Jacek Kolbuszewski
Jacek Kolbuszewski (ur. 10 maja 1938 w Poznaniu, zm. 10 września 2022 we Wrocławiu[1]) – polski historyk literatury polskiej i literatur zachodniosłowiańskich, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor zwyczajny w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego[2].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor nauk humanistycznych | |
| Specjalność: filologia zachodniosłowiańska, folklorystyka, historia literatury polskiej XIX w. | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1965 |
| Habilitacja |
1974 |
| Profesura |
1985 |
| nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
Syn Stanisława Kolbuszewskiego (1901–1965), filologa, profesora Uniwersytetu Wrocławskiego[1].
Ukończył studia w zakresie filologii polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim. Dyplom magistra uzyskał w 1961 na podstawie rozprawy „Rozmowy zmarłych” Ignacego Krasickiego, napisanej pod kierunkiem prof. Władysława Floryana[3]. Rozprawę doktorską Funkcja artystyczna motywu i obrazu Tatr w literaturze polskiej XIX wieku, napisaną pod kierunkiem prof. Stefana Kawyna (recenzent: prof. Stefania Skwarczyńska), obronił na Uniwersytecie Łódzkim w 1965[3]. 26 listopada 2015 na łódzkim Uniwersytecie odbyło się uroczyste odnowienie doktoratu profesora Kolbuszewskiego, którego promotorem był prof. dr hab. Tomasz Bocheński[4].
W pracy naukowej interesował się tematyką górską (tatrzańską) i żałobną (tanatologiczną). Był znawcą i tłumaczem literatury łotewskiej. Wraz z bratem przełożył tragedię Rainisa Józef i jego bracia[5].
Był przewodniczącym Kolegium Redakcyjnego „Wierchów”, przez 10 lat (do roku 1990) był członkiem Komitetu Ochrony Przyrody PAN. Autor m.in. następujących prac: „Tatry w literaturze polskiej 1805–1939”, Krajobraz i kultura, Góry i górale w literaturze polskiej, Ochrona przyrody a kultura. Propagator dorobku Jana Gwalberta Pawlikowskiego, pioniera ekologii w Polsce[6].
Profesor Kolbuszewski był wielokrotnie nagradzany za swą działalność naukową. Otrzymał m.in. Nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (sześciokrotnie), Nagrodę Miasta Wrocławia (1990), Nagrodę i medal im. Zygmunta Glogera (1997), Nagrodę Porozumienia Wydawców Książek Historycznych (1996), Literacką Nagrodę „Wierchów” (2012)[4], Nagrodę Literacką Zakopanego (2017)[7].
Został pochowany na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu[8].
Wybrane publikacje
edytuj- Zostawcie mnie samego teraz... (Warszawa 1971)
- Góry takie kamienne. Szkice o górach i ludziach (Warszawa 1972)dzikiezycie.pl
- Skarby Króla Gregoriusa. O poszukiwaczach skarbów w XVII i XVIII wieku (Katowice 1972)
- Modele estetyczne liryki słowackiej romantycznego przełomu (1975)
- Poézia pravdy a prawda poézie (Bratislava 1978)
- Krajobraz i kultura. Sudety w literaturze i kulturze polskiej (Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1985)
- Wiersze z cmentarza. O współczesnej epigrafice wierszowanej (Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Wrocław 1985)
- Ochrona przyrody a kultura (Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1990)
- Od Pigalle po Kresy. Krajobrazy literatury popularnej (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1994)
- Cmentarze (Wrocław 1996)
- Literatura i przyroda (Katowice 2000)
- Kresy (Wrocław 2006)
- Poezja drugiej połowy XIX wieku (Wrocław 2008)
- Literatura i Tatry (wyd. Tatrzański Park Narodowy, Zakopane 2016)
- Góry. Przestrzenie i krajobrazy. Studia z historii literatury i kultury (wyd. Universitas, Kraków 2020)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Rafał Zieliński: Zmarł prof. Jacek Kolbuszewski, historyk literatury i wielki pasjonat Tatr. wyborcza.pl, 2022-09-14. [dostęp 2022-09-14].
- ↑ Jacek Kolbuszewski. Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. [dostęp 2014-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-03)].
- ↑ a b Tomasz Bocheński: Profesor Jacek Kolbuszewski. kronika.uni.lodz.pl. [dostęp 2016-12-10]. (pol.).
- ↑ a b Grzęda Ewa: Odnowienie doktoratu Profesora Jacka Kolbuszewskiego, w: „Wierchy” R. 81 (2015), wyd. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK, Kraków 2017, ISSN 0137-6829, s. 255–256.
- ↑ Kolbuszewski, Stanisław Franciszek. baza-nazwisk.de. [dostęp 2016-12-10]. (pol.).
- ↑ Przyroda to nie tylko bank genów. Rozmowa z prof. Jackiem Kolbuszewskim [online], dzikiezycie.pl [dostęp 2022-09-15] (ang.).
- ↑ UWr: Nekrolog prof. Jacka Kolbuszewskiego. wyborcza.pl, 2022-09-26. [dostęp 2022-09-27].
- ↑ Leon Podsiadły - dane o grobie [online], groby.cui.wroclaw.pl [dostęp 2023-10-07].
Linki zewnętrzne
edytuj- Prof. dr hab. Jacek Kolbuszewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2014-07-31].
- Jacek Kolbuszewski: Polska pieśń pogrzebowa. Prolegomena. lib.pia.org.pl. [dostęp 2016-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)]. (pol.).