Jacek Cygan

polski autor piosenek, poeta, scenarzysta

Jacek Antoni Cygan (ur. 6 lipca 1950 w Sosnowcu) – polski autor tekstów piosenek, poeta, prozaik, scenarzysta, autor musicalowy, juror i organizator festiwali muzycznych, a także osobowość telewizyjna. Kawaler Orderu Uśmiechu. Członek Akademii Fonograficznej ZPAV[1]. Od 2014 honorowy obywatel Sosnowca[2].

Jacek Cygan
Ilustracja
Jacek Cygan (2013)
Imię i nazwisko

Jacek Antoni Cygan

Data i miejsce urodzenia

6 lipca 1950
Sosnowiec

Współpracownicy
Krzesimir Dębski
Zespoły
Nasza Basia Kochana
Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Order Uśmiechu
podpis

Od lat 70. współpracuje jako autor tekstów piosenek z czołówką polskich kompozytorów i wokalistów muzyki rozrywkowej. Stworzył wiele przebojów we współracy z kompozytorem Krzesimirem Dębskim. Napisał teksty do utworów wykonawców, takich jak (w kolejności alfabetycznej): Elżbieta Adamiak, Krzysztof Antkowiak, Hanna Banaszak, Ewa Bem, Halina Benedyk, Michał Bogdanowicz, Monika Borys, Jan Borysewicz, Tadeusz Broś, Viola Brzezińska, Halina Frąckowiak, Jerzy Filar, Magdalena Fronczewska, Piotr Fronczewski, Michał Gasz, Edyta Geppert, Edyta Górniak, Tede[potrzebny przypis], Karolina Gruszka, Sylwia Grzeszczak, Majka Jeżowska, Anna Jurksztowicz, Kayah, Seweryn Krajewski, Joanna Kurowska, Ewa Kuklińska, Anna Józefina Lubieniecka, Grażyna Łobaszewska, Alicja Majewska, Anna Mamczur, Grzegorz Markowski, Marta Moszczyńska, Zofia Nowakowska, Jerzy Połomski, Krystyna Prońko, Maryla Rodowicz, Robert Rozmus, Ryszard Rynkowski, sanah, Andrzej Sikorowski, Krzysztof Krawczyk, Wojciech Skowroński, Stanisław Sojka, Zdzisława Sośnicka, Paweł Stasiak, Mietek Szcześniak, Borys Szyc, Hanna Śleszyńska, Grzegorz Turnau, Natasza Urbańska, Urszula, Stanisław Wenglorz, Grzegorz Wilk, Zbigniew Wodecki, Jacek Wójcicki, Beata Wyrąbkiewicz, Łukasz Zagrobelny czy Andrzej Zaucha, a także zespoły: Lady Pank, Kombi, Deef, Kombii, 2 plus 1, Nasza Basia Kochana, Papa Dance i Wanda i Banda.

Życiorys

edytuj

Ukończył Szkołę Podstawową nr 15 i Liceum im. Emilii Plater w Sosnowcu. Od 1968 mieszka w Warszawie, gdzie w 1973 ukończył studia na Wydziale Cybernetyki WAT.

Pierwsze piosenki zaczął pisać w trakcie studiów. W 1975 wraz z Jerzym Filarem założył zespół Nasza Basia Kochana, z którym zdobył pierwszą nagrodę na Festiwalu Piosenki Studenckiej 1976 w Krakowie. W 1978 zdobył nagrodę Programu III Polskiego Radia za napisaną wspólnie z Elżbietą Adamiak piosenkę „Rozmowa”. Często współpracuje z kompozytorem Krzesimirem Dębskim. W latach 80. silnie zaangażowany w rozwój polskiej muzyki dziecięcej.

Napisał tekst do sześciu utworów, które otrzymały pierwszą nagrodę Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu: „Jaka róża, taki cierń” (1984) w wykonaniu Edyty Geppert, „Diamentowy kolczyk” (1985) w wyk. Anny Jurksztowicz, „Wypijmy za błędy” (1989), „Mrok” (1994) i „Ten sam klucz” (1999) w wyk. Ryszarda Rynkowskiego i „Wszystko ma swój czas” (2015) w wyk. zespołu Perfect[3]. Napisał tekst do utworu „To nie ja!” skomponowanego przez Stanisława Syrewicza, z którym Edyta Górniak, reprezentując Polskę, zajęła drugie miejsce w finale 39. Konkursu Piosenki Eurowizji w 1994[4].

 
Jacek Cygan (2003)

Współautor albumu pt. Dyskoteka Pana Jacka i prowadzący telewizyjny program rozrywkowy o tym samym tytule. W latach 2002–2005 jeden z jurorów w programie telewizyjnym Polsatu Idol[5][6]. Jest autorem słów do kompozycji Piotra Rubika Santo Subito, Cantobiografia Jana Pawła II.

W 2013 został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[7] i Orderem Uśmiechu[8]. W listopadzie 2014 otrzymał tytuł honorowego obywatela miasta Sosnowca[2], w 2015 odsłonił swoją gwiazdę w Alei Gwiazd w Opolu[3], a w 2020 odebrał nagrodę miasta Sosnowca w dziedzinie kultury[9]. We wrześniu 2019 na zamku w Malborku otrzymał tytuł Mistrza Mowy Polskiej[10]. W kwietniu 2021 w Radwanowicach otrzymał Medal Świętego Brata Alberta za działalność charytatywną na rzecz osób niepełnosprawnych[11].

18 września 2022 został odsłonięty mural Cygana przy ul. Kościelnej w Sosnowcu oraz ławka multimedialna z utworami Cygana w parku sieleckim, gdzie odbył się także urodzinowy koncert z udziałem m.in. Stanisława Sojki, Anny Jurksztowicz, Beaty Rybotyckiej[12].

21 marca 2024 w Dąbrowie Górniczej odebrał tytuł doktora honoris causa Akademii WSB[13].

Nagrody

edytuj
Nagrody dla wykonawców jego piosenek

Dyskografia

edytuj
  • 1987 – Jacek Cygan – Czas nas uczy pogody (LP, Wifon LP-098)
  • 1988 – Dyskoteka pana Jacka (LP, Pronit PLP-0063)
  • 1990 – Nasenki (LP, Muza SX-2929)
  • 1996 – Audiobiografia (CD, Pomaton/EMI)
  • 1999 – Audiobiografia 2 (CD, Pomaton/EMI)
  • 2000 – Złota kolekcja – Jacek Cygan: Laleczka z saskiej porcelany (CD, Pomaton/EMI)
  • 2009 – Cyganeria Jacka Cygana (Kolekcja 10-tomowa, RosMedia)
  • 2012 – Poeci polskiej piosenki: Cygan – Czas nas uczy pogody... (2CD, różni wykonawcy, utwory z tekstami Jacka Cygana)
autor tekstów w albumach innych wykonawców
  • 1998 – Grzegorz Turnau: Księżyc w misce – teksty w utworach „W muszelkach Twoich dłoni”, „Zrobimy sztorm”, „Gdzie jesteś gwiazdo” i „Bo my delfiny...”

Twórczość

edytuj
Musicale
  • Bunt komputerów
  • Majkowe studio nagrań
Poezja
Proza
Dla dzieci

Najważniejsze piosenki

Tłumaczenia

Filmografia

edytuj

Teksty piosenek

edytuj

Obsada aktorska

edytuj
  • Klan – w roli siebie samego

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

Życie osobiste

edytuj

Żonaty z Ewą Łabuńską, aktorką Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie[16].

Przypisy

edytuj
  1. Członkowie Akademii – FRYDERYK 2024. fryderyki.pl. [dostęp 2013-04-24].
  2. a b c Hania, Honorowi obywatele Sosnowca [online], www.kuriermiejski.com.pl [dostęp 2017-05-28] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-02] (pol.).
  3. a b Sylwia Gawłowska: Festiwalowe podium. Krajowy Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu 1963–2017 we wspomnieniach artystów. 2018, s. 99–100. ISBN 978-83-938344-7-1.
  4. Eurovision Song Contest 1994 [online], Eurovision Song Contest [dostęp 2015-02-12] [zarchiwizowane z adresu 2015-03-06] (ang.).
  5. INTERIA.PL, Rusza „Idol” [online] [dostęp 2017-02-15] (pol.).
  6. INTERIA.PL, „Idol 2005”: To była zabawa [online] [dostęp 2017-02-15] (pol.).
  7. ZAiKS ma 95 lat [online], mkidn.gov.pl, 24 kwietnia 2013 [dostęp 2013-04-24].
  8. Sosnowiec: Jacek Cygan odebrał Order Uśmiechu. sosnowiec.naszemiasto.pl. [dostęp 2013-12-22].
  9. Michał Sikora, Sosnowiec przyznał nagrody w dziedzinie kultury. Zobacz kto został wyróżniony w tym roku. [online], wiadomosci.wp.pl, 2 października 2020 [dostęp 2020-10-02] (pol.).
  10. a b Finał 19 Edycji Plebiscytu. mistrzmowy.pl, 2019-09-30. [dostęp 2019-10-19].
  11. Medal Św. Brata Alberta, Fundacja im. Brata Alberta.
  12. Jacek Cygan patrzy na Sosnowiec. Na ścianie kamienicy przy ul. Kościelnej powstał niezwykły mural [online], wKatowicach.eu [dostęp 2022-09-24] (pol.).
  13. Tytuł Doktora Honoris Causa Akademii WSB dla Pana Jacka Cygana - Akademia WSB [online], wsb.edu.pl [dostęp 2024-03-23] (pol.).
  14. ZAiKS ma 95 lat [online], mkidn.gov.pl, 24 kwietnia 2013 [dostęp 2015-03-03].
  15. Sosnowiec: Jacek Cygan odebrał Order Uśmiechu [online], sosnowiec.naszemiasto.pl, 29 maja 2013 [dostęp 2015-03-03].
  16. Iwona Rojek. Żonę poznałem w garderobie. „Życie na Gorąco”, s. 53, 2023. Bauer. ISSN 1232-8944. 

Linki zewnętrzne

edytuj