100 Meksyk
zapotecki ayoquesco (zapotecki z Santa María Ayoquesco) 880 Meksyk
zapotecki kahonoski (zapotecki z San Pedro Cajonos, zapotecki yaganiza) 5 000 Meksyk
zapotecki cziczikapański (zapotecki wschodniookotlański, zapotecki z San Baltazar Chichicapan) 2 720 Meksyk
zapotecki czoapański 12 000 Meksyk
zapotecki koatekas-altas (zapotecki z San Juan Coatecas Altas) 4 880 Meksyk
zapotecki koatlański (zapotecki z Santa María Coatlán) 500 Meksyk
zapotecki el-alto (zapotecki z San Pedro el Alto) 900 Meksyk
zapotecki elotepecki (papabuco, zapotecki z San Juan Elotepec) 200 Meksyk
zapotecki guevea (zapotecki z Guevea de Humboldt) 4 720 Meksyk
zapotecki gjuilański (zapotecki z San Dionisio Ocotepe, zapotecki z San Pablo Güilá) 9 500 Meksyk
zapotecki przesmykowy 85 000 Meksyk
zapotecki laczygiryjski (zapotecki z Santiago Lachiguiri) 5 000 Meksyk
zapotecki laczychijski (zapotecki z Lachixío) 6 500 Meksyk
zapotecki lapagia-giwinijski (zapotecki z Santiago Lapaguía) 4 200 Meksyk
zapotecki loxiczański (zapotecki z Loxicha, zapotecki zachodniopoczutlański) 75 000 Meksyk
zapotecki mazaltepecki (zapotecki etla, zapotecki z Santo Tomás Mazaltepec) 2 200 Meksyk
zapotecki miauatlański (zapotecki z Miahuatlán) 1 000 Meksyk
zapotecki mitla 19 500 Meksyk
zapotecki mistepecki (zapotecki z San Juan Mixtepec) 7 000 Meksyk
zapotecki okotlański (zapotecki z Poniente de Ocotlán) 15 000 Meksyk
zapotecki ozolotepecki 6 500 Meksyk
zapotecki petapa (z Santa María Petapa) 8 000 Meksyk
zapotecki quiavikuzaski 4 000 Meksyk
zapotecki quioquitani-quieri 4 000 Meksyk
zapotecki rinkoński 29 200 Meksyk
zapotecki z San Agustín Mixtepec 59 Meksyk
zapotecki z San Baltazar Loxicha 1 500 Meksyk
zapotecki z San Pedro Quiatoni 14 800 Meksyk
zapotecki z San Vicente Coatlán 3 380 Meksyk
zapotecki z Santa Catarina Albarradas 1 000 Meksyk
zapotecki z Santa Inés Yatzechi (zapotecki z Zegache) 2 240 Meksyk
zapotecki z Santa María Quiegolani 2 000 Meksyk
zapotecki santiago xanica (zapotecki sanicki) 2 500 Meksyk
zapotecki z Santo Domingo Albarradas 5 500 Meksyk
zapotecki istlański (zapotecki z Sierra de Juárez, zapotecki z Atepec) 4 000 Meksyk
zapotecki południowowschodnioistlański 6 000 Meksyk
zapotecki południoworinkoński (zapotecki z Tabaa) 12 000 Meksyk
zapotecki tabaa (zapotecki z Tabaa) 2 000 Meksyk
zapotecki tehalapański (zapotecki z San Felipe Tejalapan) 50 Meksyk
zapotecki tesmelukański (zapotecki z San Lorenzo Texmelucan) 4 630 Meksyk
zapotecki tilquiapański (zapotecki z San Miguel Tilquiapan) 5 000 Meksyk
zapotecki tlakolulicki (zapotecki z Asunción Tlacolulita) 53 Meksyk
zapotecki totomaczapański (zapotecki z San Pedro Totomachapan) 260 Meksyk
zapotecki Doliny Zachodniej Tlacoluli (zapotecki z San Juan Guelavía, zapotecki zachodniotlakolulski, guelavia) 28 000 Meksyk
zapotecki xadani (zapotecki z Santa María Xadani) 340 Meksyk
zapotecki xanaguia (zapotecki z Santa Catarina Xanaguía) 2 500 Meksyk
zapotecki jalalagski (zapotecki z Yalálag) 3 500 Meksyk
zapotecki yareni (zapotecki z Santa Ana Yareni) 2 900 Meksyk
zapotecki yatee (zapotecki z Yatee) 5 000 Meksyk
zapotecki yatzaczi (zapotecki z Yatzachi) 2 500 Meksyk
zapotecki yautepecki (zapotecki z San Bartolo Yautepec) 250 Meksyk
zapotecki zaaczila (zapotecki z San Raymundo Jalpan) 550 Meksyk
zapotecki zaniza (zapotecki z Santa María Zaniza) 770 Meksyk
zapotecki zoogoczo (zapotecki z San Bartolomé Zoogocho) 1 000 Meksyk
Języki oto-mangueskie zachodnie
Języki oto-pame-czinanteckie
Języki czinanteckie
czinantecki cziltepecki 9 Meksyk
czinantecki komaltepecki 2000 Meksyk
czinantecki lalana 10 700 Meksyk
czinantecki lealao 2 000 Meksyk
czinantecki ohitlański (północnoczinantecki) 37 900 Meksyk
czinantecki osumasjiński (czinantecki z Ayotzintepec) 3 140 Meksyk
czinantecki palantla (czinantecki z San Pedro Tlatepuzco) 25 000 Meksyk
czinantecki quiotepecki (czinantecki górski) 8 000 Meksyk
czinantecki socziapamski (wschodnioczinantecki) 3 590 Meksyk
czinantecki tepetotutla 1 850 Meksyk
czinantecki tepinapa 11 800 Meksyk
czinantecki tlakoatzintepecki 1720 Meksyk
czinantecki usila 7 410 Meksyk
dolnośrodkowoczinantecki (czinantecki z San Juan Bautista Valle Nacional) 440 Meksyk
Języki oto-pamejskie
cziczimecki (cziczimeko-honas, meko, pame z Chichimeco-Jonaz) 2 230 Meksyk
Makrojęzyk matlatzinka-okuiltek (matlatzinka)
matlatzinka atzingo (okuiltecki, tlahuicki, tlahura) 100 Meksyk
matlatzinka (matlatzinka z San Francisco de los Ranchos, pirinda) 650 Meksyk
Makrojęzyk mazahua (masauański)
mazahua środkowy (masauański środkowy, środkowomasauański) 74 000 Meksyk
mazahua miczoakański (masauański wschodni, wschodniomasauański) 26 600 Meksyk
Makrojęzyk otomi
otomi wschodniogórski (otomi wschodni, otomi z Huehuetla) 49 300 Meksyk
otomi stanu Meksyk (otomi z San Felipe Santiago) 20 000 Meksyk
otomi południowowschodni (otomi z Ixtenco) 460 Meksyk
otomi meskitalski (otomi z Doliny Mezquital) 88 500 Meksyk
otomi północnozachodni (otomi zachodni, otomi z Querétaro) 33 000 Meksyk
otomi temoaya 37 000 Meksyk
otomi tenango 10 000 Meksyk
otomi północnowschodni (otomi teskatepecki, otomi z Texcatepec) 12 000 Meksyk
otomi tilapa 290 Meksyk
Makrojęzyk pame
pame środkowy (pamejski środkowy) 7 370 Meksyk
pame północny (pamejski północny) 340 Meksyk
pame południowy (pamejski południowy) 0 Meksyk
Języki tlapanek-mangueskie
Języki mangueskie
cziapaneski 0 Meksyk
Języki tlapanek-subtiaba
subtiaba 0 Nikaragua
Makrojęzyk tlapanecki
tlapanecki zachodni (akatepecki) 40 200 Meksyk
tlapanecki południowy (azojuski) 590 Meksyk
tlapanecki wschodni (malinaltepecki) 37 500 Meksyk
tlapanecki środkowy (tlakoapski) 7 500 Meksyk

Przypisy edytuj

  1. M. Paul Lewis (red.), Statistical Summaries, [w:] Ethnologue: Languages of the World [online], wyd. 16, Dallas: SIL International, 2009 [zarchiwizowane z adresu 2011-06-04] (ang.).
  2. Alfred F. Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, s. 23, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 (pol.).

Bibliografia edytuj