Jan Dąb-Kocioł
Jan Dąb-Kocioł[2] (ur. 30 marca 1898 w Biskupicach Radłowskich, zm. 17 stycznia 1976 w Warszawie) – polski ekonomista i polityk. Minister rolnictwa i reform rolnych oraz minister rolnictwa (1947–1957), minister leśnictwa (1954–1956) oraz minister leśnictwa i przemysłu drzewnego (1956–1961). Poseł do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz Sejm PRL I, II, III i IV kadencji, w latach 1961–1965 członek Rady Państwa. Budowniczy Polski Ludowej.
| Data i miejsce urodzenia |
30 marca 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
17 stycznia 1976 |
| Członek Rady Państwa | |
| Okres |
od 15 maja 1961 |
| Przynależność polityczna | |
| Minister leśnictwa i przemysłu drzewnego | |
| Okres |
od 17 lipca 1956 |
| Przynależność polityczna | |
| Następca | |
| Minister leśnictwa | |
| Okres |
od 18 marca 1954 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Minister rolnictwa | |
| Okres |
od 6 lutego 1947[1] |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
        
| |
Życiorys edytuj
Urodził się w rodzinie Tomasza i Katarzyny. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Biskupicach Radłowskich, później w Radłowie. W latach 1911–1914 ukończył trzy klasy w gimnazjum klasycznym w Tarnowie. Naukę przerwał wybuch I wojny światowej. W listopadzie 1918 ukończył w Krakowie i Tarnowie sześć klas gimnazjalnych. Egzamin dojrzałości zdał w 1922 na wojskowych kursach maturalnych w gimnazjum im. Stefana Batorego we Lwowie. Studiował w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie, gdzie w 1926 uzyskał absolutorium. Egzamin końcowy poprzedzony przedstawieniem pracy dyplomowej, złożył w latach późniejszych, w okresie pracy zawodowej na Wołyniu. Awansował na porucznika ze starszeństwem z dniem 1 maja 1922 w korpusie oficerów rezerwy piechoty. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Sarny i posiadał przydział mobilizacyjny do 44 Pułku Piechoty w Równem[3]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 225. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[4].
Był członkiem partii ludowych od okresu międzywojennego (należał do Stronnictwa Ludowego), a także wieloletnim działaczem spółdzielczym. W wojnie obronnej w 1939 dowodził kompanią przeciwlotniczą karabinów maszynowych typu B nr 15 (mobilizowaną przez 15 pp w Dęblinie) w obronie przeciwlotniczej Dęblina, później był uczestnikiem Batalionów Chłopskich. W latach 1944–1945 był przewodniczącym konspiracyjnej Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi, nadal pełnił tę funkcję po wyzwoleniu miasta. W latach 1945–1947 wojewoda łódzki. Następnie, przez kilkanaście lat, pełnił różne funkcje ministerialne. W latach 1947–1951 był ministrem rolnictwa i reform rolnych, w okresie 1951–1954 ministrem rolnictwa, w latach 1954–1956 ministrem leśnictwa, a w okresie 1956–1961 ministrem leśnictwa i przemysłu drzewnego. 21 listopada 1949 został powołany do pierwszej Rady Nadzorczej Spółdzielni „Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza”[5].
W latach 1961–1965 był członkiem Rady Państwa. Pełnił mandat poselski do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz Sejm PRL I, II, III i IV kadencji. Był także przewodniczącym Komisji Organizacyjno-Samorządowej w KRN w latach 1945–1947.
Był członkiem władz partyjnych: Zarządu Głównego Stronnictwa Ludowego „Wola Ludu” (1944–1945), Rady Naczelnej Stronnictwa Ludowego (1945–1949), Naczelnego Komitetu Wykonawczego SL (1945–1949), NKW Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (1949–1964) i prezydium NKW ZSL (1950–1962).
Żonaty z Wacławą Dąb-Kocioł (1908–1983).
Pochowany 22 stycznia 1976 w Alei Zasłużonych cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie (kwatera 4C-tuje-7)[6].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Order Budowniczych Polski Ludowej (1974)[7]
- Order Sztandaru Pracy I klasy (1964)[8]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (19 lipca 1946)[9]
- Order Krzyża Grunwaldu III klasy[10]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 15 lutego 1946[11], 31 października 1946[12])
- Krzyż Partyzancki
- Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1967)[13]
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (1948)[14]
Przypisy edytuj
- ↑ Do 9 czerwca 1951 jako minister rolnictwa i reform rolnych.
- ↑ Nazwisko rodowe Kocioł.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 29, 496.
- ↑ Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 609.
- ↑ M.P. z 1949 r. nr 90, poz. 1089 – Uchwała Rady Ministrów z dnia 21 listopada 1949 r. w sprawie połączenia Spółdzielni Wydawniczych „Wydawnictwo Ludowe” i „Chłopski Świat”.
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie
- ↑ Zaszczytne wyróżnienie i uhonorowanie najbardziej zasłużonych ludzi pracy, „Dziennik Polski”, 1974, nr 172, s. 1.
- ↑ Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 170 z 20 lipca 1964.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 74, poz. 490 („w wyróżnieniu zasług na polu dwuletniej pracy nad odrodzeniem państwowości polskiej, nad utrwaleniem jej podstaw demokratycznych i w odbudowie kraju”).
- ↑ Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 32, poz. 62 („w uznaniu zasług, położonych dla dobra Rzeczypospolitej Polskiej w pracy konspiracyjnej i organizacyjnej”).
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 131 („za zasługi położone w realizacji świadczeń rzeczowych”).
- ↑ Za zasługi dla obronności Kraju, „Trybuna Robotnicza”, nr 110, 10 maja 1967, s. 2.
- ↑ Układ polsko-węgierski wkładem w pokój i bezpieczeństwo, „Gazeta Robotnicza”, 21 czerwca 1948, s. 1.
Bibliografia edytuj
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.