Jabłkowo
Jabłkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Skoki.
wieś | |
Drewniany kościół w Jabłkowie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
315[2] |
Strefa numeracyjna |
61 |
Kod pocztowy |
62-285[3] |
Tablice rejestracyjne |
PWA |
SIMC |
0594650 |
Położenie na mapie gminy Skoki | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu wągrowieckiego | |
52°39′34″N 17°18′13″E/52,659444 17,303611[1] | |
Strona internetowa |
Nazwa
edytujMiejscowość ma metrykę średniowieczną. Nazwa notowana od XIV wieku: 1399 de Japkovo, 1417 in Iablkowo, 1449 in Jablowo, 1461 de Japlkowo, 1511-23 Iablkowo villa, 1580 Jabłkowo, 1718-19 Jabłkowo, 1789 Iabkowo, 1846 Jabłkowo, 1882 Jabłkowo. Nazwa pochodzi od nazwy osobowej Jabłko[4].
Historia
edytujPierwsza wzmianka o Jabłkowie pochodzi z 1399 roku. W 1846 roku właścicielem Jabłkowa był Jan Brzeski herbu Topór. W tym czasie Jabłkowo posiadało 2584 mórg obszaru.
W 1882 roku miejscowość jako Jabłkowo wieś leżącą w powiecie wągrowieckim jest opisana w XIX-wiecznym Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. Znajdowało się niej 13 domów, w których mieszkało 99 mieszkańców z czego 29 ewangelików oraz 70 katolików. We wsi mieszkało również 19 analfabetów[5].
W 1885 roku Jabłkowo wchodziło w skład okręgu dominium Pomarzanki, którego właścicielem był Kajetan Buchowski. W 1910 roku Jabłkowo i Raczkowo posiadała Elżbieta z Ponińskich Zaborowska, obszar Jabłkowa wówczas wynosił 413,63 ha, a roczny dochód wynosił 5617 marek.
W okresie międzywojennym miejscowość należała do II Rzeczypospolitej. W 1921 roku we wsi był folwark i część włościańska. Właścicielką folwarku była Elżbieta Zaborowska. Obszar majątku wynosił 644,9 ha, w tym również gorzelnia. W czasie okupacji majątek zajął Niemiec Sznajder.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Zabytki
edytuj- Kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła z 1754 roku zbudowany na miejscu wcześniejszego, zniszczonego przez pożar. Wyposażenie wnętrza barokowe i rokokowe, pochodzi z II połowy XVII wieku. Na belce tęczowej znajduje się gotycki drewniany krucyfiks z pierwszej połowy XV wieku, zachowany z wyposażenia poprzedniego kościoła. Na przykościelnym cmentarzu wznosi się niewielki, sklepiony grobowiec Brzeskich – właścicieli wsi w XIX w.
- Klasycystyczny dwór Brzeskich z pierwszej połowy XIX w., rozbudowany w pocz. XX w., otoczony parkiem o pow. ok. 1 ha ze stawem i szpalerami grabowymi.
- We wsi odkopano cmentarzysko z okresu tzw. kultury pomorskiej (wczesna epoka żelaza), z charakterystycznymi dla niej popielnicami twarzowymi.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42804
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 366 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rymut 1997 ↓, s. 5.
- ↑ Jabłkowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 339 .
Bibliografia
edytuj- Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. IV, J-Kn, hasło „Jabłkowo”. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2001, s. 5. ISBN 83-87623-36-9.
- Jacek Kowalski: Podróż do dwunastu drewnianych kościółków. Murowana Goślina: Związek Międzygminny „Puszcza Zielonka”, 2008.
Linki zewnętrzne
edytuj- Jabłkowo [online], Gmina Skoki [dostęp 2020-03-30] (pol.).
- Jabłkowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 339 .
- Jabłkowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 621 .
Zobacz też: Jabłków