Jan Ciągliński

Jan Ciągliński (ur. 20 lutego 1858 w Warszawie, zm. 6 stycznia 1913 w Petersburgu) – polski malarz działający w Rosji, prekursor rosyjskiego impresjonizmu.

Jan Ciągliński

Data i miejsce urodzenia	20 lutego 1858 Warszawa
Data i miejsce śmierci	6 stycznia 1913 Petersburg
Narodowość	polska
Alma Mater	Akademia Sztuk Pięknych w Petersburgu
Dziedzina sztuki	malarstwo
Epoka	impresjonizm

Życiorys

Uczył się rysunku w Warszawie u Wojciecha Gersona, później w Klasie Rysunkowej. Studiował w latach 1879-1885 w Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. W 1894 krótko naukę kontynuował w Paryżu.

Mieszkał od około 1879 w Sankt Petersburgu, gdzie po studiach został wykładowcą w Szkole Rysunkowej Towarzystwa Zachęty Sztuk, a następnie od 1902 w Wyższej Szkole Artystycznej przy Akademii Sztuk Pięknych. W 1906 otrzymał tytuł akademika, a w 1911 został mianowany członkiem rzeczywistym i pełnoprawnym profesorem Akademii. Prowadził równocześnie własną, prywatną szkołę malarską, był współzałożycielem grupy artystycznej Świat Sztuki. W 1912 uhonorowano go tytułem radcy dworu.

Ciągliński osiągnął znaczny sukces artystyczny w Rosji, pozostając mniej znany w Polsce. Malował pejzaże, często orientalne, obrazy symboliczne, kompozycje figuralne, dekoracje i portrety. Inspirację czerpał w podróżach, zwiedził Europę, północną Afrykę i Bliski Wschód. Był cenionym kolorystą, dużą wagę przywiązywał do światła i koloru. Przez krytykę został uznany za pierwszego impresjonistę w Rosji.

Ostatnią jego wolą artysty było podarowanie Polsce wszystkich jego prac i po roku 1922 większa ich część została przekazana muzeom w kraju.

Wybrane dzieła

• Na Bosforze
• Kościół św. Marka (1894)
• Fontanna Bachczyseraju
• Pocałunek słońca
• Algeciras (1878)

Portrety

• Piotra Czajkowskiego
• Siergieja Rachmaninowa
• Antona Rubinsteina
• Józefa Hofmanna
• Leopolda Godowskiego
• Fryderyka Chopina

Galeria

• 
  Kaukazczyk (Batumi), 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie
• 
  Catania na Sycylii Cykl: Włochy, 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie
• 
  Syrakuzy (Teatr grecki), 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie
• 
  Taormina (Palmy koło hotelu), ok. 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie
• 
  Kaukaz (Kazbek), ok. 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie
• 
  Girgenti (Drzewa), ok. 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie
• 
  Kaukaz (Łobojkow na statku), 1892, Muzeum Narodowe w Krakowie
• 
  Władykaukaz, 1892, Muzeum Narodowe w Krakowie
• 
  Plac św. Marka w Wenecji, 1894, Muzeum Narodowe w Warszawie
• 
  Pejzaż z Massandry. Z podróży do Krymu, 1887–1899, Muzeum Narodowe w Warszawie
• 
  Jałta (Wiosna), 1904, Muzeum Narodowe w Krakowie
• 
  Ociemniała, 1899–1910, Muzeum Narodowe w Warszawie
• 
  Pompeje, 1890, Muzeum Narodowe w Krakowie
• 
  Studia północne (Wieczór), 1908, Muzeum Narodowe w Krakowie
• 
  Studia północne (Biała noc), 1908, Muzeum Narodowe w Krakowie

Bibliografia

• BarbaraB. Kokoska BarbaraB., Impresjonizm polski, Kraków: Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński, 2001, ISBN 83-88080-55-5, OCLC 830290819 .brak strony (książka)
• Maria Gurenovich (Мария Гуренович), Петербуржский живописец с сердцем Шопена : К 150-летию со дня рождения Яна Ционглинского // Наше наследие. 2008. N 2(86). С. 136 – 143 : ил. http://www.nasledie-rus.ru/podshivka/8613.php
• Maria Górenowicz, Malarz i pedagog Jan Ciągliński w Petersburgu // Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej. Białystok, 2010. T. II. online

Literatura uzupełniająca

• Stanisław Świerz Zaleski: Ciągliński Jan. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 4: Chwalczewski Jerzy – Dąbrowski Ignacy. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1938, s. 19. Reprint wydany przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, 1989, ISBN 83-04-03291-0.

Linki zewnętrzne

• Pinakoteka – biografia i galeria
• Jan Ciągliński (1858-1913) - katalog wystawy w Muzeum Narodowym z 1936 roku