Jan Choiński-Dzieduszycki

Jan Choiński-Dzieduszycki (ur. 16 maja 1890 na Chełmszczyźnie, zm. 19 maja 1971 w Penley (Wielka Brytania)) – polski ziemianin, działacz społeczny, polityk, poseł Sejm w II RP.

Jan Choiński-Dzieduszycki
Ilustracja
Jan Choiński-Dzieduszycki w 1935 roku
Data i miejsce urodzenia

16 maja 1890
Chełmszczyzna

Data i miejsce śmierci

19 maja 1971
Penley (Wielka Brytania)

Poseł na Sejm III i

IV kadencji (II RP)

Okres

od 1930
do 13 września 1938

Przynależność polityczna

BBWR

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Medal Niepodległości

Życiorys edytuj

Był przybranym dzieckiem[1] Florentyny Marii hr. Dzieduszyckiej h. Sas, córki Tytusa Dzieduszyckiego. Ukończył Zakład Naukowo-Wychowawczy Ojców Jezuitów w Chyrowie i studia rolnicze w Wiedniu, uzyskując w 1914 roku tytuł inżyniera agronoma.

W 1915 roku został wysiedlony z majątku Jabłonów na Podolu do Łejszewa w guberni kazańskiej, gdzie w ramach pracy w Komitecie Polskim w Kazaniu kierował opieką nad wysiedlonymi Polakami. Po rewolucji październikowej prowadził w Bielicy (gubernia mohylewska) niższą szkołę rolniczą.

W 1919 roku służył w 2 pułku ułanów, uczestniczył w obronie Lwowa w 1 pułku Strzelców Lwowskich, w czasie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku w Grupie Operacyjnej majora Romana Abrahama. Po wojnie powrócił do swego majątku w Jabłonowie (gmina Suchostaw w województwie tarnopolskim).

Był działaczem społecznym i gospodarczym na terenie województwa tarnopolskiego. Był m.in. prezesem okręgowego Towarzystwa Rolniczego i powiatowego koła Związku Ziemian w Kopyczyńcach oraz członkiem tamtejszego Wydziału i Rady Powiatowej.

W 1930 roku został wybrany na posła na Sejm z listy nr 1 (BBWR) z okręgu wyborczego nr 54 (Tarnopol). W Sejmie III kadencji (1930–1935) należał do klubu BBWR. Pracował w komisji emigracyjnej (był zastępcą członka) i w komisji reform rolnych[2].

W 1935 roku został ponownie wybrany 107 453 głosami z listy państwowej w okręgu nr 65 obejmującego powiaty: czortkowski, kopyczyniecki, borszczowski i zaleszczycki. W kadencji tej należał do Grupy Polskiej Posłów i Senatorów województw południowo-wschodnich (był drugim zastępcą przewodniczącego). Pracował w komisji komunikacji i – od grudnia 1936 roku – w komisji spraw zagranicznych[3].

Jako poseł uczestniczył w Międzynarodowych Zjazdach Unii Międzyparlamentarnej – w 1930 roku został wybrany indywidualnie na członka podkomisji do spraw ekonomicznych i finansowych.

W czasie II wojny światowej był kapitanem w Polskich Siłach Zbrojnych w Wielkiej Brytanii. Po wojnie pozostał na emigracji[2].

Ordery i odznaczenia edytuj

Życie prywatne edytuj

Ożenił się z Marią Taidą Donimirską h. Brochwicz (1884–1977), córką Antoniego Donimirskiego i wnuczką Teodora Donimirskiego[1]. Mieli córkę: Wandę Elżbietę Dzieduszycką-Kańską (1924–2009)[6].

Przypisy edytuj

  1. a b Jan Choiński-Dzieduszycki w Wielkiej genealogii Minakowskiego. [dostęp 2012-06-22].
  2. a b Biblioteka sejmowa – Parlamentarzyści RP: Jan Choiński-Dzieduszycki. [dostęp 2012-06-22].
  3. Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1938 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 221.
  4. M.P. z 1929 r. nr 276, poz. 638 „za zasługi na polu rozwoju rolnictwa i pracy społecznej”.
  5. M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  6. Jan Choiński-Dzieduszycki, Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-05-08].