James Garner
James Garner, właśc. James Scott Baumgarner (ur. 7 kwietnia 1928 w Norman, zm. 19 lipca 2014 w Los Angeles)[1] − amerykański aktor filmowy i telewizyjny, nominowany do Oscara za główną rolę w filmie Romans Murphy’ego (1985). Laureat nagrody Emmy i dwóch Złotych Globów.
| |||||||||||||||||
 James Garner (1959) | |||||||||||||||||
| Imię i nazwisko | James Scott Baumgarner | ||||||||||||||||
| Data i miejsce urodzenia | 7 kwietnia 1928 Norman | ||||||||||||||||
| Data i miejsce śmierci | 19 lipca 2014 Los Angeles | ||||||||||||||||
| Zawód | aktor | ||||||||||||||||
| Współmałżonek | Lois Clarke (1956-2014; jego śmierć) | ||||||||||||||||
| Lata aktywności | 1955-2008 | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Odznaczenia | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
ŻyciorysEdytuj
Garner urodził się jako najmłodszy z trójki rodzeństwa małżeństwa Mildred (z domu Meek) i Weldona Warrena Bumgarnerów. Jego matka z pochodzenia Czirokezka zmarła, gdy ten miał cztery lata. W 1934 ojciec Jamesa ponownie ożenił się. Garner nienawidził swojej macochy Wilmy. Prowadziło to do wielu niemiłych incydentów w domu. Jack, brat Jamesa skomentował to jednym zdaniem: „To nie była dobra kobieta”. Niedługo po rozpadnięciu się drugiego małżeństwa Warrena, ten wyjechał do Los Angeles. James Garner w wieku 16 lat postanowił wstąpić do United States Merchant Marine, jednak został szybko zwolniony z powodu choroby lokomocyjnej. Rok później dołączył do swojego ojca i rozpoczął naukę w Hollywood High School.
Po ukończeniu szkoły wstąpił do Gwardii Narodowej. Wraz z armią został wysłany na 14 miesięcy na Półwysep Koreański, gdzie trwała wojna. Podczas walk został ranny, później za to otrzymał Purpurowe Serce.
W 1954 przyjaciel Jamesa, Paul Gregory polecił go do niemej roli w sztuce The Caine Mutiny Court Martial wystawianej na Broadwayu. Swoją pierwszą rolę w filmie kinowym zagrał w 1956 w Toward the Unknown.
Postanowił zmienić swoje nazwisko Bumgarner na Garner. Jego brat Jack, również został aktorem, ciekawostką jest fakt, że również zmienił nazwisko na Garner. Trzeci brat Charlie pozostał przy rodowym nazwisku.
KarieraEdytuj
W 1957 Garner występuje w filmie Sayonara, w którym partnerował Marlonowi Brando i Miyoshi Umeki. Film otrzymał cztery Oscary i sześć nominacji.
Popularność zdobył występując przez 3 lata w serialu Maverick. Dwadzieścia lat później wystąpił w kontynuacji serialu. Pierwowzór jak i kontynuacja przyniosła mu wielką popularność i wiele nagród.
W latach 60. Garner występuje głównie w filmach fabularnych, wśród nich m.in. Niewiniątka Williama Wylera z Audrey Hepburn i Shirley MacLaine, Wielka ucieczka Johna Sturgesa z Steve'em McQueenem i Richardem Attenborough, A to historia Normana Jewisona z Doris Day, Amerykanizacja Emily Arthura Hillera z Julie Andrews i Melvynem Douglasem.
W latach 70. i 80. występował w głównie w filmach klasy B. i serialach telewizyjnych, m.in. w wielokrotnie nagradzanym The Rockford Files. W 1982 roku występuje w filmie Victor/Victoria w reżyserii Blake'a Edwardsa u boku Julie Andrews i Lesley Ann Warren. Trzy lata później otrzymuje pierwszoplanową rolę w filmie Romans Murphy’ego w reżyserii Martina Ritta. Partnerowała mu Sally Field. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej nominowała Garnera do Oscara jako najlepszego aktora pierwszoplanowego. Za rolę Garner nie dostał nagrody lecz mógł się pochwalić również nominacją do innej nagrody, którą był Złoty Glob.
W późniejszych latach Garner występował w wielu produkcjach m.in. kinowej wersji serialu z początku swojej kariery który przyniósł mu ogromną popularność - Maverick. Na planie spotkał się z Melem Gibsonem i Jodie Foster. W 2004 wystąpił w filmie Pamiętnik, gdzie partnerował Genie Rowlands.
Życie prywatneEdytuj
Swoją żonę Lois Clarke poślubił 17 sierpnia 1956 po zaledwie 14 dniach znajomości. Pozostali małżeństwem do śmierci Garnera. Mieli jedną córkę Gretę oraz Kimberly (córka Clarke z pierwszego małżeństwa)[2][3].
21 kwietnia 2006 w jego rodzinnym mieście został odsłonięty pomnik aktora, wykonany z brązu.
Po tym gdy w maju 2008 przeszedł rozległy zawał serca wycofał się z życia publicznego. Zmarł nagle w swoim domu w Los Angeles 19 lipca 2014[3][4].
Wybrana filmografiaEdytuj
- Sayonara (1957) jako kpt. Mike Bailey
- Cash McCall (1960) jako Cash McCall
- Niewiniątka (1961) jako dr Joe Cardin
- Chłopcy wychodzą na noc (1962) jako Fred Williams
- A to historia (1963) jako dr Gerald Boyer
- Posuń się kochanie (1963) jako Nick Arden
- Wielka ucieczka (1963) jako porucznik Bob Hendley "The Scrounger"
- Amerykanizacja Emily (1964) jako Charles Madison
- Sztuka miłości (1965) jako Casey Barnett
- 36 godzin (1965) jako mjr Jefferson F. Pike
- Pojedynek w Diablo (1966) jako Jess Remsberg
- Grand Prix (1966) jako Pete Aron
- Godzina ognia (1967) jako Wyatt Earp
- Popierajcie swego szeryfa (1969) jako szeryf Jason McMcCullough
- Marlowe (1969) jako Philip Marlowe
- Człowiek zwany Młotem (1970) jako Luther Sledge
- Popierajcie swego rewolwerowca (1971) jako Latigo Smith
- Zdrowie (1980) jako Harry Wolff
- Wielbiciel (1981) jako Jake Berman
- Victor/Victoria (1982) jako King Marchand
- Czołg (1984) jako sierż. Zack Carey
- Romans Murphy’ego (1985) jako Murphy Jones
- Zachód słońca (1988) jako Wyatt Earp
- Nazywam się Bill W. (1989) jako Robert Holbrook Smith "Dr Bob"
- Fałszywy senator (1992) jako Jeff Johnson
- Uprowadzenie (1993) jako porucznik Frank Watters
- Rekiny Manhattanu (1993) jako F. Ross Johnson
- Maverick (1994) jako szeryf Zane Cooper
- Obywatele prezydenci (1996) jako Matt Douglas
- Śmiertelna cisza (1997) jako John Potter
- Półmrok (1998) jako Raymond Hope
- Niezwykły wieczór (1999) jako Robert Woodward
- Kosmiczni kowboje (2000) jako "Tank" Sullivan
- Atlantyda. Zaginiony ląd (2001) − kpt. Lyle Tiberius Rourke (głos)
- Boskie sekrety siostrzanego stowarzyszenia Ya-Ya (2002) jako Shepherd James "Shep" Walker
- 8 prostych zasad (2002-05; serial TV) jako Jim Egan
- Pamiętnik (2004) jako "Duke" (stary Noah Calhoun)
- Bezcenny dar (2006) jako Howard "Red" Stevens
- Terra (2007) − Doron (głos)
PrzypisyEdytuj
- ↑ Robert Sellers, James Garner: The actor known for his portrayals of an honourable man in a dishonourable world, independent.co.uk, 21 lipca 2014 [dostęp 2014-07-21] (ang.).
- ↑ Veronica Horwell, James Garner, Witty, Handsome Leading Man, Dies at 86, theguardian.com, 20 lipca 2014 [dostęp 2014-07-21] (ang.).
- ↑ a b Bruce Weber, James Garner obituary, nytimes.com, 20 lipca 2014 [dostęp 2014-07-21] (ang.).
- ↑ PAP, Nie żyje aktor James Garner, rp.pl, 20 lipca 2014 [dostęp 2014-07-21] (pol.).
BibliografiaEdytuj
- James Garner w bazie IMDb (ang.)
- James Garner w bazie Filmweb